Sivas İlinde Bazı Hayvancılık İşletmelerinde Kullanılan Sığır Besi Yemlerinde Okratoksin-A Düzeylerinin Belirlenmesi

Yıl 2016, Cilt: 9 Sayı: 3, 179 - 184, 01.09.2016

Kurşat Yılmaz Dilek Aksu Elmalı

Öz

Bu çalışmada Sivas yöresinde hayvancılık faaliyeti gösteren besi sığırı işletmelerinin kullandıkları karma yem ve arpa örneklerinde okratoksin A’ nın varlığı ve miktarı araştırıldı. Bu araştırmaya esas olarak, aralık, şubat ve nisan aylarında işletmelerden 39’ ar adet karma yem, 32’ şer adet arpa örnekleri alınarak, okratoksin A analizleri spektrofotometrik yöntemle, test kitinde belirtilen protokollere uyularak tespit edildi. Karma yemlerde okratoksin A düzeyleri, aralık, şubat ve nisan olmak üzere dönemlere göre sırasıyla ortalama 0.025, 0.024 ve 0.024 ppm olarak belirlendi. Ortalama okratoksin A düzeyleri arasında aylara göre anlamlı bir farklılık belirlenemedi. Arpada ise aralık, şubat ve nisan olmak üzere dönemlere göre sırasıyla ortalama okratoksin A düzeyleri 0.022, 0.020 ve 0.021 ppm olarak belirlendi. Dönemler arasında önemli bir fark bulunamadı. Karma yemlerdeki okratoksin A düzeyleri aynı dönemdeki arpa okratoksin A düzeylerinden aralık, şubat ve nisan aylarında daha yüksek olup, anlamlı bir farklılık tespit edildi.Sivas ili besi çiftliklerinde kullanılan karma yem ve arpa numunelerinde belli bir düzeyde okratoksin A tespit edildi. İnsan ve hayvan sağlığı açısından yem ve yem ham maddelerinin üretim ve tüketime kadar her aşamada uygun şartların sağlanmasının zaruri olduğuna kanaat edildi.

Anahtar Kelimeler

Arpa, Spektrofotometrik Metot, Okratoksin A, Yem

Determination of Ochratoxin A Levels in Feeds of Beef Cattle From Some Livestock Enterprises in Sivas

Öz

In this study, presence and amount of ochratoxin A were researched in mixed feed and barley samples used by beef cattle enterprises in Sivas district.In this research, 39 mixed feed and 32 barley samples were received separately from the establishments in December, February and April, and ochratoxin A analyses were conducted through the spectrophotometric method complying with the protocols defined in the test kit. In feeds of beef cattle, ochratoxin A levels were respectively discovered as 0.025, 0.024 and 0.024 ppm on average according to the periods of December, February and April. No significant difference was found between the ochratoxin A levels according to months. In barley, ochratoxin A levels were respectively discovered as 0.022, 0.020 and 0.021 ppm on average according to the periods of December, February and April. No significant difference was found between the periods. The ochratoxin A levels of mixed feeds were found higher than barley within the same period in December, February and April; significant difference was observed.Consequently, a certain level of ochratoxin A was discovered in the mixed feed and barley samples used in the beef cattle enterprises in Sivas. It has been agreed that it is necessary to provide the appropriate conditions at each stage from the production to the consumption of the feeds and feed raw materials for human and animal health.

Anahtar Kelimeler

Barley, Spectrophotometric Method, Ochratoxin A, Feed

Kaynakça

• Abramson D, Hulasare R, White NDG, Jayas DS, Marquardt RR. Mycotoxin Formation in Hulless Barley During Granary Storage at 15 and 19% Moisture Content. Journal of Stored Products Research. 1999; 35: 297-305.
• Abrunhosa L, Paterson RRM, Venâncio A. Biodegradation of Ochratoxin A for Food and Feed Decontamination. Toxins. 2010; 2 (5): 1078-1099.
• Ayaz A, Yurttagül M. Besinlerdeki Toksik Öğeler-I. Sağlık Bakanlığı yayını, Klasmat Matbaacılık, Birinci basım, Ankara, 2008.
• Bacon CW, Sweeney JG, Robbins JD, Burdick D. Production of Penicillic Acid and Ochratoxin A on Poultry Feed by Aspergillus ochraceus: Temperature and Moisture Requirements. Applied Microbiology. 1973; 26 (2): 155-160.
• Denli M, Perez JF. Ochratoxins in Feed, A Risk for Animal and Human Health: Control Strategies. Toxins. 2010; 2: 1065-1077.
• Duarte SC, Lino CM, Pena A. Ochratoxin A in Feed of Food-producing Animals: An Undesirable Mycotoxin with Health and Performance Effects. Vet Microbiol. 2011; 154 (1-2): 1-13.
• Elden Taydaş E, Aşkın O. Kırmızı Biberlerde Aflatoksin Oluşumu. Gıda. 1995; 20 (1): 3-8.
• Ergün A, Tuncer ŞD, Çolpan İ, Yalçın S, Yıldız G, Küçükersan MK, Küçükersan S, Şehu A, Saçaklı P. Yemler Yem Hijyeni ve Teknolojisi. 5. Baskı, Pozitif Baskı, Ankara, 2013.
• Erzurum K. Gıdalarda Mikotoksin Oluşumunu Etkileyen Faktörler. Gıda. 2001; 26 (4): 289-293.
• Gibson RM, Bailey CA. Impact of L-Phenylalanine Supplementation on The Performance of Three-Week-old Broilers Fed Diets Containing Ochratoxin A. 1. Effects on Body Weight, Feed Conversion, Relative Organ Weight, and Mortality. Poultry Science. 1990; 69: 414-419.
• Grajewski J, Błajet-Kosicka A, Twaruzek M, Kosicki R. Occurrence of Mycotoxins in Polish Animal Feed in Years 2006–2009. J Anim Physiol Anim Nutr (Berl). 2012; 96 (5): 870-877.
• Höhler D. Ochratoxin A in Food and Feed: Occurrence, Legislation and Mode of Action. Z Ernährungswiss. 1998; 37: 2–12.
• Kabak B, Var I. Üzüm Üzümsuyu ve Şarapta Okratoksin A Sorunu. Türkiye 9. Gıda Kongresi. Bolu, 2006; s. 421-424.
• Karagözlü N, Karapınar M. Okratoksikozis ve Okratoksijenik Küfler. Gıda. 1994; 19 (4): 277-281.
• Karagözlü N, Karapınar M. Bazı Tahıl Ürünlerinde Okratoksin-A ve Fungal Kontaminasyon. Turkish Journal Of Biology. 2000; 24: 561-572.
• Kaya S, Pirinçci İ, Traş B, Bigili A, Baydan E, Akar F, Doğan A. Veteriner Hekimliğinde Toksikoloji. Medisan Yayınevi, Ankara, 1998.
• Olsson J, Börjesson T, Lundstedt T, Schnürer J. 2002. Detection and Quantification of Ochratoxin A and Deoxynivalenol in Barley Grains by GC-MS and Electronic Nose. International Journal of Food Microbiology. 2002; 72: 203–214.
• Özkazanç AN, Russel-Sin H, Şanlı Y, Kaya S. Türkiye’ nin Değişik Bölgelerinde Üretilen Karma Yem ve Yem Ham Maddelerinin Mikotoksinlerle Kirlenme Durumunun İncelenmesi. A. Ü Vet. Fak. Derg. 1992; 39 (1-2): 268-290.
• Polat N. 2012. Erzurum ilindeki bazı süt sığırı işletmelerinde kullanılan kaba, konsantre ve karma yemlerde total aflatoksin, aflatoksin B1 ve okratoksin ile sütte aflatoksin M1 düzeylerinin tespiti. Yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzurum, 2012.
• Sonal S, Oruç HH. Bursa Bölgesindeki Tavuk Çiftliklerinden Sağlanan Yemlerde Mikotoksin Düzeyleri. YYÜ. Veteriner Fakültesi Dergisi. 2000; 11 (2): 1-6.
• SPSS Inc. Statistical Package for Social Sciences (SPSS 11.5 for Windows). Chicago, II, USA, 2002.
• Şahindokuyucu Kocasarı F, Mor F, Oğuz MN, Karakaş Oğuz F. Occurrence of Mycotoxins in Feed Samples in Burdur Province, Turkey. Environ Monit Assess. 2013; 185: 4943–4949.
• Şahindokuyucu Kocasarı F, Erdemli SB. Mikotoksinlerin İnsan ve Hayvanlar Üzerindeki Etkileri. Ayrıntı. 2014; 2 (19): 49-54.
• Tayar M, Yarsan E. Veteriner Halk Sağlığı. Dora Basım-Yayın Dağıtım Ltd. Şti., Bursa, 2014.
• Tiryaki O, Seçer E, Temur C. Yemlerde Mikotoksin Oluşumu, Toksisiteleri ve Mikotoksin Kalıntı Analizleri. Anadolu. 2011; 21 (1): 44-58.
• Tunail N. Gıda Mikrobiyolojisi ve Uygulamaları. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü yayını, Sim matbaası, Ankara, 2000.
• Türköz Bakırcı G. Tahıl ve Tahıl Ürünlerinin Aflatoksin, Okratoksin A, Zearalenon, Fumonisin ve Deoksinivalenol Mikotoksinleri Yönünden İncelenmesi. Akademik Gıda. 2014; 12 (2): 46-56.
• Veldman A, Borggreve GJ, Mulders EJ, Van De Lagemaat D. Occurence of The Mycotoxins Ochratoxin A, Zearalenone and Deoxynivalenol in Feed Components. Food Additives and Contaminants. 1992; 9 (6): 647-655.
• Yıldız G. Türkiye' de Çeşitli Hayvancılık İşletmelerinde Kullanılan Karma Yemlerin ve Yem Ham Maddelerinin Okratoksin A Kirliliği Yönünden İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 2009; 56: 131-135.