154 NUMARALI PÎŞKEŞ DEFTERİNE GÖRE PADİŞAH VE ŞEHZADELERE TAKDİM EDİLEN İLMÎ KİTAPLAR (1675)

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 3, 155 - 168, 30.12.2019

Fatma Ünyay Açıkgöz

Öz

Osmanlı Devleti’nde bayram, düğün, nevruz gibi önemli zamanlarda vezirlik, beylerbeyilik, kadılık gibi önemli makamlarda bulunan devlet adamları tarafından taşrifât usûlleri dâhilinde padişaha ve onun yakınlarına pîşkeş adı verilen hediye takdimi devlet gelenekleri arasında yer almıştır. Hediyeler dönemin en değerli eşyalarından oluşmaktaydı. Bu eşyaların arasında tezhipli ve dönemin önde gelen hattatları tarafından kaleme alınmış ilmî kitaplar önemli bir yer tutmaktadır. Bu bilgiler Osmanlı kaynaklarından bilhassa arşiv belgelerinden takip edilebilmektedir. 1675’te yapılan şehzade sünnet düğününde önemli devlet erkânı tarafından padişaha ve şehzadelere takdim edilen kitapların başında Kur’an-ı Kerim, gelirken çoğu medreselerde okutulan hadis, tefsir, kelam ve fıkıh kitaplarının yanı sıra, İslam tarihine ve edebiyata dair eserler de yer almıştır.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı, ilim, kitap

Kaynakça

• Referans1 Atik, K. (2019). Osmanlı bürokratlarının padişaha sunduğu hediyeler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12 (65), s. 166-176.
• Referans2 Covel, J. (2019). Bir papazın Osmanlı günlüğü, çev.: Nurten Özmelek, İstanbul.
• Referans3 İlgürel, S. (hazırlayan), (2019). Hezarfen Hüseyin Efendi, Telhîsü’l-beyân fî kavânîn-i âl-i Osmân, Ankara: TTK. Yayınları.
• Referans 4 Topkapı Sarayı Müzesi Arşivi (TSMA) , Defter (D.), numara (nr). 154.