İNHALER İLAÇ KULLANIMINA BAĞLI ORAL YAN ETKİLER: DOĞRU BİLİNEN BİR YANLIŞ MI?

Yıl 2022, Cilt: 24 Sayı: 1, 23 - 33, 30.04.2022

Duygu Zorlu Mehmet Saylam

https://doi.org/10.24938/kutfd.962532

Öz

Amaç: Kronik solunum yolu hastalıklarında, oral ve dental sorunlar önemli bir komorbidite nedeni olarak görülmektedir. Oral ve dental sorunların en önemli nedeni olarak yaygın görüş ise inhaler ilaçlardır. Bu görüş hastaların ilaçları uygun süre, dozda almamalarına ve tedavinin tam sağlanamamasına neden olmaktadır. Bu nedenle, çalışmamızın amacı, kronik solunumsal hastalığı nedeniyle inhaler ilaçlar kullanan hastalarda, oral-orofarengeal, dental bulguları değerlendirmek ve ilaç kullanım uyumunu artırmayı sağlayabilmektir.

Gereç ve Yöntemler: Çalışma 2020 Nisan ayı boyunca 300 hastanın sorgulanması ile yapılmıştır. Çalışma göğüs hastalıkları poliklinik başvurusu olan, rastgele seçilen ve çalışma dahil edilme kriterlerini sağlayan 33 hasta ve ağız-diş sağlığı poliklinik başvurusu olan rastgele 24 katılımcıdan oluşan kontrol grubu ile gerçekleştirilmiştir.

Bulgular: Çalışmaya katılan hastaların, %57.6’sı erkek, %42.4’ü kadın idi. İnhaler ilaç kullanan hastaların %3’ü Astım- Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı Overlap sendromu, %33.3’ü Astım, %63.6’sı da Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı tanısı ile takip edilmekteydi. Hastaların yaş ortalaması 57.6 idi. Bu hastaların %54.5’i 5 yıldan daha az, %45.5’i ise 5 yıldan uzun zamandır inhaler ilaç kullanmaktaydı. Hastaların diş hekimi muayenesinde %97’sinde peridental bulgular, %78.8’inde en az bir dental çürük, %12.1’inde orofarengeal kandidiazis ve %72.7’sinde lingular bulgular saptanmıştır. Astım-Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı Overlap Sendromu ve Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı hastalarında lingular bulgular olma oranı daha yüksek iken; bu oran astım hastalarında daha düşüktür. Çalışmaya katılan hasta ve kontrol grubu değerleri karşılaştırıldığında; diş fırçalama sıklıkları, yaş değerleri, gingival ve lingular bulguları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark vardı (sırasıyla p=0.005; 0.034; 0.001).

Sonuç: Çalışmamız, inhaler ilaç kullanımının, oral-orafarengeal, dental yan etkiler açısından, ciddi bir risk faktörü olmadığını göstermiştir. Bu hastaların inhaler ilaç tekniğini doğru uygulayabilme becerileri ve oral hijyenlerine özen göstermeleri sağlanabilirse oral-orafarengeal, dental yan etkileri yaşamayacaklarını düşünüyoruz.

Anahtar Kelimeler

İnhaler tedavi, inhaler ilaçlar, oral hijyen, oro-dental bulgular

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Teşekkür

Makalemize katkılarından dolayı Özkan Görgülü' ye teşekkür ederiz.

Oral Side Effects Related to Inhaler Medication Use: Is It a Well-known Mistake?

Öz

Objective: Oral and dental problems are considered as an important cause of comorbidity in chronic respiratory diseases. The common opinion regards inhalers as the most important cause of oral and dental problems. This opinion causes patients not to take the drugs in the appropriate time and dose thus the treatment is not fully provided. The aim of our study is to evaluate oral-oropharyngeal and dental findings and to increase drug use compliance in patients using inhaler drugs due to chronic respiratory disease.

Material and Methods: The study was conducted by questioning 300 patients during April 2020. The study was conducted with 33 randomly selected patients who applied to the chest diseases outpatient clinic and met the inclusion criteria and a control group consisting of 24 random participants who applied to the oral health outpatient clinic.

Results: Of the patients participating in the study, 57.6% were male and 42.4% were female. The mean age of the patients was 57.6 years. In the dental examination of the patients, peridental findings were found in 97%, at least one dental caries in 78.8%, oropharyngeal candidiasis in 12.1% and lingular findings in 72.7%. When the patient and control group values participating in the study were compared there was a statistically significant difference between tooth brushing frequencies, age values, gingival and lingular findings (p=0.005; 0.034; 0.001, respectively).

Conclusion: Our study showed that the use of inhaled drugs is not a serious risk factor for oral-oropharyngeal and dental side effects. We think that these patients will not have any problems if they are provided with the ability to apply the inhaler drug technique correctly and if normal attention is paid to oral hygiene.

Anahtar Kelimeler

Choronıc respiratory diseases, inhaler therapy, oral hygine, oro-dental findings

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• 1. Yaghobee S, Paknejad M, Khorsand A. Association between asthma and periodontal disease. Frontiers in Dentistry. 2008;5(2):47-51.
• 2. Janson C, Chinn S, Jarvis D, Burney P. Physician-diagnosed asthma and drug utilization in the European Community Respiratory Health Survey. Eur Respir J. 1997;10(8):1795-802.
• 3. GINA 2019: a fundamental change in asthma management. Updated 2019: https://ginasthma.org/gina-2019-a-fundamental-change-in-asthma-management/
• 4. Hobbins S, Chapple IL, Sapey E, Stockley RA. Is periodontitis a comorbidity of COPD or can associations be explained by shared risk factors/behaviors? Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2017;12(5):1339-49.
• 5. Lopez-de-Andrés A, Vazquez-Vazquez L, Martinez-Huedo MA, Hernández-Barrera V, Jimenez-Trujillo I, Tapias-Ledesma MA et al. Is COPD associated with periodontal disease? A population-based study in Spain. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2018;13(1):3435-45.
• 6. Baldomero AK, Siddiqui M, Lo CY, Petersen A, Pragman AA, Connett JE et al. The relationship between oral health and COPD exacerbations. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2019;14(4):881-92.
• 7. Global Strategy for the Diagnosis, Management and Prevention of Choronic Obstructive Pulmonary Diseases, 2020 Report. Accessed: www.goldcopd.com.
• 8. Astım Tanı ve Tedavi Rehberi 2020 Güncellemesi. Türkiye Ulusal Allerji ve Klinik İmmünoloji Derneği ve Türk Toraks Derneği. Erişim: https://www.toraks.org.tr/site/news/10122, https://www.aid.org.tr/wp-content/uploads/2020/12/astim-rehberi-2020.pdf
• 9. Gaeckle NT, Heyman B, Criner AJ, Criner GJ. Markers of dental health correlate with daily respiratory symptoms in COPD. Chronic Obstr Pulm Dis. 2018;5(2):97-105.
• 10. Bergström J, Cederlund K, Dahlén B, Lantz AS, Skedinger M, Palmberg L et al. Dental health in smokers with and without COPD. PLoS One. 2013;8(3):e59492.
• 11. Dwibedi N, Wiener RC, Findley PA, Shen C, Sambamoorthi U. Asthma, chronic obstructive pulmonary disease, tooth loss, and edentulism among adults in the United States: 2016 Behavioral Risk Factor Surveillance System Survey. J Am Dent Assoc. 2020;151(10):735-744.e1.
• 12. Devlin J. Patients with chronic obstructive pulmonary disease: management considerations for the dental team. Br Dent J. 2014;217(5):235-7.
• 13. Vucicevic Boras V, Savage N, Mohamad Zaini Z. Oral aphthous-like ulceration due to tiotropium bromide. Med Oral Patol Oral Cir Bucal. 2007;12(3):E209-10.
• 14. Aral K, Aral CA, Kalkan RE. Astım ve ağız sağlığı. EÜ Dişhek Fak Derg. 2016;37(2):42-6.
• 15. Thomas MS, Parolia A, Kundabala M, Vikram M. Asthma and oral health: a review. Aust Dent J. 2010;55(2):128-33.
• 16. Wu FY, Liu JF. Asthma medication increases dental caries among children in Taiwan: An analysis using the National Health Insurance Research Database. J Dent Sci. 2019;14(4):413-8.
• 17. Chumpitaz-Cerrate V, Bellido-Meza JA, Chávez-Rimache L, Rodríguez-Vargas C. Impact of inhaler use on dental caries in asthma pediatrics patients: A case-control study. Arch Argent Pediatr. 2020;118(1):38-46.
• 18. Erdoğan T, Karakaya G, Kalyoncu AF. The frequency and risk factors for oropharyngeal candidiasis in adult asthma patients using ınhaled corticosteroids. Turk Thorac J. 2019;20(2):136-9.
• 19. Ho SW, Lue KH, Ku MS. Allergic rhinitis, rather than asthma, might be associated with dental caries, periodontitis, and other oral diseases in adults. PeerJ. 2019;7:e7643.