TÜRKÇENİN YABANCI DİL OLARAK ÖĞRETİMİNDE YAP- VE ET- YARDIMCI FİİLLERİYLE OLUŞTURULAN BİRLEŞİK FİİLLER

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 4 - PROF. DR. İ. ÇETİN DERDİYOK ARMAĞAN SAYISI, 1613 - 1629, 31.10.2021

Şeyda Yeşilyurt

https://doi.org/10.20322/littera.904215

Öz

This study emerged from students' questions “who learn Turkish as a foreign language”, “ziyaret et- /ziyaret yap- ; kahvaltı etmek / kahvaltı yapmak is it right? ”; ıf these are true, can I say “namaz yap-?” about using combined actions such as. In fact, it is observed that there is a debate among Turkish-speaking students and teachers on the use of the "yap-" auxiliary verb. For this purpose, in the study, firstly, how combined actions and especially "et-" and "yap-" auxiliary actions are handled in the literature is examined. The research was carried out using qualitative data collection techniques. It is a descriptive study using scanning model. Document analysis method was used to collect data in the study. Then, in order to examine how the compound verbs formed with the auxiliary verb "yap- and et-" from "noun + auxiliary verbs" are handled from basic to advanced level in teaching Turkish as a foreign language, compound verbs (established et- and yap-) at all levels of the textbook "İstanbul Turkish for Foreigners" are listed. It has been determined that there are 133 compound verbs with et- , 68 compound verbs formed with yap- auxiliary verb, and two usages of “ kahvaltı yap- / kahvaltı et-” are also included in the book.

Anahtar Kelimeler

Teaching Turkish as a foreign language, compound verbs, et- auxiliary verbs

Kaynakça

• Baydar, T. (2013). İsim + yardımcı fiil şeklinde oluşan birleşik fiiller üzerine. A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 49: 55-66.
• Banguoğlu, T. (2004). Türkçenin grameri. Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Bilgegil, M. K. (1963). Türkçe Dilbilgisi. Güzel İstanbul Matbaası.
• Boeschoten, H. (2003). Yapmak neden etmek yerine kullanılıyor -tarihsel bir bakış-. (çev. M. Y. Özezen). Türkbilig. 5, 149-156.
• Çepni, S. (2007). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Pegem A Yay.
• Doğan, A. ( 2017). Türkiye Türkçesinde Yardımcı Fiiller Üzerine Değerlendirmeler. International Journal of Language Academy Volume 5(7):192- 221.
• Ediskun, H. (2010). Türk dilbilgisi. Remzi Kitabevi.
• Ergin, M. (1989). Türk dil bilgisi. Bayrak Yay.
• Güneş, S. (1995).Türk Dil Bilgisi. İzmir.
• Herkmen, D. (2010). “Eyle-” yardımcı fiili. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi,3(12) :238-249
• Kaptan, S. (1998). Bilimsel araştırma ve istatistik teknikleri. Tekışık Yay.
• Karabeyoğlu, A. R. (2008). Türkiye Türkçesinde (ad+fiil birleşmelerinde) Yardımcı Fiiller. Beşir Kitapevi.
• Karadavut, A. (2015). Türkiye Türkçesinde at- fiilinin yardımcı fiil olarak kullanımı. The Internatıonal Conference On The Changıng World And Socıal Research I (Icwsr’2015 – Vıenna).
• Karasar, N. (2010). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.
• Karahan, L. (2004). Türkçede söz dizimi. Akçağ Yay.
• Korkmaz, Z. (2003). Türkiye Türkçesi grameri -şekil bilgisi.TDK Yay.
• Nazarov, Z. (2005). Türkiye Türkçesinde Yardımcı Fiillerin Leksik-Gramer Özellikleri. TAED, 28, 83-89.
• Özkan, M. (2000). Türk dilinin gelişme alanları ve eski Anadolu Türkçesi. Filiz Kitabevi.
• Öztürk, J. (2007). Dilimizde “-maya (–mağa) başlamak” yapısında bir birleşik fiilden söz edilebilir mi?. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi. (VII): 111-120.
• Şişman, R. Ş. (2019). Bir isim ve bir yardımcı fiilden oluşan birleşik fiiller: -Fahrî’nin Husrev u Şîrîn (2317b-4683b) örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 12 (62):230-243.
• Topaloğlu, A. (1989). Dilbilgisi terimler sözlüğü. Ötüken Yayınları.
• Zülfikar, H. (2005). Doğru yazalım, doğru konuşalım. Türk Dili.
• Zülfikar, H. (2009). Dünden bugüne Türkçe (Türkçede kaç yardımcı fiil var?). Tük Dili, 689, 435-44.