GÜNCEL SANATTA YENİ BİR SÖYLEM: SANATTA FOSİLİZM

Yıl 2025, Cilt: 3 Sayı: 1, 182 - 192, 25.02.2025

Hasan Çağlayan

Öz

Petroglifler, insanın sanatsal ifadesinin en eski tezahürlerinden birini temsil etmektedir. Geçmişten kalan bu imgeler taş yüzeylere kazınmış ve ruhani inançların, gündelik faaliyetlerin ve kültürel uygulamaların ifade edildiği bir araç olarak hizmet etmiştir. Bu kadim gelenek ile çağdaş sanatsal ifade arasında bir paralellik kurulabilmektedir; sanatçılar çeşitli malzemeler aracılığıyla kişisel ve kolektif ifade yollarını keşfetmeye devam etmektedir. Bu çalışma; fosilizm kavramının güncel sanat eserleri üzerinden yorumlanmasını amaçlamaktadır. Bir ressam gelişim süreci boyunca pek çok gelişmeden etkilenmekte ve sanat yaşamı boyunca edindiği tecrübelerle kendine özgü ifade dilini şekillenmektedir. Yazarın güncel sanat eserlerinde doğa ve insan arasındaki ilişki merkezi bir tema olarak öne çıkmaktadır. Eserlerinde doğaya olan derin bağlılık, net bir şekilde hissedilmektedir. Doğanın güzellikleri ve insanın bu güzellikleri algılama biçimi, çalışmada sunulan sanatsal felsefenin bir parçasını oluşturur. Yazarın eserlerinde doğal renkler ve formlar, insana ait izlerle birleştirilmiştir. Bu yaklaşım “fosilizm” kavramıyla açıklanmaktadır. Çalışmada tanımlanan ‘fosilizm’ kavramı, geçmişin izlerini günümüzle birleştiren bir yaklaşımı temsil eder. Çalışma sonucunda ‘fosilizm’ kavramın geçmişte yapılan kimi eserlerle paralellik gösterdiği ve sanatsal çalışmaların içeriğine katkı sunabileceği düşünülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Doku, Fosilizm, Güncel Sanat, Petroglif, Resim Sanatı

A New Discourse in Contemporary Art: Fossilism in Art

Öz

Petroglyphs represent one of the oldest manifestations of human artistic expression. These images from the past were engraved on stone surfaces and served as a vehicle for the expression of spiritual beliefs, daily activities and cultural practices. A parallel can be drawn between this ancient tradition and contemporary artistic expression; artists continue to explore personal and collective means of expression through various materials. This study aims to interpret the concept of fossilism through contemporary artworks. A painter is influenced by many developments during his/her development process and his/her unique language of expression is shaped by the experiences he/she has gained throughout his/her artistic life. The relationship between nature and man is a central theme in the author's contemporary artworks. The deep devotion to nature is clearly felt in his works. The beauties of nature and man's perception of these beauties form a part of the artistic philosophy presented in this study. In author’s works, natural colours and forms are combined with human traces. This approach is explained with the concept of ‘fossilism’. The concept of ‘fossilism’ defined in the work represents an approach that combines the traces of the past with the present. As a result of the study, it is thought that the concept of ‘fossilism’ is parallel to some works made in the past and can contribute to the content of artistic works.

Anahtar Kelimeler

Texture, Fossilism, Contemporary art, Petroglyph, Painting Art

Kaynakça

• Alyılmaz, C. (2004). Petroglifler (Kaya üstü tasvirler). Journal of Turkic Civilization Studies, 1(1), 157-163.
• Çağlayan, E. (2020). Resim atölye derslerinde üretilen özgün çalışmalarda konu seçimine etki eden etmenlerin öğrenci görüşleri bağlamında incelenmesi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 10(1), 432-454.
• Kahya, E. (2022). Türk kültür coğrafyasının prehistorik izleri; petroglifler. Fenerbahçe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 431-447.
• Mert, O. (2007). Kemaliye’de eski Türk izleri: Dilli vadisindeki petroglif ve damgalar. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 34, 233-254.
• Süle, E. (2020). Paleolitik dönem resim sanatının günümüz resim sanatına yansımaları [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi.
• Şişginoğlu, K. (2022). Hasan Çağlayan resimlerinde modern fresko ve artistik fosilizm. Sanatım Dergisi, Nisan-Mayıs-Haziran, 116-118.
• URL-6 Hasan Çağlayan. https://www.artsonlinegallery.com/artist/hasan-caglayan/ adresinden 18 Eylül 2024 tarihinde alınmıştır.
• URL-7 Hasan Çağlayan. https://www.galerisoyut.com.tr/sanatcilar/336/hasan-caglayan adresinden 18 Eylül 2024 tarihinde alınmıştır.
• URL-8 Taş tozuyla sanatı yeniden yorumluyor. (2024, Temmuz 16). Çanakkale Olay Gazetesi, s. 2. https://canakkaleolay.com/haber/tas-tozuyla-sanati-yeniden-yorumluyor-67065 adresinden 19 Eylül 2024 tarihinde alınmıştır.
• URL-1 Herding. https://www.fronterad.com/wp-content/uploads/2023/09/Herding_WP-696x548.jpg adresinden 26 Aralık 2024 tarihinde alınmıştır.
• URL-2 Avignonlu Kızlar. https://www.artchive.com/artwork/les-demoiselles-davignon-pablo-picasso-1907/ adresinden 26 Aralık 2024 tarihinde alınmıştır.
• URL-3 Mbangu Maskesi. https://ha.wikipedia.org/wiki/Fayil:Mbangu_mask_-_Central_Pende,_Southern_Bandundu,_DRC_-_Royal_Museum_for_Central_Africa_-_DSC06657.JPG adresinden 26 Aralık 2024 tarihinde alınmıştır.
• URL-4 Spiral Jetty. https://holtsmithsonfoundation.org/sites/default/files/styles/fullscreen_2048_x_y_/public/2020-02/Smithson-Spiral_Jetty-Gorgoni-02-2048w.jpg?itok=EUzx8Fb8 adresinden 26 Aralık 2024 tarihinde alınmıştır.
• URL-5 Fire Fire. https://gothamtogo.com/wp-content/uploads/2023/03/unnamed-1-3.jpg
• URL-9 Tarih-öncesi Dönem Balık Fosili. https://www.americanoceans.org/wp-content/uploads/2023/10/prehistoric-fish-fossil-scaled.jpeg adresinden 26 Aralık 2024 tarihinde alınmıştır.