Gümüşhane'nin Şiran İlçesindeki Genç ve Yetişkin Sığırların Serumlarında Bazı Ağır Metal Konsantrasyonlarının ICP-MS ile Belirlenmesi

Yıl 2023, , 310 - 316, 30.09.2023

Özkan Şimşek , Güngör Çağdaş Dinçel

https://doi.org/10.30607/kvj.1290374

Öz

Bu çalışmanın amacı, Gümüşhane'nin Şiran ilçesindeki genç ve yetişkin sığırlarda selenyum (Se), manganez (Mn), çinko (Zn), alüminyum (Al), vanadyum (V), kalay (Sn), krom (Cr), demir (Fe), nikel (Ni), kobalt (Co), bakır (Cu), arsenik (As), kadmiyum (Cd) ve kurşun (Pb) gibi bazı ağır metal konsantrasyonlarının belirlenmesidir. Bunun için, Şiran mezbahanesinde kesilen 50 genç (1-3 yaş arası) ve 50 yetişkin (4-6 yaş arası) sığırdan toplam 100 kan örneği alınmıştır. Daha sonra kan örneklerinden santrifüj yoluyla serumlar ayrıştırılmış ve endüktif eşleşmiş plazma kütle spektrometresi (ICP-MS) yöntemi kullanılarak belirli ağır metaller açısından analiz edilmiştir. Şiran'da yetiştirilen genç ve yetişkin sığırların serumlarındaki ağır metal konsantrasyonları bu şekilde tespit edilmiştir. Genç ve yetişkin sığırlar karşılaştırıldığında, yetişkin sığırların Al, V, Ni ve Sn konsantrasyonlarının önemli ölçüde daha yüksek olduğu görülmüştür (p<0.05). Analizi yapılan diğer ağır metal türleri (Se, Mn, Zn, Cr, Fe, Co, Cu, As, Cd ve Pb) için ise yaşa bağlı bir birikim tespit edilmemiştir (p>0.05). Sonuç olarak, bu çalışmada Şiran ilçesinde yetiştirilen sığırlarda serum ağır metal konsantrasyonları ve yaşa bağlı biyoakümülasyonları ilk kez belirlenmiştir. Bu ağır metal düzeylerinin periyodik olarak izlenmesi, hayvan sağlığı ve üretimi açısından iyileştirici katkılar sağlayabilir.

Anahtar Kelimeler

Alüminyum, Kalay, Nikel, Sığır, Vanadyum

Determination of Some Heavy Metal Concentrations in Serum of Young and Adult Cattle in the Şiran District of Gümüşhane by ICP-MS

Öz

The purpose of this study was to evaluate certain heavy metal concentrations such as selenium (Se), manganese (Mn), zinc (Zn), aluminium (Al), vanadium (V), tin (Sn), chromium (Cr), iron (Fe), nickel (Ni), cobalt (Co), copper (Cu), arsenic (As), cadmium (Cd), and lead (Pb) in young and adult cattle in the Şiran district of Gümüşhane. For this, a total of 100 blood samples were taken from 50 young (aged 1 to 3 years old) and 50 adult (aged 4 to 6 years old) cattle slaughtered at an abattoir in the Şiran. Serum was then separated from the blood samples by centrifugation, and analysed for certain heavy metals by using the inductively coupled plasma mass spectrometry (ICP-MS) method. The concentrations of serum heavy metals in the serum of young and adult cattle breed in the Şiran were determined. When comparing young and adult cattle, the adult cattle had significantly higher (p<0.05) concentrations of Al, V, Ni, and Sn. No age-related accumulation (p>0.05) was found for the other heavy metal species analysed (Se, Mn, Zn, Cr, Fe, Co, Cu, As, Cd, and Pb). As a result, in this study, serum heavy metal concentrations and age-related bioaccumulation in cattle farmed in the Şiran district were determined for the first time. The periodic monitoring of the concentrations of these heavy metals may be helpful in improving animal health and production.

Anahtar Kelimeler

Aluminium, Bovine, Nickel, Tin, Vanadium

Kaynakça

• Alloway BJ. (2013). Heavy metals in soils trace metals and metalloids in soils and their bioavailability. Environ Pollut, Netherlands: Springer. pp. 551-558.
• Al-Saleh I, Shinwari N, Mashhour A. (2003). Heavy Metal Concentrations in the Breast Milk of Saudi Women. Biol Trace Elem Res, 2003; 96: 21-37.
• Arslanbas E, Baydan E. (2013). Metal levels in organically and conventionally produced animal and vegetable products in Turkey. Food Addit Contam Part B Surveill. 6: 130-133.
• Beşkaya A, Yıldız K, Başalan M, Us MF. (2008). Kırıkkale’de endüstri bölgesi civarında toprak, yem, su ve bu yörede yetiştirilen koyunlar ile parazitlerinde bazı ağır metallerin (Cd, Cu, Pb, Zn) belirlenmesi. Etlik Vet Mikrobiyol Derg. 19: 39-46.
• Bigersson B, Sterner O, Zimerson E. (1988). Eine verständliche Einführung in die Toxikologie, Wiley-VCH, ISBN 3-527-26455-8.
• Boffetta P, Garcia-Gómez M, Pompe-Kirn V, Zaridze D, Bellander T, Bulbulyan M, Caballero JD, Ceccarelli F, Colin D, Dizdarevic T, Español S, Kobal A, Petrova N, Sällsten G, Merler E. (1998). Cancer occurrence among European mercury miners. Cancer Causes and Control. 9: 591-599.
• Chau YK, Kulikovsky-Cordeiro OTR. (1995). Occurrence of nickel in the Canadian environment. Environ Rev. 3: 95-120.
• Chasteen ND. (1983). Copper, molybdenum, and vanadium in biological systems, Springer Berlin Heidelberg, pp. 105-138.
• Cobbett C, Goldsbrough P. (2002). Phytochelatins and metallothioneins: roles in heavy metal detoxification and homeostasis. Annu Rev Plant Biol. 53: 159-182.
• Cooke M, Dennis AJ. (1985). Polynuclear aromatic hydrocarbons: mechanism, method and metabolism. Ohio Battelle Press, Columbus, USA.
• Duffus JH, Worth HGJ. Fundamental toxicology for chemists, Royal Society of Chemistry Information Services, Cambridge, UK, 1996.
• Dündar MŞ, Altundağ H, Kaygaldurak S, Şar V, Acar A. Çeşitli endüstriyel atik sularda ağır metal düzeylerinin belirlenmesi. SAÜ Fen Bil Enstit Derg, 2012; 16: 6-12.
• Ekici H, Şimşek Ö, Arıkan Ş, Eren M, Güner B. Comparing levels of certain heavy metals and minerals and antioxidativemetabolism in cows raised near and away from highways. Turk J Vet Anim Sci, 2015; 39: 322-327.
• El-Demerdash FM, Yousef MI, Kedwany FS, Baghdadi HH. Cadmium-induced changes in lipid peroxidation, blood hematology, biochemical parameters and semen quality of male rats: protective role of vitamin E and β-carotene. Food Chem Toxicol, 2004; 42: 1563-1571.
• EPA. Methods for the determination of metals in environmental samples. Method 200.8 EMMC version, Revision 5. 4. EMSL Cincinnati OH 45268, 1994.
• Ergün A. (2001). Mineral elementler. In, Ergün A, Tuncer DŞ (Ed): Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları. Medipress, 77-91, Ankara.
• Goldwaser I, Gefel D, Gershonov E, Fridkin M, Shechter Y. (2000). Insulin-like effects of vanadium: basic and clinical implications. J Inorg Biochem. 80: 21-25.
• Gurer H, Özgüneş H, Neal R, Spitz DR, Ercal N. (1998). Antioxidant effects of N-acetylcysteine and succimer in red blood cells from lead-exposed rats. Toxicol. 128: 181-189.
• Horasan BY, Arık F. (2019). Assessing heavy metal pollution in the surface soils of Central Anatolia Region of Turkey. Carpathian J Earth Environ Sci. 14: 107-118.
• Hsueh YM, Su CT, Shiue HS, Chen WJ, Pu YS, Lin YC, Tsai CS, Huang CY. (2017). Levels of plasma selenium and urinary total arsenic interact to affect the risk for prostate cancer. Food Chem Toxicol. 107:167-175.
• Kägi JH. (1991). Overview of metallothionein. Methods Enzymol. 205: 613-626.
• Karagül H, Altıntaş A, Fidancı UR, Sel T. (2000). Klinik Biyokimya, Medisan Yayın Serisi, 45: Ankara.
• Kıvrakdal A. (2010). Farklı sertlik değerlerindeki sularda metal (Cu, Cr) etkisinde kalan farklı büyüklükteki balıkların (Oreochromis niloticus) ATPaz tepkilerin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Llobet JM, Falco G, Casas C, Teixido A, Domingo JL. (2003). Concentrations of Arsenic, Cadmium, Mercury and Lead in common foods and estimated daily Intake by children, adolescents, adult and seniors of Catalonia, Spain. J Agric Food Chem. 51: 838-842.
• Quayyum MA, Shah MH. (2014). Comparative study of trace elements in blood, scalp hair and nails of prostate cancer patients in relation to healthy donors. Biol Trace Elem Res. 162: 46-57.
• Paksy K, Rajczy K, Forgács Z, Lázár, P, Bernard A, Gáti I, Kaáli GS. (1997). Effect of cadmium on morphology and steroidogenesis of cultured human ovarian granulosa cells. J Appl Toxicol. 17: 321-327.
• Ranjbar A, Khani-Jazani R, Sedighi A, Jalali-Mashayekhi F, Ghazi-Khansari M, Abdollahi M. (2008). Alteration of body totalantioxidant capacity and thiol molecules in human chronic exposure to aluminum. Toxicol Environ Chem. 90: 707-713.
• Rajaganapathy V, Xavier F, Sreekumar D, Mandal PK. (2011). Heavy Metal Contamination in Soil, Water and Fodder and their Presence in Livestock and Products: A Review. J Environ Sci Technol. 4: 234-249.
• Rhee J, Vance TM, Lim R, Christiani DC, Qureshi AA, Cho E. (2020). Association of blood mercury levels with nonmelanoma skin cancer in the U.S.A. using National Health and Nutrition Examination Survey data (2003–2016). Br J Dermatol. 183: 480-487.
• Romaniuk A, Lyndin M, Moskalenko R, Kuzenko Y, Gladchenko O, Lyndina Y. (2015). Pathogenetic mechanisms of heavy metals effect on proapoptotic and proliferative potential of breast cancer. Interv Med Appl Sci. 7: 63-68.
• Saghaei S, Ekici H, Demirbas M, Yarsan E, Tumer I. (2012). Determination of the Metal Contents of Honey Samples from Orumieh in Iran. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 18: 281-284.
• Seven T, Can B, Darende BN, Ocak S. (2008). Hava ve Toprakta Ağır Metal Kirliliği. UCBAD. 1: 91-103.
• Simsek O, Ekici H, Cinar M, Atmaca N, Arikan S, Guner B. (2015). Heavy metal accumulation and oxidative-antioxidative status in angora goats depending on age. Fresenius Environ Bull. 24: 2659-2663.
• Sözgen K. (2000). Ters Faz Likit Kromatografisi ile Ağır Metal Analizi. İ.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi. İstanbul.
• Wu G, Kang H, Zhang X, Shao H, Chu L, Ruan C. (2010). A critical review on the bio-removal of hazardous heavy metals from contaminated soils: issues, progress, ecoenvironmental concerns and opportunities. J Hazard Mater. 174:1-8.
• Zheljazkov VD, Nielsen NE. (1996). Effect of heavy metals on peppermint and cornmint. Plant Soil. 178: 59-66.