Profesyonel Mesleklerde Regülasyon: Olgular ve Yeni Eğilimler

Yıl 2012, Sayı: 67, 69 - 95, 01.06.2012

Murat Çokgezen Fevzi Toksoy

Öz

Yüksek nitelik gerektiren, kişisel olarak verilen ve sorumluluğun sâdece hizmeti verende olduğu doktorluk, avukatlık gibi meslekler Profesyonel Meslekler (PM) olarak tanımlanmaktadır. PM dünyanın hemen her yerinde, çok uzun yıllardır çeşitli düzeylerde regülâsyona tâbi tutulmaktadır. Konu ile ilgili literatür, nitelikleri gereği, bu hizmetlerin piyasalarda serbestçe mübadelesinin etkin sonuçlar doğurmayacağını, ‘kamu yararı’ adına bu hizmetlerin verildiği piyasaların regülasyona tâbi tutulması gerektiğini ileri sürmektedir. Ancak, ampirik çalışmalar ‘kamu yararı’ savını desteklemekten uzaktır. Bu çalışmalar regülâsyonların kamu yararından çok ilgili meslek mensuplarının yararına olduğuna ilişkin kuvvetli kanıtlar sunmaktadır. Kamu yararı savının giderek daha fazla tartışmaya açık hâle gelmesi nedeniyle tüm dünyada profesyonel hizmetlerdeki regülâsyonlar gevşetilmeye başlamıştır

Kaynakça

• Commission of the European Communities (CEC), Progress by Member States in Reviving and Eliminating Restrictions to Competition in the Era of Professional Services, Commission Staff Working Document, SEC (2005) 1064, Brussels, 5.9.2005
• Commission of the European Communities (CEC), Report on Competition in Professional Services Communication from the Commission, Com (2004) 83 final, Brussels, 9.2.2004
• Çokgezen, Murat ve Fevzi Toksoy (2011), “Meslek Örgütlerinin Rekabet Üzerindeki Etkileri: Profesyonel Meslek Örgütleri Üzerine Bir Değerlendirme”, içinde A. Yayla ve B. Şahin (eds.), Türkiye’de Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları, Sivil Toplum ve Demokrasi, USIDER Araştırma Raporu
• Deliorman, Refika Bakoğlu ve Ayşe Üstünoldu Kandemir, Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları ve Etik, Kamu Etiği Akademik Araştırmaları, Yolsuzluğun Önlenmesi için Etik Projesi, Ocak – Eylül 2009
• Friedman, Milton, Kapitalizm ve Özgürlük, Çev. D. Erberk ve N. Himmetoğlu, Altın Kitaplar, İstanbul, 1988.
• Garoupa, Nuno, “Regulation of Professions in the US and Europe: A Comparative Analysis” 2006, http://works.bepress.com/nunogaroupa/3 OECD, Competition in Professional Services, 1999, DAFFE/CLP (2000)2, 2000
• Paterson, Iain, Marcel Fink, Anthony Ogus, Joachim Merz, Felix Fink ve Helmut Berrer,. Economic Impact of Regulation in the Field of Liberal Professions in Different Member States.
• ENEPRI Working Paper, No. 52, 8 February 2007 Posner A. Richard, “Theories of Economic Regulation”, The Bell Journal of Economics and Management Science, Vol. 5, No. 2 Autumn, 1974, ss. 335-358
• Stephen Frank H., ve J. H. Love “Regulation of Legal Profession” içinde Bouckaert B. ve De Geest G. (eds.), Encyclopedia of Law and Economics, Vol. III, Regulation of Contracts. Aldershot: Edward Elgar, 2000, pp.987-1017
• Stigler J. George, “The Theory of Economic Regulation”, The Bell Journal of Economics and Management Science, Vol. 2, No. 1 Spring, 1971, ss. 3-21
• T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu. 28/09/2009 tarih ve 2009/6 sayılı Araştırma ve İnceleme Raporu, 2009
• Topçuoğlu, Metin, “Rekabet Hukuku Uygulamasında Teşebbüs Birlikleri”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 50 (4), 2001: ss. 129-130
• Üskül, Zafer, Cumhuriyet Dönemi Anayasalarında Kamu Kurumu Niteliğinde Meslek Kuruluşları. TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi 36. Dönem Çalışma Raporu. İstanbul, 2001
• http://www.turkhukuksitesi.com
• http://www.ttb.org.tr
• http://www.tnb.org.tr