BOLU İLİNDE DEMOGRAFİK KARAKTERİSTİKLERİN ERKEK HEMŞİREYE YÖNELİK TUTUMLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Yıl 2020, Cilt: 22 Sayı: 3, 293 - 302, 31.12.2020

Eylem Suveren Alev Alçin Kübra Çukur Özge Korkmaz Melike Ünal

https://doi.org/10.24938/kutfd.562483

Öz

Amaç: Kadın hemşirelerden hemşirelik hizmetini almaya alışkın toplumda, erkek hemşireden bakım alan hastaların erkek hemşirelere olan tutumlarının incelenmesidir. 

Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı tipte planlanan çalışmada evreni, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Fakültesi, Cerrahi ve Dahiliye ünitelerinde yatmakta olan, en az bir kez erkek hemşireden bakım alan, mental ya da psikiyatrik hastalığı olmayan 219 gönüllü hasta oluşturmuş ve olasılıksız örneklem tekniği ile araştırma kapsamına alınmıştır. Anket formu, katılımcıların sosyo-demografik ve klinik özellikleri ile erkek hemşirelere yönelik tutumlarına ilişkin Likert tipte, 22 önermeden oluşmaktadır. Niteliksel verilerin karşılaştırılmasında Pearson Ki-kare testi kullanılmış, sonuçlar %95 güven aralığında, p<0,05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir.

Bulgular: Araştırmada, kadınların %72,6'sı, erkeklerin %27,4’ü erkek hemşireden zorunlu olmadıkça hizmet almak istemediğini belirtmiştir (p<0,00). Kadınların %67,4’ü, erkeklerin %32,6’sı mahrem olduğunu düşündüğü fikrini erkek hemşireye söylemeyi istemediğini ifade etmiştir (p<0,00). Erkek hemşireler, erkek hastalar tarafından kabul görürken (%54,7) kadın hastalar (%45,3) çekingenlik sergilemiştir (p<0,05). Eğitim durumu yüksek olan hastaların erkek hemşirelere olumlu tutum gösterdiği bulunmuştur (p<0,00).

Sonuç: Cinsiyet ayrımcılığı olmaksızın icra edilen hemşirelik mesleğinin, başta erkek öğrenciler olmak üzere toplumun tamamına ulaştırılması ve devletin bilinçlendirme politikalarında hedef merkezli stratejiler benimsenerek negatif tutumların yoğun algılandığı gruplarda farkındalığı artırıcı çalışmalar önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik, eğitim, bakım, erkek hemşire, tutum, cinsiyet

The Effect of Demographic Characteristics on the Attitudes toward Male Nurse in Bolu Province

Öz

Objective: The aim of the study is to analyze the attitudes of the patients who receive care from male nurses towards the male nurses in a community which is accustomed to receiving nursing service from female nurses.

Material and Methods: In this descriptive study, the universe consisted of 219 voluntary patients without any mental or psychiatric illness who were hospitalized at the Abant Izzet Baysal University Training and Research Hospital Medical Faculty, Surgery and Internal medicine units who had received at least one nursing care from a male nurse. The patients were included in the study with a random sampling technique. The questionnaire consisted of 22 Likert-type statements about the socio-demographic and clinical characteristics of the participants and their attitudes towards male nurses. In the comparison of qualitative data, the Pearson Chi-Square test was used to evaluate the results at 95%confidence interval and p<0,05 significance.

Results: In the study, 72,6%of the women and 27,4%of the men stated that they did not want to receive care by a male nurse unless they were obliged to (p<0,00). 67,4%of the women and 32,6%of the men stated that they did not want to tell the male nurse anything that they thought that to be intimate (p <0,00). It was seen that male nurses were accepted by male patients %54,7, but female patients %45,3 who received care from male nurses in clinical practice have shown timid behaviour (p<0,05). Patients with high educational status were found to have a positive attitude towards male nurses (p<0,00).

Conclusion: It is suggested that the nursing profession is carried out without any gender discrimination, reaching the whole society, especially male students, and the government adopting more target-centered strategies in the state awareness policies, to raise awareness among the groups in which negative attitudes are intensely perceived.

Anahtar Kelimeler

Nursing, education, care, male nurse, attitude, gender

Kaynakça

• 1. Mackintosh C. A historical study of men in nursing. JAN. 1997;26(2):232-6. Doi:10.1046/j.1365-2648.1997.1997026232.
• 2. Terzioğlu F, Taşkın L. Kadının toplumsal cinsiyet rolünün liderlik davranışlarına ve hemşirelik mesleğine yansımaları. CÜ Hemş Yüks Derg. 2008;12(2):62-7.
• 3. Kaya N, Turan N, Öztürk A. Türkiye’de erkek hemşire imgesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Derg. 2011;8(2):18.
• 4. Kahraman A, Ozansoy Tunçdemir N, Özcan A. Toplumsal cinsiyet bağlamında hemşirelik bölümünde öğrenim gören erkek öğrencilerin mesleğe yönelik algıları. Sosyoloji Araşt Derg. 2015;18(2):110.
• 5. Koç Z, Bal C, Sağlam Z. Hastanede yatarak tedavi görmekte olan hastaların, erkeklerin hemşirelik mesleğine katılımları ile ilgili görüşlerinin belirlenmesi. Maltepe Üniv Hemş Bil San Derg. 2010;Sempozyum Özel Sayısı(1):324-9.
• 6. Bozkır G, Taşcı N, Arsak A. Genel lise son sınıf ve sağlık yüksekokulu'ndaki erkek öğrencilerin hemşireliğe bakışı. Bilim, Eğitim ve Düşünce Derg. 2008;8(1):2-17.
• 7. Dyck JM, Oliffe J, Phinney A, Garrett B. Nursing instructors' and male nursing students' perceptions of undergraduate, classroom nursing education. Nurse Educ Today. 2009;29(6):649-53.
• 8. Resmî Gazete. 6283 nolu Hemşirelik Kanunu. Sayı:8647.02.03.1954. Erişim tarihi: 05.09.2020: https://www.saglik.gov.tr/TR,10378/tarihi25021954--sayisi6283--rg-tarihi02031954--rg-sayisi8647-hemsirelik-kanunu.html.
• 9. Resmî Gazete. 5634 nolu Hemşirelik Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. Sayı:26510/ 02.05.2007. Erişim tarihi:05.09.2020: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/05/20070502-3.htm.
• 10. Gönç T. Hemşireliğin geleceği mesleğin cinsiyetsizleşmesini vadediyor mu? Erkek ve kadın hemşirelik öğrencilerinin meslek ve toplumsal cinsiyeti ilişkilendirme eğilimlerinin sosyolojik analizi. Fe Dergi: Feminist Eleştiri. 2016;8(1):144-67.
• 11. Özbaşaran F, Taşpınar A, Çakmakçı A. Hastalar kendilerine bakım verenlerin cinsiyeti konusunda ne düşünüyorlar. Atatürk Üniv Hemş Yüks Derg. 2002;5(2):1-7.
• 12. Kocaer Ü, Öztop T, Usta N, Gökçek D, Bahçecik N, Öztürk H et al. Hemşirelik mesleğinde erkek üyelerin yeri. Atatürk Üniv Hemş Yüks Derg. 2004;7(2):1-7.
• 13. Taşçı KD. Postpartum kendini değerlendirme ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Atatürk Üniv Hemş Yüks Derg. 2007;10(2):20-9.
• 14. Ekinci M, Dikici TC, Derya M, Andsoy II, Dinç S, Şahin AO. Mühendislik bölümünde öğrenim gören erkek öğrencilerin erkek hemşirelere karşı bakış açıları. Gümüşhane Üniv Sağ Bil Derg. 2014;3(1):632-45.
• 15. Jafree SR, Zakar R, Zakar MZ. Gender segregation as a benefit – a qualitative study from Pakistan. J Nurs Manag. 2015;23(8):983-93. Doi:10.1111/jonm.12244.
• 16. Nasrabadi AN, Emami A, Yekta ZP. Nursing experience in Iran. Int J Nurs Pract. 2003;9(2):78-85. Doi:10.1046/j.1322-7114.2003.00404.x
• 17. Zamanzadeh V, Azadi A, Valizadeh L, Keogh B, Monadi M, Negarandeh R. Choosing and remaining in nursing: Iranian male nurses' perspectives. Cont Nurs. 2013;45(2):220-7. Doi:10.5172/conu.2013.45.2.220.
• 18. Ünsal A, Akalın İ, Yılmaz V. Farklı meslek çalışanlarının erkek hemşirelere ilişkin görüşleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Derg. 2010;7(1):420-31.
• 19. Yılmaz M, Karadağ G. Erkek öğrenci hemşireler hemşirelik mesleğini nasıl algılıyor. Maltepe Üniv Hemş Bil San Derg. 2011;4(1):21-8.
• 20. Mızrak-Şahin B, Özerdoğan N. Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinde romantik ilişkilerle ilgili kalıp yargılara karşı tutumlar ve cinsiyetçilik. Yıldırım Beyazıt Üniv Sağ Bil Fak Hemş E-Derg. 2014;2(2):1-10.
• 21. Alan N, Uğur Ö. Hasta ve yakınlarının erkek hemşirelere ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Med Sci. 2018;13(1):8.
• 22. Türkiye İstatistik Kurumu 15-64 yaş erkek grubu işsizlik oranları TÜİK. Sayı:27598. 2017. Erişim tarihi:05.10.2020: https://tuikweb.tuik.gov.tr/HbPrint.do?id=27598.
• 23. Integrating gender into the curricula for health professionals World Health Organization. Geneva; 4-6 December 2006. Erişim tarihi:05.09.2020: https://www.who.int/gender/documents/GWH_curricula_web2.pdf.
• 24. Gönç T. Türkiye’de erkek hemşire olmak: avantajlar ve dezavantajlar. Ankara Üniv SBF Dergisi. 2017;72(1):35-76.