Besin Neofobisi Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2020, , 157 - 161, 05.06.2020

Emre Duman , Mehtap Akçil Ok , Alev Keser

https://doi.org/10.30934/kusbed.643038

Cited By: 4

Öz

Amaç: Bu çalışma; “Food Neophobia Scale (FNS)” ölçeğinin Türkçe geçerlik ve güvenirliğini gerçekleştirmek amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Çalışma Ankara ilinde gönüllü olarak çalışmaya katılmayı kabul eden, yaşları 19-64 (38,6±13,51) yıl arasında olan toplam 195 (%46,2 erkek, %53,8 kadın) birey üzerinde yürütülmüştür. İlk aşamada hastaların demografik özellikleri sorgulanırken; 2. aşamada 10 maddelik FNS’nin Türkçeye çevrilmiş formu kullanılmıştır.
Bulgular: Çalışmada ölçekteki maddeler arasında yeterli korelasyonun olup olmadığı ve örneklem büyüklüğünün yeterliliği incelenmiş; örneklem büyüklüğünün yeterli olduğu (KMO=0,78) ve maddeler arasında faktör analizi yapılabilecek yeterli düzeyde ilişkinin olduğu saptanmıştır (χ2=142,502; p<0,05). Ölçeğin uyumunun değerlendirilmesinde χ2 iyi uyum indeksi kullanılmış ve bunun sonucunda ölçeğin iyi derecede bir uyuma sahip olduğu saptanmıştır. FNS’nin bütünlüğü için Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı 0,614 olarak bulunmuştur. Tüm maddelerin toplam puan ile korelasyonu pozitif ve 0,40’ın üzerindedir. Düzeltilmiş İyi Uyum İndeksi (Adjusted Goodness of Fit Index-AGFI) 0,92 olarak bulunmuştur. Bu değerin 0,90’ın üzerinde olması modelin iyi uyumlu olduğunu göstermektedir.
Sonuç: Yapılan tüm istatistiksel analizler sonucunda elde edilen bulgular Türkçeye uyarlanan FNS’nin Türkiye’de kullanılabilir geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermiştir. Türkçe’ye uyarlanan FNS’nin besin neofobisinin araştırılmasına yönelik çalışmalara katkı sağlayacağı düşünülmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Yeme alışkanlığı, besin neofobisi, güvenirlik

Adaptation of The Food Neophobia Scale Into Turkish: Validity and Reliability Study

Öz

Objective: This study was conducted so at to verify the validity and reliability of “Food Neophobia Scale (FNS)” scale in Turkish.
Methods: The study was conducted on a total of 195 individuals (46.2% is male, 53.8% is female) aged between 19 and 64 (38.6±13.51) who accepted to voluntarily participate in the study in Ankara. While the demographical characteristics of the patients were questioned in the first stage, the 10-item FNS form having been translated into Turkish was used.
Results: In the study, the existence of sufficient correlation among the items in the scale and the adequacy of sample size was examined; it was determined that the sample size was sufficient (KMO=0.78) and there was a sufficient relationship between the items for factor analyzes (χ2=142.502; p<0.05). In the assessment of fit of the scale, good fit cover index of χ2 was used and consequently the scale was found to have a good fit. The Cronbach alpha internal consistency coefficient was found to be as 0.614 for the integrity of FNS. The Adjusted Goodness of Fit Index (AGFI) was found to be 0.92. The fact that this value is over 0.90 proves the model to have a good fit.
Conclusion: The findings being acquired as a result of the all statistical analyzes have shown that the FNS adapted to Turkish is a reliable and valid measuring tool which can be used in Turkey. It is thought that FNS adapted to Turkish can contribute to the studies for research of food neophobia. 

Anahtar Kelimeler

Eating behavior, food neophobia, reliability

Kaynakça

• Raudenbush B, Schroth F, Reilley S, Frank RA. Food neophobia, odor evaluation and exploratory sniffing behavior. Appetite. 1998;31:171-183. doi:10.1006/appe.1998.0161.
• Russell CG, Worsley A. A population-based study of preschoolers’ food neophobia and its associations with food preferences. J Nutr Educ Behav. 2008;40:11-19. doi:10.1016/j.jneb.2007.03.007.
• Skinner JD, Carruth BR, Bounds W, Ziegler PJ. Children's food preferences: a longitudinal analysis. J Am Diet Assoc. 2002;102:1638-1647. doi: 10.1016/S0002-8223(02)90349-4.
• Pliner P, Hobden K. Development of a scale to measure the trait of food neophobia in humans. Appetite. 1992;19:105-120. doi:10.1016/0195-6663(92)90014-W.
• Galloway AT, Lee Y, Birch LL. Predictors and consequences of food neophobia and pickiness in young girls. J Am Diet Assoc. 2003;103:692-698. doi:10.1053/jada.2003.50134.
• Dovey TM, Staples PA, Gibson EL, Halford JC. Food neophobia and ‘picky/fussy’eating in children: a review. Appetite. 2008;50:181-193. doi:10.1016/j.appet.2007.09.009.
• Capiola A, Raudenbush B. The effects of food neophobia and food neophilia on diet and metabolic processing. Food Nutr Sci. 2012;3:1397-1403. doi:10.4236/fns.2012.310183.
• Koivisto UK, Sjödén PO. Food and general neophobia in Swedish families: Parent–child comparisons and relationships with serving specific foods. Appetite. 1996;26:107-118. doi:10.1006/appe.1996.0009.
• Meiselman HL, King SC, Gillette M. The demographics of neophobia in a large commercial US sample. Food Qual Prefer. 2010;21:893-897. doi:10.1016/j.foodqual.2010.05. 009.
• Ritchey PN, Frank RA, Hursti UK, Tuorila H. Validation and cross-national comparison of the food neophobia scale (FNS) using confirmatory factor analysis. Appetite. 2003;40:163-173. doi:10.1016/S0195-6663(02)00134-4.
• Roßbach S, Foterek K, Schmidt I, Hilbig A, Alexy U, Food neophobia in German adolescents: Determinants and association with dietary habits. Appetite. 2016;101:184-191. doi:10.1016/j.appet.2016.02.159.
• Falciglia GA, Couch SC, Gribble LS, Pabst SM, Frank R. Food neophobia in childhood affects dietary variety. J Am Diet Assoc. 2000;100:1474-1481. doi:10.1016/S0002-8223(00)004 12-0.
• Cooke L, Carnell S, Wardle J. Food neophobia and mealtime food consumption in 4–5 year old children. Int J Behav Nutr Phys Act. 2006;3:14. doi:10.1186/1479-5868-3-14.
• Fernández-Ruiz V, Claret A, Chaya C. Testing a Spanish-version of the food neophobia scale. Food Qual Prefer. 2013;28:222-225. doi: 10.1016/j.foodqual.2012.09.007.
• Paupério A, Severo M, Lopes C, Moreira P, Cooke L, Oliveira A. Could the Food Neophobia Scale be adapted to pregnant women? A confirmatory factor analysis in a Portuguese sample. Appetite. 2014;75:110-116. doi:10.1016/j.appet.2013. 12.023.
• Ribeiro de Andrade Previato HD, Behrens JH. Translation and validation of the Food Neophobia Scale (FNS) to the Brazilian Portuguese. Nutr Hosp. 2015;32:925-930. doi:10.3305/nh.20 15.32.2.9108.
• Tinsley HE, Tinsley DJ. Uses of factor analysis in counseling psychology research. J Couns Psychol. 1987;34:414. doi:10.10 37/0022-0167.34.4.414.
• Rigal N, Frelut ML, Monneuse MO, Hladik CM, Simmen B, Pasquet P. Food neophobia in the context of a varied diet induced by a weight reduction program in massively obese adolescents. Appetite. 2006;46:207-214. doi:10.1016/j.a ppet.2006.01.001.
• Stratton LM, Vella MN, Sheeshka J, Duncan AM. Food neophobia is related to factors associated with functional food consumption in older adults. Food Qual Prefer. 2015;41:133-140. doi:10.1016/j.foodqual.2014.11.008.