PROF. DR. ÖZER ŞENÖDEYİCİ (2020), EL-MAZMÛN BEYİTLERİN ARDINDAKİ GİZEM, ÇORUM: KUT YAYINLARI ISBN:978-605-06898-3-9

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 1, 213 - 216, 31.01.2021

Cuma Şahan

Öz

Mazmun kavramı üzerine birçok değerli araştırmacı incelemelerde bulunmuş, kelimenin kapsamını belirlemeye çalışmış ve fikir beyan etmiştir. Özer Şenödeyici bu eserde, mazmun kavramının “ne olmadığı” üzerine yoğunlaşmıştır. Yazar mazmun kavramı hakkındaki görüşleri, tartışmaları ele almış ve kendi önerilerini sunmuştur. Eser mazmun kavramının kitap halinde ilk kez ele alınması bakımından önemlidir.
Mazmun hakkında ileri sürülen görüşler, bazen birbirini tamamlar bir özellik gösterse de çoğunlukla kelimeye yüklenen anlam zamandan zamana ve kişiden kişiye farklılık arz eder. Bunun en önemli sebeplerinden biri, XIII-XIX. yüzyılları arasında gelişme gösteren divan edebiyatında bu gibi edebi terimlerin konu edildiği bunun gibi bir eserin yazılmamış olmasıdır. Şairler, kelimeyi bazen “zahirde görünenin işaret ettiği asıl ve gizli anlam” ifadesini kapsayan şekliyle kullanırken bazen de “mana, mefhum” karşılığında kullanırlar. Daha sonraki devirlerde klasik edebiyat üzerine yapılan çalışmalarda da mazmun kavramının tam olarak neye karşılık geldiği konusu çözülememiştir. Pek çok yerde gerçek anlamının ne olduğu düşünülmeden kullanılan mazmun kelimesi, ifade etmesi gereken manadan uzaklaştırılmıştır. Bazen edebî sanatlarla dahi karıştırılmış ve onların mütemmim bir cüzü gibi telakki edilmiştir. Bu kitap ise mazmunu, “müstakil bir anlam olayı” olarak ele alır.

Anahtar Kelimeler

MAZMUN, EDEBİ SANAT, KLASİK ŞİİR

Kaynakça

• Referans 1: Şenödeyici, Özer (2020), El-Mazmun Beyitlerin Ardındaki Gizem, Kut Yayınları, Çorum.