Kedi ve Köpeklerde Periodontal Hastalığın Oluşma İnsidansı ve Tedavi Seçenekleri

Yıl 2021, Cilt: 14 Sayı: 1, 101 - 112, 31.03.2021

Nedime Atagür Selek Mustafa Arıcan

https://doi.org/10.30607/kvj.805010

Öz

Bu çalışmada kedi ve köpeklerde peridontal hastalığın insidansının ortaya konması amaçlanmıştır. Çalışmada S.Ü. Veteriner Fakültesi Cerrahi Anabilim Dalı, Konya ve Petcode Hayvan Hastanesine, Ankara, getirilen 150’şer adet farklı cins, ırk, ağırlık ve yaşta köpek ve kedi kullanıldı. Olgular periodontal hastalık, gingivitis, diş çürüğü, aşınma, süt dişi, mine defekti, kırık, gingival hiperplazi ve çekilme, stomatit, diş rezorpsiyonu gibi parametreler göz önünde bulundurularak değerlendirildi. Klinik ve radyolojik muayeneler yapıldı. Kedilerin 89'u dişi ve 61 tanesi erkek, köpeklerde ise bu oran 72 dişi, 78 erkekdir. Kedilerde periodontal hastalığa yatkınlık melez ırklarda ve Scottish fold’larda %75 civarında gözlenirken; küçük cins köpeklerde hastalığa yatkınlık %80 olarak kaydedilmiştir. İki yaşındaki hastaların %80’ninin en az 1 dişinde periodontal hastalık gözlendi. Kedilerde ilk olarak maksillar 108. ve 208. dişlerinde problem görülürken, bunu takiben 107. ve 207. dişlerinin de etkilendiği görülmüştür. Küçük parça (cips) kırığı (108. ve 208. dişler) sebebiyle 5 yaşını aşmış köpeklerin %60'ında periodontal hastalık mevcuttur.150 kediden 33'ünde feline mukozit (gingivostomatit) görülürken 14'ünde total diş çekimi yapılmıştır. Yapılan anketler sonunda kedi sahiplerinin 38 tanesinin dişlerini fırçalaması gerektiğini bilirken,11 tanesinin düzenli diş fırçaladığı ve 9 tanesinin ağzının patolojik olmadığı not edilmiştir. Köpek sahiplerinin ise 87 tanesi diş fırçalaması gerektiğini bildiği halde, 42 tanesi diş fırçalamaktadır. Sonuç olarak, ilk altı aylık sürede yavru kedi ve köpeklere diş fırçalama alışkanlığı kazandırmak ağız ve diş sağlığının korunması için esas şart olduğu görülmüştür. Veteriner hekimler tarafından hasta sahipleri ağız ve diş sağlığı yönünden bilgilendirilmeli ve periodontal hastalığa yatkınlığın yaş ve evde bakım ile doğru orantılı olduğu gösterilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Diş bakımı, gingivitis, kedi, köpek, periodontitis

Destekleyen Kurum

S.Ü. BAP Koordinatörlüğü

Proje Numarası

19202032

Teşekkür

Nedime Atagür Selek’in Yüksek Lisans tez projesi S.Ü.BAP Koordinatörlüğünün 19202032 proje no ile desteklenmiştir. Ayrıca Petcode Hayvan Hastanesi sahibi Dr. Ateş Barut’a destek ve katkılarından dolayı teşekkür ederiz.

Incidence of Periodontal Disease and Treatment Optionsin Cat and Dogs

Öz

The aim of this study is to reveal the incidence of peridontal disease in dogs and cats. In this study, 150 dogs and
cats of different breeds, weights and ages, which were brought to S.U. The Faculty of Veterinary Medicine, Surgery
Department, Konya and Petcode Animal Hospital, Ankara, were used. The cases were evaluated according to
parameters such as periodontal disease, gingivitis, tooth decay, abrasion, milktooth, enamel defect, fracture, gingival
hyperplasia and recession, stomatitis, and tooth resorption. Clinical and radiological examinations were performed.
While 89 of the cats are female, 61 of the male and in dogs this ratio is 72 females and 78 males. The susceptibility
to periodontal disease in cats was observed around 75% in cross breeds and Scottishfolds; The susceptibility to
disease was recorded as 80% in small breed dogs. Periodontal disease was observed in at least 1 tooth of 80% of
the patients aged two years. In cats, it was observed that the maxillary 108th and 208th teeth had problems while
the 107th and 207th teeth were also affected. 60% of dogs over 5 years old have periodontal disease due to chips
fracture (108th and 208th teeth). 33 of 150 cats had gingivostomatitis, 14 had total tooth extraction. As a result of
the surveys, it was noted that 38 of the cat owners knew that they should brush their teeth, 11 of them brush their
teeth regularly and 9 of them were not pathological. It is emphasized that 87 of the dog owners knows brushing,
but 42 of them brush teeth. As a result, it has been observed that giving puppies and dogs the habit of brushing
teeth during the first six months is essential for the protection of oral and dental health. Clients should be informed
about oral and dental health by veterinarians and it should be shown that the susceptibility to periodontal disease
is directly proportional to age and home care.

Anahtar Kelimeler

Dentalcare, Gingivitis, cats, dogs, Periodontitis

Proje Numarası

19202032

Kaynakça

• Beckman BW.Patientmanagementforperiodontaltherapy. In: Niemiec B, ed. VeterinaryPeriodontology. Ames (IA):Wiley-Blackwell, 305–312,2012.
• Bellows J, Berg ML, Dennis S, Harvey R, Lobprise HB, Snyder CJ, Stone AE, Van de WeteringAG, 2019 AAHA DentalCareGuidelinesfor Dogs andCats. JAAHA. 2019; 55,2.
• Bellows J.EquippingthedentalPractice. In: Small AnimalDentalEquipment, 2004;13-55.
• Clarke DE.Thecrystallinecomponents of dentalcalculus in thedomesticcat. J VetDent, 1999;16,4:165-168. Clarke DA.Relationshipbetweendiet, dentalcalculusandperiodontaldisease in domesticandferalcats in Australia. Aust. Vet. J. 1998; 76, 690–693.
• Enlund, KB,Brunius,C,Hanson,J.Hagman R.,Höglund OV,Gustas P,Pettersson A.Development andvalidation of twoquestionnaires: Dentalhomecareanddentalhealth in Swedishdogs. PLOS one2019; 14(1): 1-18.
• Feldman EC, Nelson RW.Gluccocorticoidtheraphy. In canine andFelineEndocrinologyandReproduction, 2004; 464-483.
• Gengler, WR, Dubielzig,R. Ramer J.Physical Examination and Radiographic Analysis to Detect Dental and Mandibular Bone Resorption in Cats: A Study of 81 Cases from Necropsy 1995; 12,3: 97-100.
• Gengler, WR, Kunkle, BN, Romano, D, Larsen, D. Evaluation of a barrier dental sealant in dogs. JVetDent,2005;22. 3:157-159.
• Gorrel C, Andersson S, VerhaertL.VeterinaryDentistryforthe General Practicioner 2nd Edition. Journal of Elsevier. 2013.
• Harley R,Gruffydd-Jones T, Day M.Salivaryand serum immunoglobulinlevels in catswithchronicgingivostomatitis. VetRec, 2003; 152: 125–129.
• Harvey CE. Management of periodontaldisease:understandingtheoptions. VetClin North Am Small Anim Pract. 2005; 35(4): 819-836.
• Klokkevold PR, Takei HH, Carranza FA.General principals of periodontalsurgery. In: Carranza’sClinicalPeriodontology, 2006; 887–901.
• Lindhe J, Hamp S, Löe H.Plaqueinducedperiodontaldisease in beagledogs: A 4-year clinical, roentgenographicalandhistometricalstudy. J PerioRes, 1975;10: 243-255.
• Matthew L.ClinicalFelineDentalRadiography. VetClin Small Anim, 2013; 43,533–554.
• Merin RL.Results of periodontaltreatment. In: Carranza'sClinicalPeriodontology. St. Louis: Saunders, 2006, 1206-1214.
• Niemiec BA.Periodontaldisease. Top Companion Anim Med, 2008; 23,2: 72–80.
• Quirynen M, Vogels R, Peeters W, vanSteenberghe D, Naert I, Haffajee A. Dynamics of initialsubgingivalcolonization of 'pristine' peri-implantpockets. Clin Oral ImplantsRes, 2006; 17,1: 25-37.
• Verhaert,L,Wetter,CV.Surveyof Oral Diseases. In; CatsInFlanders. VlaamsDiergeneeskundigTijdschrift, 2004; 73: 331-341.
• Vrieling H, Theyse L, vanWinkelhoff A, Dijkshoorn N, Logan E, Picavet P.Effectiveness of feedinglargekibbleswithmechanicalcleaningproperties in catswithgingivitis. TijdschrDiergeneeskd. 2005; 130:136–140.
• Wiggs RB, Lobprise HB.VeterinaryDentistryprinciplesandpractice, Lippincott-Raven, pp; 1997; 186-231.