Türkiye’de Partilerin Milliyetçilik ve Din Anlayışları

Yıl 2020, Cilt: 25 Sayı: 99, 79 - 104, 30.09.2020

Harun Saygı , Cahit Aslan

https://doi.org/10.36484/liberal.776692

Öz

Dünyada ve Türkiye’de popülist siyaset yükselişe geçmiş durumda. Günümüzde popülist siyasetin merkezinde de milliyetçilik ve din söylemi bulunmaktadır. Bu yüzden milliyetçiliğin ne olduğu, tarih içerisinde ne zaman ortaya çıktığı, nasıl gelişim gösterdiği, ne zaman sosyal bilimlere konu olduğu, üzerine yapılan tartışmaların ve araştırmaların neler olduğu ile milliyetçiliğin Türkiye’deki tarihsel dönüşümü çalışması gerekmektedir. İşte bu çalışma, Türkiye’de mevcut milliyetçi görüşleri, siyasi partilerin tüzüklerini milliyetçi kuramlar doğrultusunda incelemeyi, milliyetçi olarak değerlendirilen görüşlerinin ne olduğuna dair yeni bir fikir ortaya koymayı amaçlamıştır. Araştırmanın veri kaynağı önceden tespit edilmiş günümüz siyasi partilerin tüzükleridir. Bunun için özgül ağırlığı yüksek ve toplamda en çok oyu alan yedi siyasi parti seçilmiştir. Milliyetçilik konusunda dünya çapında otorite kabul edilen Smith’in geliştirmiş olduğu sekiz kategoriye göre partilerin tüzükleri söylem analizine tabi tutuldu. Söylem analizi yöntemiyle üretilen veriler alana ilişkin kavramsal ve kuramsal çerçevede yorumlandı. Elde edilen bulgular ve yorumlara göre örneklem olarak seçilen yedi parti de milliyetçiliğin belli bir türüne atıfta bulundukları tespit edildi. Bazı partiler dini ağırlıklı bir milliyetçilik söylemine sahipken bazıları laiklik ağırlıklı söylem geliştirdikleri tespit edildi. Bazı partilerin ise milliyetçilik ve dinin sentezlendiği bir tüzüğe sahip oldukları tespit edildi. Sonuçta bütün partiler tüzüklerinde bu milliyetçi ve dini popülist siyaseti üretmektedirler. Aralarındaki farklar milliyetçiğin türünden gelmektedir.

Anahtar Kelimeler

Milliyetçilik, Milliyetçilik Kuramları, Türkiyede Milliyetçilik, Din, Popülizm

Destekleyen Kurum

Çukurova Üniversitesi BAP Birimi

Proje Numarası

SYL-2017-8122

Teşekkür

Çukurova Üniversitesi BAP Birimine teşekkür ederiz.

Understandings of Nationalism and Religion of Political Parties in Turkey

Öz

The populist politics trend to rise in Turkey as well as in the world. Today, nationalism and religious discourse are at the center of populist politics. Thus, historical transformation of nationalism in Turkey is required to be studied. This study aimed to understand nationalistic views that exist in Turkey, to examine the statutes of political parties with nationalist theories, to come up with a new idea of what their nationalist views are. The data source of the research is the statutes of the present political parties. For this, seven political parties with high specific gravity and the most votes in total were elected. The statutes of the parties were subjected to discourse analysis according to eight categories developed by Smith, who is accepted as a scholar on nationalism. The data produced by the discourse analysis method were interpreted within the conceptual and theoretical framework. According to the findings and interpretations, it was determined that seven parties selected as samples were referring to a certain type of nationalism. While some parties have a religious-dominated discourse of nationalism, others have been found to develop secular-based discourse. It is determined that some parties also have a charter in which nationalism and religion were synthesized. As a result, all parties determine populist politics based on nationalism and religion. The differences among them derive from the types of nationalism.

Anahtar Kelimeler

Nationalism, Theories of nationalism, Nationalism in Turkey, Religion, Populism

Proje Numarası

SYL-2017-8122

Kaynakça

• Ahmad, F. (2008), The State And Intervention in Turkey. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Akçura, Y. (2008), Üç tarz-ı Siyaset. İstanbul: Lotus Yayınları.
• Anderson, B. (2015), Hayali Cemaatler. İstanbul: Metis Yayınları.
• Armstrong, J. A. (1982), Nations Before Nationalism. Chapel hill: University of North California Press.
• Barker, C., & Galansinski, D. (2001), Cultural Studies And Discourse Analysis: A Dialogue on. London: Sage.
• Berkes, N. (2003), Türkiye'de Çağdaşlaşma. İstanbul: Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık.
• Bora, T. (2008), Sunuş. T. Bora (Ed.), Türkiye'de Modern Siyasi Düşünce / Milliyetçilik, (4) İçinde (ss.15-22). İstanbul: İletişim Yay.
• Bozaslan, H. (2008), Kürt Milliyetçiliği Ve Kürt Hareketi (1828-2000). Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce / Milliyetçilik (4). içinde (ss. 841-880). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Çağatay, S. (2006), Islam, Secularism And Nationalism in Modern Turkey: Who Is A Turk ? London: New York: Routledge.
• Danişmend, İ. H. (1942), Ali Suavi'nin Türkçülüğü. Ankara: CHP Genel Sekreterliği.
• Ertekin, O. (2008). Cumhuriyet Döneminde Türkçülüğün Çatallanan Yolları. T. Bora (Ed.), Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce / Milliyetçilik (4), içinde (ss. 345-388). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Gellner, E. (2008), Uluslar ve Ulusçuluk. İstanbul: Hil Yayınları.
• Giddens, A. (2008), Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Heyd, U. (1950), Foundations of Turkish Nationalism: The Life and Teachings of Ziya Gökalp. London: Luzac Company and Harvill Press.
• Hobsbawm, E. (2006), 1780'den Günümüze Milletler ve Milliyetçilik. (Çev. O. Akınhay,) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Jaffrelot, C. (2010), Bir Milliyetçilik Kuramı İçin. A. Dieckhoff, & A. Jaffrelot (Eds), Milliyetçiliği Yeniden Düşünmek - Kuramlar ve Uygulamalar içinde (ss. 23-82). İstanbul: İletişim Yay.
• Kalaycıoğlu, E. (2005),Turkish Dynamics: Bridge Acrost Trobuled Lands. Gordonsville: Palgrave Macmillan.
• Karpat, K. (1972). The Transformation of the Ottoman State 1789-1908. International Journal of Middle East Studies, 3, 243-281. Doi: 10.1017/S0020743800025010
• Kushner, D. (2009), Türk Milliyetçiliğinin Doğuşu. (Çev. Ş. S. Türet, R. Ertem, F.Erdem,), İstanbul: Kesit Yayınları.
• Lewis, B. (1993), Modern Türkiye'nin Doğuşu. (Çev. B. Turna,), Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Nairn, T. (1981), The Break-up of Britain. London: Verso.
• Nairn, T. (1997), Faces of nationalism: janus revisited. London: Verso.
• Oba, A. E. (1994), Türk Milliyetçiliğinin Doğuşu. Ankara: İmge Kitabevi.
• Öğün, S. S. (2000), Mukayeseli Sosyal Teori Bağlamında Milliyetçilik. İstanbul: Alfa Yay.
• Özkırımlı, U. (2013). Milliyetçilik Kuramları Eleştirel Bir Bakış. Ankara: Doğu Batı Yay.
• Özön, M. N. (1997), Namık Kemal ve İbret Gazetesi. İstanbul: Yapı Kredi Yay.
• Poulton, H. (2006), Top Hat, Grey Wolf And Crecent: Turkis Nationalism And The Turkish Repuclic. London: Hurst & Company.
• Punch, K. F. (2005), Sosyal Araştırmalara Giriş: Nicel Ve Nitel Yaklaşımlar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Smith, A. (2001), Nationalism: Theory, İdeology, History. Cambridge: Polity Press.
• Smith, A. (2002), Küreselleşme Çağında Milliyetçilik. (Çev. D. Kömürcü,), İstanbul: Everest Yayınları.
• Smith, A. (2014), Milli Kimlik. (B. S. Şener), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Smith, A. (2017), Etno-Sembolizm ve Milliyetçilik. İstanbul: Alfa araştırma.
• Sözen, E. (1999), Söylem: Belirsizlik, Mübadele, Bilgi, Güç ve Refleksivite. İstanbul: Paradigma Yay.
• Tonkiss, K. (2006), Analysis Text And Speech: Content And Discourse Analysis. C. Seale (Ed), Researching Society and Culture, içinde (ss. 367-383). Lodan:Sage
• Woffit, R. (2005), Conversation Analysis And Discourse Analysis: A Comparative and Critical Introduction. Lodan: Sage.