MEHMET EMİN YURDAKUL'UN ADANA GÜNLERİ VE DAĞLILAR HİTABESİ

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 4 - PROF. DR. İ. ÇETİN DERDİYOK ARMAĞAN SAYISI, 912 - 924, 31.10.2021

Bedri Aydoğan

https://doi.org/10.20322/littera.982025

Cited By: 1

Öz

Çukurova ve Adana çok önemli sanatçılar yetiştirmiş bir coğrafyadır. Türkiye’nin büyük, gelişmiş bir ili olan Adana’ya görevle gelen pek çok sanatçı burada sanatlarını besleyip geliştirmişlerdir. Hatta Adana, hapis ve sürgün edilen sanatçılara da ev sahipliği yapmıştır.
Mehmet Emin Yurdakul, 1921 yılı Nisan’ında Anadolu’ya geçerek şiirleriyle, hitabeleriyle Kurtuluş mücadelesine katkıda bulunmuştur. İnebolu, Ankara, Antalya’dan sonra Adana’ya gelmiş ve burada bir süre kalmıştır. Adana’dan ayrılıp Antalya’ya geçtiğinde şairi çok seven Adanalılar Atatürk’e müracaat ederek onun bir süre daha Adana’da kalmasını istemişler, Atatürk’ün de onayıyla Mehmet Emin dönerek bir süre daha Adana’da kalmıştır. 1920’de Fransızlarla yapılan Ankara anlaşması üzerine Adana kurtulmuş, Mehmet Emin, Adana’da Dağlılar adlı hitabesini söylemiştir. Bu hitabe kurtuluşun ilk hitabesi özelliğini taşımaktadır. Yazı Mehmet Emin’in Adana’ya gelişini, hitabesinin kısa bir değerlendirmesini içermekte, söz konusu hitabenin özgün ve tam metninin okuyucuyla buluşturulmasını amaçlamaktadır. Hitabenin tam metnini verdiğimiz için hitabeden yaptığımız alıntılarda sayfa numarası belirtmedik.

Anahtar Kelimeler

Mehmet Emin, Dağlılar hitabesi, Kurtuluş Savaşı'nda Adana, Adana'nın Kurtuluşu

Kaynakça

• Akyüz, Kenan (1986, 4. b.), Batı Tesirinde Türk Şiiri Antolojisi (1860-1923). İstanbul: İnkilâp Kitabevi.
• Banarlı, Nihat Sami (1948, 1.b.).Resimli Türk Edebiyatı Tarihi. 2 Cilt,Yedigün Neşriyat.
• Ener, Kasım (1996), Çukurova Kurtuluş Savaşı’nda Adana Cephesi, Kültür Bakanlığı, Ankara.
• Samsakçı, Mehmet (2019).“Yahya Kemal’in 1925 Türkiye-Suriye Tahdid-i Hudut Komisyonu Üyeliği ve Bu Vazife Dolayısıyla Ankara’ya Gönderdiği Raporlar”. FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi 14: 81-99.
• Tansel, Fevziye Abdullah (1989,2.b).Mehmet Emin Yurdakul’un Eserleri I – Şiirler.Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi (2001). 2 Cilt.İstanbul: Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık.
• Tevetoğlu, Fethi (1988). Mehmet Emin Yurdakul.Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Toros, taha (2001), Kurtuluş Savaşı’nda Çukurova, Kültür Bakanlığı, Ankara.
• Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1998).Cilt 8. İstanbul: Dergah Yayınları.
• Yurdakul, Mehmet Emin (1928). Mustafa Kemal.İstanbul: Ahmed İhsan Matbaası.