TÜRK DİPLOMATİK ARŞİV BELGELERİNE GÖRE İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİNDE İTALYANLARIN ONİKİ ADA’DAKİ ASKERİ FAALİYETLERİ (1934-1939)
Yıl 2023,
Cilt: 3 Sayı: 2, 81 - 101, 29.12.2023
Raşit Kıyak
,
Leyla Derviş
Öz
Oniki Ada, Ege Denizi’nin güneydoğu köşesinde, Anadolu’nun Karya kıyıları karşısında, Kiklad Adalarının doğusunda ve Samos ile Girit Adaları arasında yer almaktadır. 16. yy.’da Osmanlıların egemenliğine giren Oniki Ada, Trablusgarp Savaşı sırasında 1912 yılında İtalya tarafından işgal edilmiştir. 1923 yılında Lozan Antlaşması’nın imzalanmasıyla İtalya’nın Oniki Ada üzerindeki egemenliği tanınmış ve sonrasında adalar Le Isole Italiane dell’Egeo (İtalyan Ege Adaları) olarak ilhak edilmiştir. 1934 yılında İtalya, Akdeniz’de saldırgan ve yayılmacı politikalar izlemeye başlayarak Oniki Ada’daki tahkimat çalışmalarını ve askeri faaliyetlerini hızlandırmıştır. Bu bağlamda çalışmamız Türk Diplomatik Arşiv Belgeleri ışığında 1934-1939 yılları arasındaki İkinci Dünya Savaşı öncesi dönemde İtalyanların Oniki Ada’daki askeri faaliyetlerine açıklık getirmeyi amaçlamıştır.
Kaynakça
-
Doumanis, Nicholas (1997). Myth and Memory in the Mediterranean: Remembering Fascism’s Empire, London: Macmillan Press Ltd.
-
Giannopoulos, G. (2006). ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ, Η ΓΕΝΕΣΗ ΕΝΟΣ ΟΝΟΜΑΤΟΣ ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΙΤΑΛΟΥΣ. Eoa Kai Esperia, 6, 275–296.
-
Hayta, N. (1995). Rodos ve 12 Ada’nın İtalyanlar Tarafından İşgali ve İşgalden Sonra Adaların Durumu (1912-1918). Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, cilt 5, p. 131-144.
-
Kurtcephe, İ. (1991). Rodos ve Oniki Ada’nın İtalyanlarca İşgali, Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, Sayı: 2, p. 201-216.
-
Kurtcephe, İsrafil (1995). Türk-İtalyan İlişkileri (1911-1916), Ankara: Türk Tarih Kurumu.
-
Kurtcephe, İsrafil ve Aydın Beden (2015). Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, Konya: Eğitim Yayınevi.
-
Orlandi, L. (2022). Searching for ‘Italianita’ in the Dodecanese Islands (1912-1943). Some Considerations on Art, Architecture and Archaeology Through the Works of Hermes Balducci, B. Falcucci, E. Giusti, D. Trentacoste (Ed.), Rereading Travellers to the East: Shaping Identities and Building the Nation in Post-unification Italy, (pp. 125-140), Firenze, Italy: Firenze University Press.
-
Öztürkci, A. (2021). Türkiye’nin 1930’lar Blok ve Pakt Politikaları Bağlamında Ayasofya’nın Müzeye Dönüştürülmesi, Social Science Development Journal, Vol. 6, Issue 23, pp.1-15.
-
Papuççular, Hazal (2018). Türkiye ve Oniki Ada 1912-1947. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
-
Şıvgın, Hale (2006). Trablusgarp Savaşı ve 1911-1912 Türk-İtalyan İlişkileri, Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
-
Yiğit, A. (2022). II. Dünya Savaşı Yıllarında Antalya Sahillerinde Yaşanan Gelişmeler ve Saint Didier Olayı. (Ed.) Fatma Şimşek. Antalya’nın Denizcilik ve Deniz Ticareti Tarihi. (ss. 383-417). İstanbul: İMEAK Deniz Ticaret Odası
TÜRK DİPLOMATİK ARŞİV BELGELERİNE GÖRE İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİNDE İTALYANLARIN ONİKİ ADA’DAKİ ASKERİ FAALİYETLERİ (1934-1939)
Yıl 2023,
Cilt: 3 Sayı: 2, 81 - 101, 29.12.2023
Raşit Kıyak
,
Leyla Derviş
Öz
Oniki Ada, Ege Denizi’nin güneydoğu köşesinde, Anadolu’nun Karya kıyıları karşısında, Kiklad Adalarının doğusunda ve Samos ile Girit Adaları arasında yer almaktadır. 16. yy.’da Osmanlıların egemenliğine giren Oniki Ada, 1912 yılında Trablusgarp Savaşı sırasında İtalya tarafından işgal edildi. 1923'te Lozan Antlaşması'nın imzalanmasıyla İtalya'nın Oniki Ada üzerindeki hakimiyeti resmi olarak tanındı ve adalar, Le Isole Italiane dell'Egeo (İtalyan Ege Adaları) olarak ilhak edildi. 1934 yılında, İtalya Akdeniz'de saldırgan ve yayılmacı politikalar benimseyerek Oniki Ada'da tahkimat çalışmalarını ve askeri faaliyetlerini hızlandırdı. Bu bağlamda, çalışmamız, Türk Diplomatik Arşiv Belgeleri ışığında 1934-1939 yılları arasındaki İkinci Dünya Savaşı öncesi dönemde İtalyanların Oniki Ada'daki askeri faaliyetlerini aydınlatmayı hedeflemiştir.
Kaynakça
-
Doumanis, Nicholas (1997). Myth and Memory in the Mediterranean: Remembering Fascism’s Empire, London: Macmillan Press Ltd.
-
Giannopoulos, G. (2006). ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ, Η ΓΕΝΕΣΗ ΕΝΟΣ ΟΝΟΜΑΤΟΣ ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΙΤΑΛΟΥΣ. Eoa Kai Esperia, 6, 275–296.
-
Hayta, N. (1995). Rodos ve 12 Ada’nın İtalyanlar Tarafından İşgali ve İşgalden Sonra Adaların Durumu (1912-1918). Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, cilt 5, p. 131-144.
-
Kurtcephe, İ. (1991). Rodos ve Oniki Ada’nın İtalyanlarca İşgali, Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, Sayı: 2, p. 201-216.
-
Kurtcephe, İsrafil (1995). Türk-İtalyan İlişkileri (1911-1916), Ankara: Türk Tarih Kurumu.
-
Kurtcephe, İsrafil ve Aydın Beden (2015). Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, Konya: Eğitim Yayınevi.
-
Orlandi, L. (2022). Searching for ‘Italianita’ in the Dodecanese Islands (1912-1943). Some Considerations on Art, Architecture and Archaeology Through the Works of Hermes Balducci, B. Falcucci, E. Giusti, D. Trentacoste (Ed.), Rereading Travellers to the East: Shaping Identities and Building the Nation in Post-unification Italy, (pp. 125-140), Firenze, Italy: Firenze University Press.
-
Öztürkci, A. (2021). Türkiye’nin 1930’lar Blok ve Pakt Politikaları Bağlamında Ayasofya’nın Müzeye Dönüştürülmesi, Social Science Development Journal, Vol. 6, Issue 23, pp.1-15.
-
Papuççular, Hazal (2018). Türkiye ve Oniki Ada 1912-1947. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
-
Şıvgın, Hale (2006). Trablusgarp Savaşı ve 1911-1912 Türk-İtalyan İlişkileri, Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
-
Yiğit, A. (2022). II. Dünya Savaşı Yıllarında Antalya Sahillerinde Yaşanan Gelişmeler ve Saint Didier Olayı. (Ed.) Fatma Şimşek. Antalya’nın Denizcilik ve Deniz Ticareti Tarihi. (ss. 383-417). İstanbul: İMEAK Deniz Ticaret Odası