ALEXANDRE VASSILIEV VAKFI KOLEKSİYONUNDAN OSMANLI TARZI GİYİM ÖRNEKLERİ

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 2, 190 - 203, 25.08.2023

Aylin Özcan

Öz

Yakın Doğu kültürü, Avrupa ve Kuzey Amerika’daki kültür merkezlerine kaynaklık ettiği gibi kültürel izleri de pek çok alanda hissedilen köklü bir geçmişe dayanır. Özellikle sanat ve tasarım uygulamalarında sanatçılara, tasarımcılara ve sanatsal alanlarda girişimde bulunmak isteyen amatörlere geniş bir ufuk sağlar. Uluslararası perspektifte söz konusu coğrafyalardaki etnografya müzeleri, sanat galerileri, özel koleksiyonları barındıran kuruluşları ve üniversite müzelerinde çoğu kez Yakın Doğu kültür ve sanatı için ayrılmış bir bölüm görmek mümkündür. Makalede, Kuzey Avrupa ülkelerinden Litvanya’da bulunan Alexandre Vassiliev’in koleksiyonunda yer alan Avrupalı modacıların Osmanlı stilinden esinlenerek tasarladıkları giysiler literatür ve müze kayıt bilgileri doğrultusunda ele alınacaktır. Araştırma kapsamında incelenen Yakın Doğu etkili bazı giysilerin tasarımcıları belli olmamakla birlikte Avrupalı modacılar tarafından tasarlandıkları kesinlik kazanmaktadır. Zevklerin, estetik fikirlerin, alışkanlıkların, modanın kültür dokusunu oluşturan her şeyin güzelliğini korumak, Alexandre Vassiliev Vakfı’nın amacını oluşturmaktadır. Türkiye coğrafyasında geçmişten günümüze miras olarak aktarılabilmiş soyut ve somut olmayan kültür ve sanat değerlerinin korunması bağlamında bu vakıf örneğinde olduğu gibi kapsamlı ve ihtisaslaşmış vakıf ve müzelerin yaygınlaştırılmasının önemli bir konu olduğu kanaatine varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Alexandre Vassiliev, Giyim, Osmanlı stili

The Ottoman-Style Clothing Samples From the Alexandre Vassiliev Foundation Collection

Öz

The culture of the Near East is based on a deep-rooted past, whose cultural traces are felt in many areas, as well as being the source of cultural centers in Europe and North America. It provides a broad horizon for artists, designers and amateurs who want to venture into artistic fields, especially in art and design applications. From an international perspective, it is possible to see a section devoted to the Near East culture and art in ethnographic museums, art galleries, institutions hosting private collections and university museums in the geographies. In the article, the clothes designed by European fashion designers inspired by the Ottoman style in the collection of Alexandre Vassiliev in Lithuania, one of the northern European countries, will be evaluated according to literature and museum records. In the study, although the designers of some Near Eastern-influenced garments are not certain, it is certain that European fashion designers designed them. The aim of the Alexandre Vassiliev Foundation is to preserve the beauty of tastes, aesthetic ideas, habits, and everything that makes up the cultural fabric of fashion. In the context of the protection of intangible cultural and artistic values that have been inherited from the past to the present in the geography of Turkey, it has been concluded that the dissemination of comprehensive and specialized foundations and museums, as in the example of this foundation, is a prominent issue.

Anahtar Kelimeler

Alexandre Vassilev, Clothing, Ottomon style

Kaynakça

• Anonim (1988). Türkçe sözlük. TDK (Türk Dil Kurumu). TDK Yayınları.
• Anonymous (2013). 1001 Faces of Orientalism. Sabancı University Sakıp Sabancı Museum.
• Atasoy, N., Denny, W. B., Mackie, L. W. ve Tezcan, H. (2001). İpek. Osmanlı dokuma sanatı. TEB İletişim ve Yayıncılık A. Ş.
• Başer, G. (2004). Dokuma tekniği ve sanatı- temel dokuma tekniği ve kumaş yapıları. (1. Cilt). Punto Yayıncılık.
• Başer, G. (2005). Dokuma tekniği ve sanatı-dokuma kumaş tasarımı. (2. Cilt). Punto Yayıncılık.
• Devellioğlu, F. (2006). Osmanlıca-Türkçe ansiklopedik lügat. Aydın Yayınları.
• Fogg, M. (2014). Modanın tüm öyküsü.
• Görünür, L. ve Ögel, S. (2006). Osmanlı kaftanları ile entarilerinin farkları ve kullanılışları, İTÜ Dergisi/ B Sosyal Bilimler, 3(1), 59-68.
• Jirousek, C. (2004). Ottoman costumes: from textile to identity, Ottoman influences in western dress. Eren Publishing.
• Komşuoğlu, Ş. ve diğerleri (1986). Resim II moda resmi ve giyim tarihi. Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Mantran, R. (1991). XVI.-XVII. yüzyılda İstanbul’da gündelik hayat. Eren Yayınevi.
• Tez, Z. (2009). Tekstil ve giyim kuşamın kültürel tarihi. Doruk Yayınları.
• Tez, Z. (2015). Avrupa’da Türk izi. Hayy Kitap Yayınları.
• Tezcan, H. (1999). Topkapı Sarayı Müzesi giyim kuşam koleksiyonu saray kıyafetleri, Yeni Türkiye Yayınları.
• Wiliams, H. (2014). 18. yüzyılda Avrupa’da Türk modası: Turquerie. Turquerie/ an eighteenth-century European fantasy (çev. Nurettin Elhüseyni). Yapı Kredi Yayınları.
• Pfeiffer, A. (2010). “Alexandre Vassiliev owns the world’s largest couture collection, & he knows his Russian fashion”, https://www.elle.com/fashion/news/a4325/alexandre-vassiliev-owns-the-worlds-largest-couture-collection-he-knows-his-russian-fashion-439/ (Erişim tarihi: 15 Eylül 2019).
• Riga Moda Müzesi (Fashion Museum in Riga), http://www.fashionmuseumriga.lv/eng/about/articles/foundation/ (Erişim tarihi: 15 Eylül 2019).
• Sakıp Sabancı Müzesi, https://www.sakipsabancimuzesi.org/tr/sayfa/sergiler/paris-st-petersburg-alexandre-vassiliev-koleksiyonundan-avrupa-modasinin-uc-yuzyili (Erişim tarihi: 2 Eylül 2019).
• Textile Research Centre, “Madame de Pompadour Embroidering”, https://trc-leiden.nl/trc-needles/visual-archive/18th-century/madame-de-pompadourembroidering).