In recent years, the increasing incidence of cancer has heightened interest in alternative treatment approaches, particularly focusing on the antitumor potential of secondary metabolites derived from medicinal and aromatic plants, especially flavonoids. In this review, current in vitro and in vivo experimental studies published between 2020 and 2025 were examined to evaluate the effects of medicinal plants on various types of cancer. The primary focus was on breast, colon, gastric, pancreatic, liver, lung, and prostate cancers, as well as head and neck malignancies. The anticancer effects of flavonoids on tumor cells were explained through multifaceted biological mechanisms such as induction of apoptosis, inhibition of cell proliferation, cell cycle arrest, suppression of angiogenesis and metastasis, and modulation of the tumor microenvironment. Additionally, it was emphasized that flavonoid-loaded nanoparticle systems improve drug delivery efficiency, enhance chemosensitivity, and reduce systemic toxicity. Throughout the review, reliable databases such as PubMed, Web of Science, NCBI, and Turkish Cancer Statistics were utilized. The findings indicated that medicinal and aromatic plants are a valuable natural source for the development of anticancer agents and may hold significant potential for future clinical applications.
Son yıllarda artan kanser vakaları, alternatif tedavi yaklaşımlarına olan ilgiyi artırmış ve bu kapsamda tıbbi ve aromatik bitkilerden elde edilen sekonder metabolitlerin (özellikle flavonoidlerin) antitümör potansiyeli birçok araştırmaya konu olmuştur. Bu derleme çalışmasında, 2020–2025 yılları arasında yayımlanmış güncel in vitro ve in vivo deneysel araştırmalar temel alınarak, çeşitli kanser türlerinde tıbbi bitkilerin etkileri değerlendirilmiştir. Başlıca odak noktaları; meme, kolon, mide, pankreas, karaciğer, akciğer ve prostat kanserleri ile baş ve boyun maligniteleri olmuştur. Flavonoidlerin kanser hücreleri üzerindeki etkileri; apoptoz indüksiyonu, hücre proliferasyonunun baskılanması, hücre döngüsünün durdurulması, anjiyogenezin inhibisyonu, metastazın engellenmesi ve tümör mikro çevresinin modülasyonu gibi çok yönlü biyolojik mekanizmalar üzerinden açıklanmıştır. Ayrıca, flavonoid yüklü nanoparçacık sistemlerinin ilaç taşıma etkinliğini artırarak kemoterapiye duyarlılığı yükselttiği ve sistemik toksisiteyi azalttığı vurgulanmıştır. Derlemede, PubMed, Web of Science, NCBI ve Türkiye Kanser İstatistikleri gibi güvenilir veri tabanlarından yararlanılmıştır. Elde edilen bulgular, tıbbi ve aromatik bitkilerin antikanser ajanlar geliştirilmesinde önemli bir doğal kaynak olduğunu ve gelecekteki klinik uygulamalarda değerlendirilebileceğini göstermektedir.
Etik Beyana gerek yoktur.
Bu çalışmada bana yol gösteren, katkı ve desteklerini esirgemeyen Prof. Dr. Rüştü HATİPOĞLU'na teşekkürü borç bilirim.
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Bitki Biyokimyası, Bitki Bilimi (Diğer) |
| Bölüm | Derlemeler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 17 Nisan 2025 |
| Kabul Tarihi | 14 Mayıs 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 5 Sayı: 1 |