Afyonkarahisar'da Aile Tipi İşletmelerde California Mastitis Test ile Saptanan Subklinik Mastitis Olguları ile İlişkili Risk Faktörlerinin Belirlenmesi

Yıl 2019, Cilt: 12 Sayı: 3, 277 - 283, 30.09.2019

Erhan Özenç

https://doi.org/10.30607/kvj.579928

Cited By: 2

Öz

Sunulan çalışmada,
Afyonkarahisar'da bulunan aile tipi işletmelerde subklinik mastitis
insidensinin belirlenmesi ve subklinik mastitise neden olan risk faktörlerinin
belirlenmesi amaçlandı. Laktasyondaki 202 ineğin 757 meme lobuna California
Mastitis Testi yapıldı. İneklerin %74'ü ve meme loblarının %41'inde subklinik
mastitis belirlendi. Sürüde 10 ve daha az hayvan bulunan ve laktasyonun son
döneminde olan (>180 gün) ineklerin meme loblarında subklinik mastitis
gözlenme oranının daha yüksek olduğu saptandı (p<0,05). İneklerde yaşın
subklinik mastitisin görülme insidensini istatistiksel olarak önemli oranda
arttırdığı (p<0,05) belirlenmesine rağmen ineklerin ırk farklılıklarının,
sağım yöntemlerinin, sağım sonrası teat-dipping uygulamalarının ve meme
lokalizasyonlarının bu insidensi etkilemediği tespit edildi. Sekiz yaşından daha büyük ineklerin meme loblarının 2-5 yaş
grubundaki ineklerin meme loblarına göre yaklaşık 3,02 kat daha fazla
enfeksiyon riskine sahip oldukları saptandı. Ayrıca sürü büyüklüğü 10 ve
altında olan sürülerde 10’un üstünde olan sürülere göre enfeksiyon riskinin
yaklaşık 1,75 kat daha yüksek olduğu tespit edildi. Sonuç olarak,
Afyonkarahisar'daki aile tipi işletmelerde subklinik mastitis insidensinin
yüksek olduğu ve bu oranı azaltmak için mastitis kontrol programlarının
uygulanmasının gerektiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

California Mastitis Test, Sütçü İnek, Risk Faktörleri, Aile Tipi İşletmeler, Subklinik Mastitis

Destekleyen Kurum

Afyon Kocatepe Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi

Proje Numarası

16.SAĞ.BİL.11

Teşekkür

Bu araştırma, Afyon Kocatepe Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından 16.SAĞ.BİL.11 nolu proje ile desteklenmiştir.

Determination of Risk Factors Associated with Subclinical Mastitis as Detected by California Mastitis Test in Smallholder Dairy Farms in Afyonkarahisar

Öz

The aim of this study was to determine the incidence
of subclinical mastitis and risk factors causing subclinical mastitis in
smallholder dairy farms in Afyonkarahisar.
California Mastitis
Test was applied to 757 quarters belonging to 202 lactating cows. Seventy-four
percent of the cows and 41% of the quarters were subclinically infected.
Quarters from cows in smallholder dairy farms with 10 or fewer animals in the
herd and quarters from cows in the later stage of lactation (>180 days in
milk (DIM)) were more likely to have subclinical mastitis (p<0.05). Although
the effect of age was statistically significant (p<0.05) on the incidence of
subclinical mastitis, breed factor, milking method, teat-dipping after milking
and localization of mammary quarters were not statistically significant. It was
found that the quarters in cows older than 8 years had a 3.02 times higher risk
of infection than the quarters in cows in the 2-5 age group. The risk of
infection in flocks with a herd size of 10 or less was found to be about 1.75
times higher than flocks with a herd size greater than 10. In conclusion, it
was determined that the incidence of subclinical mastitis was high in
smallholder dairy farms in Afyonkarahisar and mastitis control programs should
be applied to decrease this rate.

Anahtar Kelimeler

California Mastitis Test, Dairy Cows, Risk Factors, Smallholder Dairy Farms, Subclinical Mastitis

Proje Numarası

16.SAĞ.BİL.11

Kaynakça

• Alaçam E, Tekeli T, Sezen Y, Erganiş O. Sütçü ineklerin subklinik mastitislerinde cefoperazone'un etkisi üzerine çalışma. Selçuk Üniversitesi Vet Fak Derg. 1986; 2(1):65-74.
• Costa JH, Hötzel MJ, Longo C, Balcão LF. A survey of management practices that influence production and welfare of dairy cattle on family farms in southern Brazil. J Dairy Sci. 2013; 96(1):307-17.
• Çoban Ö, Tüzemen N. Siyah alaca ve esmer ineklerde subklinik mastitis için risk faktörleri. Uludag Univ J Fac Vet Med, 2007; 26(1-2):27-31.
• Ergün Y, Aslantaş Ö, Doğruer G, Cantekin Z. Hatay ilindeki aile tipi süt sığırcılığı işletmelerinde subklinik mastitislerin epidemiyolojisi. Vet Bil Derg. 2004; 20(4):25-28.
• FAO (Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Organizasyonu). http://www.fao.org/family-farming-decade/en/;Erişim tarihi: 18.06.2019.
• Katsande S, Matope G, Ndengu M, Pfukenyi DM. Prevalence of mastitis in dairy cows from smallholder farms in Zimbabwe. Onderstepoort J Vet Res. 2013; 80(1): Art.523,7 pages.
• Koçyiğit R, Yılmaz O, Özenç E, Uçar M. Effect of some risk factors on subclinical mastitis in dairy cows. Kocatepe Vet J. 2016; 9(3):185-193.
• Köker A, Salmanoğlu R. Sütçü ineklerde subklinik mastitislerin şekillenmesinde sağım makinesine ilişkin sorunların incelenmesi. YYÜ Vet Fak Derg. 2000; 11(2):106-112.
• Köker A, Özenç E. Sağım makinalarının kaliteli süt üretimindeki rolü. Hasad Hayvancılık Derg. 2005; 245:24-29.
• Macun HC, Pir Yağcı İ, Ünal N, Kalender H, Sakarya F, Yıldırım M. Kırıkkale’de belirlenen subklinik mastitisli ineklerde etken izolasyonu ve antibiyotik direnç durumu. Erciyes Üniv Vet Fak Derg. 2011; 8(2):83-89.
• Mdegela RH, Kusiluka LJM, Kapaga AM, Karimuribo ED, Turuka FM, Bundala A, Kivaria F, Kabula B, Manjurano A, Loken T, Kambarage DM. Prevalence and determinants of mastitis and milk-borne zoonoses in smallholder dairy farming sector in Kibaha and Morogoro districts in eastern Tanzania. J Vet Med B. 2004; 51:123-128.
• Östensson K, Lam V, Sjögren N, Wredle E. Prevalence of subclinical mastitis and isolated udder pathogens in dairy cows in Southern Vietnam. Trop Anim Health Prod. 2013; 45:979-986.
• Özdemir S, Kaymaz M. Küçük Aile İşletmelerinde Yetiştirilen İneklerde Subklinik Mastitis İnsidensi ve Tanı Yöntemlerinin Karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi Vet Bil Derg. 2013; 8(1):71-79.
• Özenç E., Vural MR, Şeker E, Uçar M. An evaluation of subclinical mastitis during lactation in Anatolian buffaloes. Turk J Vet Anim Sci. 2008; 32(5):359-368.
• Özenç E, Ergün Y, Cantekin Z, Vural MR. Sütçü Sürülerde Mastitislerin Tanısında Kullanılan Güncel Yöntemler. Turkiye Klinikleri J Vet Sci Obstet Gynecol-Special Topics. 2018; 4(1):114-118.
• Philpot WN, Nickerson SC. Mastitis: Counter Attack. Babson Bros Co. Naperville, USA. 1991.
• Plozza K, Lievaart JJ, Potts G, Barkema HW. Subclinical mastitis and associated risk factors on dairy farms in New South Wales. Aust Vet J. 2011; 89(1-2):41-46.
• Rişvanlı A. Elazığ bölgesi süt ineklerinde klinik ve subklinik mastitislerin dağılımı, mastitislere sebep olan mikroorganizmaların izolasyonu ve antibiyotiklere duyarlılıkları üzerine çalışma. Doktora tezi, Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Elazığ, 2000.
• Rişvanlı A, Kalkan C. Sütçü ineklerde yaş ve ırkın subklinik mastitisli memelerin sütlerindeki somatik hücre sayıları ile mikrobiyolojik izolasyon oranlarına etkisi. YYÜ Vet Fak Derg. 2002; 13(1-2):84-87.
• Schalm OW, Carroll, EJ, Jain NC. Bovine Mastitis. Lea&Febiger, Philadelphia. 1971.
• Seker E, Ozenc E, Konak S, Pamuk S, Kuyucuoglu Y. Occurrence, hemolytic toxins and antimicrobial resistance of Aeromonas hydrophila strains from dairy cow and Anatolian water buffalo quarter milk samples in Turkey. Acta Sci Vet. 2015; 43:1299.
• Şeker İ, Rişvanlı A, Kul S, Bayraktar M, Kaygusuz O. İsviçre esmeri ineklerde meme özellikleri ve süt verimi ile CMT skoru arasında ilişkiler. Lalahan Hay Araş Enst Derg. 2000; 40(1):29-38.
• Seker E, Ozenc E. In vitro biofilm activity of Candida species isolated from Anatolian buffaloes with mastitis in Western Turkey. Vet Arhiv. 2011; 81(6):723-730.Küplülü Ş, Vural R. Büyük ruminantlarda meme sağlığı kontrol programları, In: Evcil Hayvanlarda Meme Hastalıkları, Ed; Kaymaz M, Fındık M, Rişvanlı A, Köker A. 1. Baskı, Medipres Matbaacılık Ltd. Şti., Malatya. 2016: pp. 261-294.
• Sabuncuoğlu N, Çolak A, Akbulut Ö, Tüzemen N, Bayram B. Siyah-Alaca ve Esmer ineklerde CMT skoru ile bazı süt verim özellikleri arasındaki ilişkiler. Atatürk Üniv Ziraat Fak Derg. 2003; 43(2):139-143.
• Tolosa T, Verbeke J, Piepers S, Supre K, De Vliegher S. Risk factors associated with subclinical mastitis as detected by California Mastitis Test in smallholder dairy farms in Jimma, Ethiopia using multilevel modelling. Prev Vet Med. 2013; 112:68-75.
• Vural MR, Ergün Y, Özenç E. Büyük ruminantlarda mastitis, In: Evcil Hayvanlarda Meme Hastalıkları, Ed; Kaymaz M, Fındık M, Rişvanlı A, Köker A. 1. Baskı, Medipres Matbaacılık Ltd. Şti., Malatya. 2016: pp. 149-247.
• Zecconi A, Piccinini R, Casirani G, Binda E, Migliorati L. Effects of automatic milking system on teat tissues, intramammary infections and somatic cell counts. Ital J Anim Sci. 2003; 2:275-282.