Socialism In Panait Istrati's Novels

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 10, 29 - 40, 30.12.2024

Abdullah Özçelik

Öz

his study deals with Romanian writer Panait Istrati's thoughts and criticisms towards socialism. It is possible to see the reflections of the author's thoughts on socialism in his works titled "Uşak", "On the Roads of Life", "Baragan's Thorns" and "Minka Abla". The author, who was interested in socialist ideas in his youth and also worked as a secretary in labor unions, prefers to keep his distance from this ideology by talking about the shortcomings of the system in its implementation or expressing some criticisms, rather than taking a position close to full socialism in his novels. It is possible to say that a number of developments were decisive in his ideas about socialism gaining a different content than in his youth and in his distance from this ideology. For example, the fact that some individuals and groups with in the oppressed segment thought that they were morally weak and that the states that adopted the socialist ideology were far from the economic and social goals they wanted to achieve during their rule caused the author to review his thoughts on this ideology. Frankly, in the author's works, the economic and social situations of the Romanian people, the problems experienced by the local people and examples of conflicts in society, as well as the wrong solutions found by the lower class to get out of the difficulties they experience, and the daily relations and ways of doing business of the bourgeois class, are tried to be observed objectively.

In this article, the history of socialism and its changes over time will be briefly mentioned, and then the author's thoughts and evaluations regarding both classes in the above-mentioned works will be discussed.

Anahtar Kelimeler

Panait Istrati, Socialism, Critism of Socialism

Panait Istrati'nin Romanlarında Sosyalizm

Öz

Bu çalışma, Rumen yazar Panait Istrati’nin sosyalizme yönelik düşüncelerini ve eleştirilerini ele almaktadır. Yazarın, “Uşak”, “Hayat Yollarında”, “Baragan’ın Dikenleri” ve “Minka Abla” isimli eserlerinde sosyalizme yönelik düşüncelerinin iz düşümlerini görmek mümkündür. Gençlik dönemlerinde, sosyalist fikirlere ilgi duyan ve işçi sendikalarında sekreter olarak da görev yapan yazar, romanlarında tam olarak sosyalizme yakın bir pozisyon almak yerine, daha çok sistemin uygulama alanındaki eksikliklerinden bahsederek ya da bir takım eleştirilerek dile getirerek bu ideolojiye karşı mesafeli durmayı tercih etmektedir. Sosyalizme yönelik fikirlerinin, gençlik dönemlerinden daha farklı bir içerik kazanmasında ve bu ideolojiye mesafeli yaklaşmasında bir takım gelişmelerin belirleyici olduğunu söylemek mümkündür. Örneğin, ezilen kesimin içerisinde yer alan bazı kişi ve grupların ahlaki yönden zayıf olduklarını düşünmesi ve sosyalist ideolojiyi benimseyen devletlerin iktidarları süresince ulaşmak istedikleri ekonomik ve toplumsal hedeflerden oldukça uzak bir noktada olmaları, yazarın bu ideolojiye olan düşüncelerini gözden geçirmesine neden olmuştur. Açıkçası, yazarın eserlerinde, Romanya halkının ekonomik ve sosyal durumları, yerel halkın yaşadığı sorunlar ve toplumdaki çatışma örnekleri beraberinde alt sınıfa mensup kesimlerin yaşadığı zorluklardan çıkış için buldukları yanlış çözüm yolları ve burjuva sınıfın gündelik ilişkileri ve iş yapma biçimleri tarafsız bir gözle izlenmeye çalışılır.

Makalede de bu doğrultuda sosyalizmin tarihinden ve zaman içerisinde yaşadığı değişimden kısaca bahsedilecek sonrasında ise yazarın yukarıda belirlenen eserlerinde yer alan her iki sınıf ile ilgili düşünceleri ve değerlendirmeleri ele alınmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Panait Istrati, Sosyalizm, Sosyalizm Eleştirisi

Kaynakça

• Çaha, Ö.,2007. Dört Akım Dört S൴yaset, Ankara.
• Göze, A.,2007.S൴yasal Düşünceler ve Yönet൴mler, İstanbul.
• Heywood, A.,2019, S൴yas൴ İdeoloj൴ler, Ankara.
• Huberman, L.,2008,Sosyal൴zm൴n Alfabes൴, Ankara.
• Istrat൴, P.,1954.Uşak, İstanbul.
• Istrat൴, P.,1969.M൴nka Abla, İstanbul.
• Istrat൴, P.,1966.Baragan’ın D൴kenler൴, İstanbul.
• Istrat൴, P.,1952.Aldatan Işık, İstanbul.
• Istrat൴, P.,1959.Hayat Yollarında, İstanbul.
• Klener- M.,J.,1971. Pana൴t Istrat൴, İstanbul.
• Kışlalı, A.,T.,2006, S൴yasal S൴stemler, Ankara.