ADALET AĞAOĞLU’NUN “ÖLMEYE YATMAK” ROMANINDA BAKIŞ AÇISI VE ANLATICI DÜZLEMİ

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 1, 145 - 160, 31.01.2022

Mustafa Karabulut , Sümeyra Güneş

https://doi.org/10.20322/littera.1031170

Öz

Adalet Ağaoğlu, Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının önemli romancılarındandır. Birçok türde eser veren Ağaoğlu, önceleri tiyatro türüne yoğunlaşsa da 1970’lerden itibaren hikâye ve romana yönelir. Eserlerinde Türkiye'nin farklı dönemlerinin insan hayatlarına etkilerini ve bireyin iç ve dış dünyasını başarıyla irdeler. Onun romanlarında zaman, teknik ve düúünsel boyut önemli yer tutar. Yazar, kendine özgü bir üslup kullanır. Adalet Ağaoğlu, eserlerinde postmodern edebiyatın kullandığı birçok unsuru kullanır. Özellikle anlatım teknikleri bakımından zengindir. O, Ölmeye Yatmak romanında Aysel'in yaşamını, düşünceleri ve duygularını yaşamış olduğu dönem çerçevesinde ele alır. Eser bu yönden panaromik özellikler gösterir. Ayrıca Ağaoğlu'nun bu romanı yer yer otobiyografik özellikler de taşır. Romanın başından sonuna kadar başkahraman Aysel'in özgürlük arayışı içerisinde olduğunu görürüz. Esere bu açılardan bakılınca Türk edebiyatında önemli bir yerinin olduğunu söylemek gerekir. Çoğulcu anlatım tekniğinin kullanılması romanın anlatım gücünü artırır. Yazar aynı zamanda bu şekilde karakterlerin iç ve dış dünyalarını ve dönemin sosyal ve siyasal olaylarını daha etkili biçimde verir. Adalet Ağaoğlu'nun bu romanda ağırlıkta olarak geriye dönüş, iç monolog, bilinç akışı, kolaj, montaj, mektup, diyalog, tasvir, hatıra ve özetleme tekniklerini kullanır. Yazar romanın baş kişisi olan Aysel’i ölüm düşüncesine sürükleyen sebepleri farklı bakış açılarıyla daha etkili biçimde anlatır. Bu makalede amaç, Adalet Ağaoğlu’nun Ölmeye Yatmak romanını bakış açısı ve anlatıcı düzlemi açısından incelemektir.

Anahtar Kelimeler

Adalet Ağaoğlu,, Ölmeye Yatmak,, Roman,, Türk Edebiyatı

Teşekkür

TEŞEKKÜR EDERİM

Kaynakça

• Ağaoğlu, Adalet (2014). Ölmeye Yatmak. İstanbul: Everest Yayınları.
• Aktaş, Şerif (2005). Roman Sanatı ve Roman İncelemesine Giriş. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Apaydın, Mustafa (2006). “Adalet Ağaoğlu’nun Dar Zamanlar Üçlemesinde Zaman Kurgusu Üzerinde Bazı Değerlendirmeler”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 15, Sayı 2, 2006, 17-38.