ADLA(NDIRMALA)RIMIZ

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 4 - PROF. DR. İ. ÇETİN DERDİYOK ARMAĞAN SAYISI, 1580 - 1595, 31.10.2021

Mehmet Ulucan

https://doi.org/10.20322/littera.1000321

Öz

Varlık(lar) ve varlığımız adlarla anlaşılabilir. Farkındalığın tezahürü ve karşılığı ilk olarak adlarda ve adlarla ortaya çıkar. Adlarla ilgili en önemli husus, anlam(ları) olmasına rağmen diğer hususlar da son derece önemlidir. Adlar ve adlandırmaların günlük dilde, resmî ve yazı dilinde önemli görevleri vardır. Bütün dünyada yeni icat ve üretimlerde ad ve adlandırmalar çok önemlidir. Bu icat, üretim ve geliş(tir)meler sosyal alanlarla doğrudan, diğer alanlarla dolaylı olarak ilgili ve ilişkili olduğu bilinmektedir. Özellikle ilk ad(landırma)ların ne denli önemli olduğu gayet açıktır. Bunda din, ırk, tarih, kültür ve mitoloji önem arz eder. Adlar, bütün dillerde en çok ortak kullanılan unsurlardır. Bu yüzden dünyadaki dil bilimi çalışmalarında; adbilim çalışmaları ayrı bir alan olarak ortaya çıkmıştır. Ad(landırma)larda daha çok özel adlar öne çıkmaktadır. Özel adlar, çoğunlukla millî olmakla beraber evrensel olanlar da oldukça fazladır. Bu adlarda daha çok az bulunur ve bilinir olmasına dikkat edilmektedir.
Makalemizde daha çok -son zamanlarda- tercih edilen özel adlarda nelerin etkili olduğu üzerinde durulmuştur. Bu hususta bazı çekinceler, eksiklikler, yanlışlıklar, böbürlenmeler ve bencillikler görülebilmektedir.

Anahtar Kelimeler

ad, soyad, özel ad, lakap, son zamanlar

Kaynakça

• Ansiklopedik Dîvân Şiiri Sözlüğü I-II (1989), (Hzl. İskender Pala), KTB Yay., Ankara.
• Belâgat-nâme (2019), (Hzl. Yıldırım, Ali-Ulucan, Mehmet) Kitabevi Yay., İstanbul.
• Büyük Farsça-Türkçe Sözlük (1993), (Hzl. Mehmet Kanar), Birim Yay., İstanbul.
• Erdoğan, Mustafa (2009), “Divan Şiirinde Ortak Mahlas Sorunu ve Kabûlî Örneği” Erdem, S.53, s.56-81.
• Eren, Hasan (1999), Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü, Bizim Büro Yay., Ankara.