Mimaride Çağdaş Bir Art Etki Olarak: Metamodernizm Açılımı

Yıl 2024, , 127 - 141, 30.06.2024

Gözde Kızılkan , Feride Pınar Arabacıoğlu

https://doi.org/10.48066/kusob.1426160

Öz

Ekoloji temelli tasarım ve post-postmodern duyarlılık bağlamında, Antroposen dönemde yaratmaya devam ettiğimiz şekliyle, modernizmin işlevsel rasyonalizminden ve postmodernizmin eleştirel söylemlerinden sapma eğilimi gözlemlenmektedir. Pragmatik örgütsel idealizm sentezine doğru olan bu geçiş, geçmiş mimari paradigmalar arasındaki artzamanlı salınımlardan ve örtüşmelerden beslenmektedir. Çalışma, daha önce pek çok farklı disiplinde incelenmiş metamodernizmi, mimaride çevreci ve otantik bir art etki olarak araştırmayı, uyarlamayı ve tartışmayı hedeflemektedir. Çalışmada nitel ve keşifsel bir araştırma yaklaşımı kullanılmaktadır. Metamodernizmin kavramsal tanımı, diyalektik perspektifin bir sentezi olarak farklı disiplinlerde ele alındığı haliyle karşılaştırmalı içerik analizi tekniği ile mimariye uyarlanmaktadır. Metamodernizm, postmodernizmdeki gibi çoğulcudur, ancak yapısökümcülük gibi parçalamak yerine, modernizmin katı normatifliğine karşı umut verici bir zıtlık olarak süreklilik arayışı gözetir. Metamodern yaklaşım, atmosferik hassasiyeti vurgulayarak arada olanı yeniden tanımlamaktadır. Makalede; öncül, hazırlayıcı ve birincil vaka çalışmaları aracılığıyla analitik genelleme tekniği kullanılarak mimaride metamodernizm açılımının temel özellikleri biçim, bağlam ve program bazlı karşılaştırılmaktadır. Organik ve yapay unsurları birleştirerek binanın kütlesi, ölçeği ve artikülasyonu ele alınırken; işlev, teknoloji ve mekân-zamansal organizasyon aracılığıyla geçmiş ile günümüz arasında köprü kuran; sürdürülebilir ve çoğulcu programları sentezleyerek atmosferik duyarlılığı teşvik eden yere özgü tasarımlar ortaya çıkarılmaktadır. Sürdürülebilirlik ve ekolojik kaygıların belirginleştiği bir döneme girerken, atmosfere duyarlı metamodernist bir eğilimle tasarım yapmak, çağdaş mimari eserlerin tanınmasında ve akılda kalıcılığını güçlendirmekte yol gösterici ipuçları sağlayabilir.

Anahtar Kelimeler

metamodernizm, çağdaş mimari, atmosferik duyarlılık, pragmatik örgütsel idealizm, mimari kimlik

Etik Beyan

Makale için etik kurul onayı alınması gerekmemektedir.

Destekleyen Kurum

-

Teşekkür

-

Metamodernism Unveiled: A Contemporary Aftereffect in Architecture

Öz

In the setting of ecology-based architectural design and post-postmodern sensibility, there's a deflection from the functional rationalism of modernism and the critical discourses of postmodernism, as we continue to create in the alleged Anthropocene era. This shift towards pragmatic societal idealism draws from diachronic oscillations and overlaps between past architectural paradigms. The study aims to research, adapt and discuss metamodernism, which has been previously studied in various disciplines, as an environmentally friendly and authentic after-effect in architecture. It employs a qualitative and exploratory research approach. The conceptual definition of metamodernism as a synthesis of dialectical perspective, is adapted to architecture using comparative content analysis. Metamodernism shares pluralism with postmodernism, but instead of fracturing it like deconstructivism, it seeks continuity as a hopeful opposition to modernism's strict normativity. The metamodern approach emphasizes atmospheric sensitivity, redefining the in-between. Using the analytical generalization technique through preliminary, preparatory and primary case studies, the basic features of metamodernism in architecture are compared on the design synthesis of form, context and program adhering to site-specific geographic and social contexts. It combines organic and artificial elements, addressing building mass, scale, and articulation while synthesizing sustainable, pluralistic programs that bridge the past and present through function, technology, and spatiotemporal organization, stimulating the atmospheric sensitivity. In an era marked by distinct sustainability and ecology concerns, designing with an atmospherically sensitive metamodernist tendency can affect the recognition and memorability of the contemporary architecture.

Anahtar Kelimeler

metamodernism, contemporary architecture, atmospheric sensitivity, pragmatic societal idealism, architectural identity

Kaynakça

• Aksoy, E. (1987). Mimarlıkta Tasarım Bilgisi (Eng. Design Knowledge in Architecture), Ankara: Hatiboğlu.
• Alaily-Mattar, N., Lindsay, G., & Thierstein, A. (2021). Star architecture and urban transformation: introduction to the special issue. European Planning Studies, 30(1): 1-12.
• Alexander, C. (1973). Notes on the Synthesis of Form. Cambridge: Harvard University Press.
• Baciu, C., Bocoş, M., & Baciu-Urzică, C. (2015). Metamodernism – a conceptual foundation. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 209: 33-38.
• Bengtsson, M. (2016). How to plan and perform a qualitative study using content analysis. NursingPlus Open, 2: 8-14.
• Bilgin, İ. (2009a). Ne münzevi ne de star… (Eng. Neither reclusive nor star…). Yeni Mimar Gazetesi. 73: 10-11.
• Bilgin, İ. (2009b). Zumthor’un vaadi (Eng. Zumthor’s pledge). Betonart. 23: 12-19.
• Bilgin, İ. (2016). Mimarın Soluğu, Peter Zumthor Mimarlığı Üzerine Denemeler (Eng. Architect’s breathing: Essays on Peter Zumthor’s Architecture). İstanbul: Metis Yayınları.
• Bourassa, S. C. (1989). Postmodernism in architecture and planning: what kind of style?. Journal of Architectural and Planning Research, 6(4): 289-304.