Arap Şiirinde İlim

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 3, 61 - 70, 30.12.2019

Abdussamed Yeşildağ

Öz

Günümüzde varlığını sürdüren ve kendisinden söz
ettiren pek çok medeniyet vardır. Bu medeniyetler bir kültür veya ilim ekseni
etrafında var olmuştur. Tarihe yön veren kişilerin ilme karşı takındıkları
tavırlar, ileriki dönemlerde medeniyet ve kültürün gelişimi üzerinde önemli
etkiler bırakmıştır.

İslam medeniyetinin oluşumunda ilk emir olan “oku!”
vardır. Onu Hz. Peygamberin ilim öğrenilmesi ve öğretilmesi konusundaki
tavsiyeli izlemektedir. Bu bağlamda, edebiyatçılar da ilim ile ilgili ayet ve
hadisler ışığında eserlerinde ilim, ilim öğrenmek, ilim öğretmek, cahillerden
ve cehaletten uzaklaşmak konularını eserlerinde işlemişlerdir.

Bu çalışmada Arap şairlerinin ilim konusunda yazmış
oldukları şiirler incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Kuran, Hadis, İlim, Arap Edebiyatı

Kaynakça

• Akpınar, H., (2005), İlimler Tasnifinde Musikinin Yeri, İstem, Yıl:3, Sayı:5, 2005, s. 191 – 201.Ali b. Ebî Talib, (1988), ed-Dîvân, (Thk: Abdulaziz el-Kerem), Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-‘İlmiyye.el-Beyhakî (1984), el-Medhal İle’s-Suneni’l-Kubrâ, (Thk: Muhammed Ziyâu’r-Rahman el-A‘zamî). Kuveyt: Dâru’l-Hulefâ li’l-Kitâbi’l-İslâmî.el-Cürcânî, (1983), et-Ta‘rîfât, Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-‘İlmiyye.ed-Dârimî (1986), es-Sunen, I-II, (Thk: Fevvâz Ahmed Zemerlî). Beyrut: Dâru’l-Kitâbi’l-‘Arabî.Demirayak, K. (2016), Arap-İslam Edebiyatı Literatür Bilgisi, İstanbul: Cantaş Yayınları.İbn Abdilberr, (1994), Câmi‘u Beyâni’l-‘İlm ve Fadlihi, Demmâm: Dâr İbni’l-Cevzî.İbn Ebî Şeybe, (1988), el-Musannef, I-VII, (Thk: Kemal Yusuf el-Hût), Riyat: Mektebetu’r-Ruşt.İbn Haldun, (2004), el-Mukaddime, I-II, (Thk: Abdullah Muhammed ed-Derviş), Şam: Dâr Ya‘rub.İbn Mâce, (tsz), es-Sünen, I-II, (Thk: Muhammed Fuad Abdulbaki), Beyrut: Dâru’l-Fikr.İbn Mâlik, el-Muvatta, I-VIII, (Thk: Muhammed Mustafa el-A‘zemî), Abuzabi: Muesssetu Zâyid b. Sultan Âl Nihyân.İbn Rüşd, (1964) Tehâfutu’t-Tehâfut, (Thk: Süleyman Dünya), Beyrut: Dâru’l-Ma‘ârif.İbnü’l-Cevzî (1984), Nuzhetu’l-E‘yun, (Thk: Muhammed Abdulkerim Kazım er-Râdî). Beyrut: Muessesetu’r-Risâle.İmam Gazalî, (2005), İhyâu ‘Ulûmi’d-Dîn, Beyrut: Dâru İbni Hazm.İmam Şafii, (tsz.), ed-Dîvân, (Thk: Muhammed İbrahim Selim), Kahire: Mektebetu İbn Sînâ.el-İsfehânî, R. (1991), el-Müfradât, (Thk: Safvân Adnân ed-Dâvûdî). Şam: Dâru’l-Kalem.Kabiş, A. (1985), Mecma‘u’l-Hikem ve’l-Emsâl fi’ş-Şi‘ri’l-‘Arabî, Suriye: Dâru’r-Reşîd.Kâtip Çelebi, (1941), I-II, Bağdat: Mektebetu’l-Musenna.el-Kindî, (1950), er-Resâilu’l-Kindî el-Felsefiyye, (Thk: Muhammed Abdulhadi Ebû Rîde): Kahire, Dâru’l-Fikri’l-‘Arabî.el-Kurtubî (1994), Câmi‘u Beyâni’l-‘İlm ve Fadlihi, I-II, (Thk: Ebi’l-Eşbâl ez-Zuheyrî). Riyat: Dâru İbni’l-Cevzî.Kutluer, İ. (2000), İlim, DİA, 22, 109-114.Küpçük, M. (2017), Bilgelik Ve Hikmet Yolcusuna Özlü Sözler, İstanbul: Az Kitap.el-Musta‘sımî, M. (2015), ed-Durru’l-Ferîd ve Beytu’l-Kasîd, I-XIII, (Thk: Kâmil Selman el-Cubûrî), Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-‘İlmiyye.Mutran, H. (1948), ed-Dîvân, Kahire: Dâru’l-Ma‘ârif.Mübarek, A.(2011) , Dîvanu el-İmâmi’l-Mucâhit Abdillah b. Mubarek, ( Thk: Mücahit Mustafa Behcet), Riyat: Mecelletu’l-Beyân. s. 127Nâsıf, A. (1994), “Ğayru Kâfin En Nuline’z-Zalâme‘”, Mecelletu’l-Ma‘rife, 1994, Suriye,Palo, G (2013), Bilginin Toplumsallaşması ve Sosyal Epistmoloji, Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 51, 75-84.Safa, P. (2019), Din İnkılap İrtica: Objektif 4, İstanbul: Ötüken Neşriyat.Sarı, İ. (2016), İlimin Işığından İnsan Olmak, İstanbul: Net Medya Yayıncılık.Sezgin, F. (2017), İslam Bilimler Tarihi Konferansları I, İstanbul: Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı Yayınları.Şenol, R, (2013), Dünyaya İz Bırakan İnsanlardan Geçmişten Günümüze Özdeyişler Hazinesi, İstanbul:Yalın Yayıncılık.Şevki, A. (2012), eş-Şevkiyyât, Kahire: Muessesetu Hindâvi.et-Taberânî (1983), el-Mu‘cemu’l-Kebîr, I-XX, (Thk: Hamdi b. Abdilmecid es-Selefî). Musul: Mektebetu’l-‘Ulûm ve’l-Hikem. Yakub, M. (2002), Muntalekât Tâlibi’l-‘İlm, Kahire: el-Mektebetu’l-İslâmiyye.Yavuz, Y, (2000), İlim, DİA, 22, 108-109.Yunus Emre, (1990), Divân, I-II, (Nşr: Mustafa Tatçı), Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.ez-Zernûcî, B., (2014), Ta‘lîmu’l-Mute‘allim, (Thk: Salâh Muhammed el-Hancî), Beyrut: Dâr İbn Kesîr.ez-Zuheylî, V., (1997), Tefsîru’l-Munîr fi’l-‘Akîde ve’ş-Şerî‘a ve’l-Menhec, Dmaşk: Dâru’l-Fikri’l-Mu‘âsır.