Türkiye Bankalar Birliği Veri Setinde Sunulan Finansal Bilginin Ve Oluşturulan Raporların Niteliksel Özelliklerinin İrdelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 3, 62 - 76, 30.06.2021

Gizay Daver

Öz

Finans endüstrisinde taraflar arasındaki ilişkileri üç aşamada gerçekleşen dönüşüm ve gelişim olarak değerlendirebiliriz. İlk aşama insanın insanla(insan – insan) etkileşimidir. İkinci aşama insanın bilgisayarla(insan – bilgisayar) etkileşimi, üçüncü ve son aşama bilgisayarın bilgisayarla (bilgisayar – bilgisayar) etkileşimidir. Gerçekleştirilen işlemlerin çoğunluğunun veri ile ilişkili olduğu finans endüstrisinde, insan en kolay ikame edilecek faktör olarak değerlendirilebilir. Ancak yakın gelecekte finansal işlemlerin insan faktörü dışlanarak bilgisayar – bilgisayar arasında olması beklenmemektedir. Uzun vadede kaçınılmaz olduğu öngörülen bu senaryo için finansal sistemde bilgisayar – bilgisayar etkileşiminin sorunsuz gerçekleştirilebileceği alt yapının hazırlanması gerekmektedir. Bunu gerçekleştirecek olan insanoğludur. Türkiye özelinde, Türkiye Bankalar Birliği(TBB) tarafından derlenen finansal verilerin ve oluşturulan raporların niteliksel özellikleri, insan – bilgisayar etkileşimi açısından incelenmiştir. Bilgisayar – bilgisayar etkileşimine geçilebilmesi için geliştirilmesi gereken noktaların olduğu tespit edilmiştir. İnsan – bilgisayar etkileşiminin daha sağlıklı gerçekleştirilebilmesi için bir dizi düzeltme önerisi ve bazı tespitler sunulmuştur. Bu tespitlerden en önemlisi, değişen finansal koşullara uyum sağlama amacıyla gerçekleştirilen yasal düzenlemelerin, mali tablolardan toplanan verilere etkileri olduğudur. Bu düzenlemelerin etkileri mali tablolara yansıtılırken, insanların kullanımı açısından işlevselliğin artırılmasıyla sonuçlanacak bir süreç gözetilmektedir. Ancak, geleceğin teknolojisi bilgisayar – bilgisayar etkileşimi açısından aynı işlevsellik artışı gözlenememektedir. Bu tespitin en önemli nedenlerinden biri meta veri eksikliğiyle, tek veri tabanında veri seti sürekliliğinin sağlanamamış olmasıdır.

Anahtar Kelimeler

Bankacılık, Hükümet Politikası ve Düzenleme, Büyük Veri Setleri Modelleme ve Analiz.

Scrutinizing the Qualitative Characteristics of Financial Information and Reports Provided in Data Set of the Banks Association of Turkey

Öz

Relations between parties in the finance industry can be evaluated as the transformation and development process that taken place in three stages. The first stage is human – human interaction. The second stage is human – computer interaction and the third and the last one is computer – computer interaction. The most easily substituted factor can be considered as the human in the finance industry where the most of the transactions are related to the data. However in the mean time financial transactions are not expected to take place between computer – computer, by excluding humans. In the long run, humankind is responsible for the generation of zero problem computer – computer interaction infrastructure. The qualitative characteristics of the financial data and reports compiled by the Banks Association of Turkey were examined in the terms of human – computer interaction. It has been determined that there are improvement nodes to reach computer – computer interaction phase. For a smoother human – computer interaction, as well as computer – computer interaction, a series of correction suggestions and some notes to be taken in to account are presented in the article. The most important determination of this article is that the regulations made in order to adapt to the changing financial environment have effects on the data collected from the financials. While the effects of these regulations are reflected in the financial statements, a process that will result as the increased functionality for the use of people. However, the same increase in the functionality of computer – computer interaction can not be observed which is considered as the futures technology. One of the most important reasons for this determination is the presence of two different data sets where the continuity could not be provided with the lack of meta data files.

Anahtar Kelimeler

Banking, Government Policy and Regulation, Large Data Sets: Modeling and Analysis.

Kaynakça

• Akbank. (2020). Konsolide finansal göstergeler. Retrieved November 5, 2020, from https://www.akbankinvestorrelations.com/tr/finansal-raporlar/detay/Finansal-gostergeler/352/573/0
• Akbank T.A.Ş. (2019). Bankaların konsolide finansal tablolarının düzenlenmesine ilişkin tebliğ’in 5. Maddesinin 6. Fıkrası kapsamında “Türkiye finansal raporlama standartları”na uygun olarak hazırlanan mali tablolar. Retrieved from https://www.akbankinvestorrelations.com/tr/images/pdf/tfrs/2-yariyil-tfrs-konsolide.pdf
• Bankacılık Kanunu, Pub. L. No. 5411, Resmi Gazete (2005). Resmi Gazete. Retrieved from https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5411&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5
• Bankalarca Kamuya Açıklanacak Finansal Tablolar İle Bunlara İlişkin Açıklama Ve Dipnotlar Hakkında Tebliğ (2012). Retrieved from https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=16290&MevzuatTur=9&MevzuatTertip=5
• Bankaların Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ (2006). Retrieved from https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=10770&MevzuatTur=9&MevzuatTertip=5
• Bankaların Muhasebe Uygulamalarına Ve Belgelerin Saklanmasına İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik (2006).
• Finansal Raporlamaya İlişkin Kavramsal Çerçeve 2018 Sürümü (2019). Resmi Gazete. Retrieved from https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/TMS/Finansal Raporlamaya İlişkin Kavramsal Çerçeve (2018 Sürümü).pdf
• Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu. Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) Uygulama Kapsamına İlişkin Kurul Kararı (2018). TMS/TFRS’lerin Uygulama Kapsamına İlişkin Kurul Kararları. Retrieved from https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/Kurul Kararları/TMS Kurul Kararları/TMS Uygulama Kapsamına İlişkin Kurul Kararı Güncel(1).pdf
• Kartal, M. T., & Çoban Çelikdemir, N. (2019). Bankalarda İç Kontrol ve İç Denetim Faaliyetlerinin Eşgüdümü: Şube Denetim Faaliyetleri Üzerine Bir İnceleme. TIDE Academia Research, (1), 33–53. Retrieved from http://static.dergipark.org.tr/article-download/f89e/336e/75a8/5d175b3208d63.pdf?
• Machiavelli, N. (2012). Prens (6th ed.). Galatasaray, Istanbul: Can Yayınları.
• Özkan, T. (2020). Türk Bankacılık Sektöründe Finansal Performans Ölçmede TOPSIS Yönteminin Kullanımı: Katılım Bankaları Üzerine Bir Uygulama. Maliye Finans Yazıları, (113), 47–64. https://doi.org/10.33203/mfy.566714
• PwC Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. (2020). Bağımsız Denetçi Raporu. İstanbul.
• TBB. Türkiye Bankalar Birliği Statüsü (2006). Retrieved from https://www.tbb.org.tr/tr/hakkimizda/kurumsal/hakkinda/statu/11
• Tuncer, D., Ayhan, D. Y., & Bacacı Varoğlu, D. (2008). Genel İşletmecilik Bilgileri (2nd ed.). Ankara: Siyasal Yayınevi.
• Türkiye Bankalar Birliği. (n.d.). Retrieved May 27, 2020, from https://verisistemi.tbb.org.tr/
• Türkiye Bankalar Birliği. (2020). Türkiye Bankalar Birliği - Vizyon, Misyon ve Temel Değerler. Retrieved May 27, 2020, from https://www.tbb.org.tr/tr/hakkimizda/kurumsal/hakkinda/vizyon,-misyon-ve-temel-degerler/12