YAŞAYAN ALEVİ KÜLTÜR VE İNANIŞLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA (ONAR KÖYÜ ÖRNEĞİ)

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 1, 413 - 430, 16.02.2016

Nesrin Sis Mehmet Çeçen

https://doi.org/10.20322/lt.14095

Cited By: 1

Öz

Son yıllarda Alevilik kavramı, Aleviliğin kökeni, problemleri, Alevi kültür ve inanışları gibi konular, çeşitli ortamlarda farklı sebeplerle gündeme gelmiştir. Tarihsel, dinsel, politik ve kültürel açılardan Alevi kimliği ve Alevilik üzerine yapılan yayınların sayısında bir artış görülse de Anadolu Aleviliği ve Alevi kültürü üzerine yapılacak çalışma ve araştırmalara olan ihtiyaç devam etmektedir. Sözlü gelenek üzerine oturmuş yaşayan Alevi kültür ve inanışlarını tespit etmeyi temel alan bu çalışma ile alanla ilgili araştırmalara katkıda bulunmak amaçlanmıştır. Bu amaçla Malatya ili Arapgir İlçesine bağlı Onar köyü çalışma alanı olarak seçilmiştir. Yaşayan Alevi kültürü, inanç uygulamaları ve Alevi kültür ve inanışları ile ilgili farkındalıklar, Onar köyü örneklemi üzerinden betimlenmeye çalışılmıştır. Araştırmacılar tarafından geliştirilen ve “demografik özellikler”i; “Alevi inançlarına ilişkin görüşler’İ; “Alevilik inanç ve inanışlarına ilişkin uygulamalar”ı “Aleviliğe ilişkin anlayış ve farkındalıklar”ı yansıtmaya yönelik soruları içeren “Alevi Kültür ve İnanışları Anketi” kullanılmak suretiyle elde edilen veriler, SPSS 21,0 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmanın sonunda elde edilen bulgularla ilgili sonuçlar ve genel bir değerlendirme yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Anahtar Kavramlar: Alevi kültürü, Alevi inanışları, Onar köyü

Kaynakça

• Bahadır, İbrahim (2005). Alevi ve Sünni Tekkelerinde Kadın Dervişler. İstanbul: Su Yayınevi.
• Bozkurt Fuat (2005). Alevilik. İstanbul: Kapı Yayınları.
• Büyüköztürk, Şener; Kılıç Çakmak, Ebru; Akgün, Özcan Erkan; Karadeniz, Şirin ve Demirel, Funda (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Ersal, Mehmet (2009). Alevi İnanç-Dede Ocakları Üzerine Bir Örneklem: Veli Baba Sultan Ocağı. Köln: Alevi Bektaşi Kültür Enstitüsü Yayınları.
• Güleç, Cengiz (2011). İnanç ve Ahlak Bağlamında Alevi Öğretisi. Ankara: Yurt Kitap Yayın.
• Günay, Ünver ve Güngör, Harun (2015). Başlangıçtan Günümüze Türklerin Dini Tarihi. Ankara: Berikan Yayınevi.
• Kalafat, Yaşar (1990). Doğu Anadolu’da Eski Türk İnançlarının İzleri. Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları.
• Kaygusuz, İsmail (1983). Bir Doğu Anadolu Köyünün Kültürel Geçmişi Üzerinde Araştırma Onar Dede Mezarlığı ve Adı Bilinmeyen Bir Türk Kolonizatörü Şeyh Hasan Oner. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
• Korkmaz, Esat (2005). Ansiklopedik Alevilik Bektaşilik Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Anahtar Kitaplar Yayınevi.
• Korkmaz, Esat (2008). Anadolu Aleviliği. İstanbul: Berfin Yayınları.
• Ocak, A. Yaşar (2003). Alevi ve Bektaşi İnançlarının İslam Öncesi Temelleri. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Ocak A. Yaşar (2009). “Babailer İsyanından Kızılbaşlığa: Anadolu’da İslam Heterodoksisinin Doğuşuna Kısa Bir Bakış” Geçmişten Günümüze Alevi Bektaşi Kültürü. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Onarlı, İsmail (2001). Şeyh Hasan Aşireti Anayurt’tan Anadolu’ya. İstanbul: Aydüşü Yayınları.
• Savaşçı, Özgür (2004). “Alevi Bektaşi İnancının Günümüzde Öğretilmesi (Konular Kataloğu ve “Müfredat” Önerisi), Alevilik. Haz. İsmail Engin, Havva Engin. İstanbul: Kitap Yayınevi.
• Sinanoğlu A. Faruk (2008). Türk Kültüründe Alevi-Bektaşi Olgusu (Malatya Örneği). İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
• Taşğın, Ahmet (2009a.) “Cem, Cemevi, ve İşlevleri” Geçmişten Günümüze Alevi Bektaşi Kültürü. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Taşğın, Ahmet (2009b.). “Modernite ile Karşılaşma ve Alevi Bektaşi Kavramlarının Yeni Anlamları Üzerine” Geçmişten Günümüze Alevi Bektaşi Kültürü. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Yalçın, Hüseyin (2006). Alevilikte Cem. Adana: Baltacı Matbaacılık Ticaret.
• Yıldız, Harun (2004). “Alevilerde Dedelik Kurumu” Alevilik. Haz. İsmail Engin, Havva Engin. İstanbul: Kitap Yayınevi.