ŞİNASİ ÖZDENOĞLU’NUN ŞİİRLERİNDE “ÖZGÜRLÜK”

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 1, 33 - 42, 31.12.2017

Ebru Bakan

Öz

ÖZET

Türk edebiyatında 1940’larda ortaya
çıkan Toplumcu şiir, uzun yıllar bu dönemde varlığını sürdürür. Halkın ve
yurdun sesi olan 1940 kuşağı Toplumcu şairler, şiirlerinde yurttaşlık,
bağımsızlık, adaletsizlik, siyasi baskılar gibi olgular üzerinde yoğunlaşırlar.
 Bununla birlikte kısaca insanoğlunun
bireysel ve toplumsal ihtiyaçlarının kısıtlanmadan karşılanması durumu olarak
tanımlanabilecek özgürlük de toplumcu şairlerin duyarlı olduğu konuların başında
gelir. Özgürlük olgusunu, şiirlerine başarılı bir şekilde eklemleyen şairlerden
biri de Şinasi Özdenoğlu’dur. 1922’de Gümüşhane’de doğan şairin, yetiştiği aile
ortamı ve öğrenim gördüğü okullardaki öğretmenlerinin, onun kişiliği ve şiirini
oluşturmasındaki etkileri büyüktür. Çevresinde yer alanların idealistliği
doğrultusunda dönemin sosyal ve siyasal havasını özümseyen Özdenoğlu’nun “Tek
Sevgilim” dediği ve uğrunda ölünecek bir dava olarak benimsediği özgürlük,
şiirinin fikrî boyutunu ortaya koyar. Bu çalışmada Şinasi Özdenoğlu’nun hayatı
kısaca anlatılacaktır. Daha sonra şairin milletlerin özgürlük mücadelesini
temele alan şiirleri verilen örnekler üzerinden değerlendirilecektir. 

Anahtar Kelimeler

Cumhuriyet Dönemi, Şinasi Özdenoğlu, Toplumcu Şiir, Özgürlük

Kaynakça

• Ay, B.(1977). Şinasi Özdenoğlu. Varlık, 839(Ağustos);11.
• Özdenoğlu, Ş. (1973). Vatanım benim. Ankara: Eroğlu Yayınevi.
• Özdenoğlu, Ş.(1974). Özgürlük için ölmek. Ankara: Eroğlu Yayınevi.
• Özdenoğlu, Ş. (1981). Önce insan olmak. Ankara: Akın Yayınları.
• Özdenoğlu, Ş. (1988). Suskunlar ülkesi. Ankara: Dost Yayınları.
• Özdenoğlu, Ş. (1992). Özgürlük tek sevgilim. Ankara.
• Özdenoğlu, Ş. (1968). Dayan Çekoslavakya, Varlık, 727(Ekim);7.
• Özer, A. ve Uyguner, M. (2000). Şinasi Özdenoğlu yaşamı – sanatı - kişiliği. Ankara: T.C Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Yıldırım, S. ve Zeynel B. K. (2010). TBMM albümü 1920-2010, II. cilt 1950-1980, Ankara: Gökçe Ofset.
• Türk, E.B. (2017). Şiirden yaşantıya: Şinasi Özdenoğlu’nun şiirlerinde otobiyografik izler. I. Uluslararası Gümüşhane Sempozyumu’nda sunulmuş (basılmamış) bildiri. Gümüşhane Üniversitesi, Gümüşhane.
• Türk, H. (2014). Başkaldıran dizeler: Hasan Hüseyin Korkmazgil. Sivas: Asitan Yayınları.
• Türk, H. (2017). Bir mavi yolcu: Sabahattin Eyuboğlu. Trabzon: Serander Yayınları.