Yasaklanmalarının üzerinden onlarca yıl geçmesine rağmen kalıcılıkları nedeniyle hala doğada bulunabilen Kalıcı organik kirleticiler (KOK)’den organik klorlu pestisit (OCP), polibromlu difenileter (PBDE) ve poliklorlu bifenil (PCB)’ler sedimentte birikerek çevre ve iklim koşullarına bağlı olarak suya geri salınmaktadırlar. Kızılırmak Nehri ise İç Anadolu Bölgesi’nden doğarak Karadeniz’e dökülen on ilin sınırları içinden geçen Türkiye’nin en uzun nehridir. Kızılırmak Nehri’nin Kırıkkale sınırları içindeki bölümü üzerinde organize sanayi bölgesi, petrokimya ve silah tesisleri bulunmakta, şehrin kanalizasyon deşarjı da nehre yapılmaktadır. Bu nedenle suda bulunan ve sedimentte birikmiş olan KOK’ların miktarı nehrin suyunun kullanıldığı bölgeler için önem taşımaktadır. Bu çalışmada Haziran 2018 ile Mayıs 2019 tarihleri arasındaki 1 yıl boyunca toplanan 60 sediment ve 60 su örneğinde 9 OCP (α, β, γ-hekzaklorosiklohekzan, hekzaklorobenzen, heptaklor, 4,4’-diklorodifenil dikloroetan- 4,4’-DDE, 4,4’-diklorodifenil dikloroetilen- 4,4’-DDD, 2,4’-diklorodifenil trikloroetan- 2,4’-DDT, 4,4’-diklorodifenil trikloroetan- 4,4’-DDT), 7 PCB (28, 52, 101, 118, 138, 153, 180) ve 6 PBDE (17, 47, 66, 100, 153, 183) olmak üzere toplam 22 KOK’un miktarına bakılarak varsa mevsimsel değişikliklerin ortaya konulması amaçlanmıştır. Yapılan analizler sonucunda en sık tespit edilen KOK’un 4,4’-DDE, kalıntı konsantrasyonunun en yüksek olduğu ayın ise Ağustos olduğu belirlenmiştir.
Kalıcı organik kirletici, PBDE, PCB, Organik klorlu pestisitler, Kızılırmak Nehri
The organic chlorinated pesticide (OCP), polybrominated diphenylether (PBDE) and polychlorinated biphenyls (PCBs), which can be found in nature due to their persistence even decades after their prohibition, are deposited in sediment and released back to water depending on environmental and climatic conditions. Kızılırmak, the longest river of Turkey, passes through ten provinces and flows from the Central Anatolia to the Black Sea. There is an organized industrial zone, petrochemical and weapon facilities on Kızılırmak River within Kırıkkale border and the city’s sewage is discharged into the river. Therefore, the amount of persistent organic pollutants (POPs) present in water and deposited in sediment is important for the areas where river water is used. In this study, it was aimed to determine the seasonal changes, if any, by evaluating the total amount of 22 POPs; 9 OCPs (α, β, γ-hexachlorocyclohexane, hexachlorobenzene, heptachlor, 4,4'-dichlorodiphenyldichloroethane-4,4'-DDE, 4,4'-dichlorodiphenyldichloroethylene-4,4'-DDD, 2,4'- dichlorodiphenyl trichloroethane-2,4'-DDT, 4,4'-dichlorodiphenyl trichloroethane-4,4'-DDT), 7 PCBs (28, 52, 101, 118, 138, 153, 180) and 6 PBDEs (17, 47, 66, 100, 153, 183) in 60 sediment and 60 water samples collected for 1 year between June 2018 and May 2019. The most frequently detected POP was 4,4'-DDE and the highest residue concentration was in August.
Persistent organic pollutants, PBDE, PCB, Organochlorine pesticides, Kizilirmak River
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Veteriner Hekimlik |
Bölüm | ARAŞTIRMA MAKALESİ |
Yazarlar |
|
Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2019 |
Yayınlandığı Sayı | Yıl 2019, Cilt 12, Sayı 4 |
Bibtex | @araştırma makalesi { kvj625858, journal = {Kocatepe Veterinary Journal}, issn = {1308-1594}, eissn = {2147-6853}, address = {}, publisher = {Afyon Kocatepe Üniversitesi}, year = {2019}, volume = {12}, number = {4}, pages = {430 - 436}, doi = {10.30607/kvj.625858}, title = {Kızılırmak Nehri’nden Alınan Su ve Sediment Örneklerinde Kalıcı Organik Kirleticilerin Tespiti}, key = {cite}, author = {Kuzukıran, Özgür and Filazi, Ayhan and Arslan, Pınar and Yurdakök-dikmen, Begüm and Yazgan Tavşanoğlu, Ülkü Nihan} } |
APA | Kuzukıran, Ö. , Filazi, A. , Arslan, P. , Yurdakök-dikmen, B. & Yazgan Tavşanoğlu, Ü. N. (2019). Kızılırmak Nehri’nden Alınan Su ve Sediment Örneklerinde Kalıcı Organik Kirleticilerin Tespiti . Kocatepe Veterinary Journal , 12 (4) , 430-436 . DOI: 10.30607/kvj.625858 |
MLA | Kuzukıran, Ö. , Filazi, A. , Arslan, P. , Yurdakök-dikmen, B. , Yazgan Tavşanoğlu, Ü. N. "Kızılırmak Nehri’nden Alınan Su ve Sediment Örneklerinde Kalıcı Organik Kirleticilerin Tespiti" . Kocatepe Veterinary Journal 12 (2019 ): 430-436 <https://dergipark.org.tr/tr/pub/kvj/issue/48417/625858> |
Chicago | Kuzukıran, Ö. , Filazi, A. , Arslan, P. , Yurdakök-dikmen, B. , Yazgan Tavşanoğlu, Ü. N. "Kızılırmak Nehri’nden Alınan Su ve Sediment Örneklerinde Kalıcı Organik Kirleticilerin Tespiti". Kocatepe Veterinary Journal 12 (2019 ): 430-436 |
RIS | TY - JOUR T1 - Kızılırmak Nehri’nden Alınan Su ve Sediment Örneklerinde Kalıcı Organik Kirleticilerin Tespiti AU - Özgür Kuzukıran , Ayhan Filazi , Pınar Arslan , Begüm Yurdakök-dikmen , Ülkü Nihan Yazgan Tavşanoğlu Y1 - 2019 PY - 2019 N1 - doi: 10.30607/kvj.625858 DO - 10.30607/kvj.625858 T2 - Kocatepe Veterinary Journal JF - Journal JO - JOR SP - 430 EP - 436 VL - 12 IS - 4 SN - 1308-1594-2147-6853 M3 - doi: 10.30607/kvj.625858 UR - https://doi.org/10.30607/kvj.625858 Y2 - 2019 ER - |
EndNote | %0 Kocatepe Veteriner Dergisi Kızılırmak Nehri’nden Alınan Su ve Sediment Örneklerinde Kalıcı Organik Kirleticilerin Tespiti %A Özgür Kuzukıran , Ayhan Filazi , Pınar Arslan , Begüm Yurdakök-dikmen , Ülkü Nihan Yazgan Tavşanoğlu %T Kızılırmak Nehri’nden Alınan Su ve Sediment Örneklerinde Kalıcı Organik Kirleticilerin Tespiti %D 2019 %J Kocatepe Veterinary Journal %P 1308-1594-2147-6853 %V 12 %N 4 %R doi: 10.30607/kvj.625858 %U 10.30607/kvj.625858 |
ISNAD | Kuzukıran, Özgür , Filazi, Ayhan , Arslan, Pınar , Yurdakök-dikmen, Begüm , Yazgan Tavşanoğlu, Ülkü Nihan . "Kızılırmak Nehri’nden Alınan Su ve Sediment Örneklerinde Kalıcı Organik Kirleticilerin Tespiti". Kocatepe Veterinary Journal 12 / 4 (Aralık 2019): 430-436 . https://doi.org/10.30607/kvj.625858 |
AMA | Kuzukıran Ö. , Filazi A. , Arslan P. , Yurdakök-dikmen B. , Yazgan Tavşanoğlu Ü. N. Kızılırmak Nehri’nden Alınan Su ve Sediment Örneklerinde Kalıcı Organik Kirleticilerin Tespiti. Kocatepe Veterinary Journal. 2019; 12(4): 430-436. |
Vancouver | Kuzukıran Ö. , Filazi A. , Arslan P. , Yurdakök-dikmen B. , Yazgan Tavşanoğlu Ü. N. Kızılırmak Nehri’nden Alınan Su ve Sediment Örneklerinde Kalıcı Organik Kirleticilerin Tespiti. Kocatepe Veterinary Journal. 2019; 12(4): 430-436. |
IEEE | Ö. Kuzukıran , A. Filazi , P. Arslan , B. Yurdakök-dikmen ve Ü. N. Yazgan Tavşanoğlu , "Kızılırmak Nehri’nden Alınan Su ve Sediment Örneklerinde Kalıcı Organik Kirleticilerin Tespiti", Kocatepe Veterinary Journal, c. 12, sayı. 4, ss. 430-436, Ara. 2019, doi:10.30607/kvj.625858 |