Logic and Principles of Logic as A Means in The Philosophy Objectivism of Ayn Rand

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 6 - 35, 01.07.2019

Hülya Altunya Nuray Doğan

Öz

For Ayn Rand, founder of the philosophy of objectivism,
“life” is the most valuable thing a person can have. In his view, human being
has to think how to get knowledge for surviving his /her life. Thinking is
possible with reason; that is, human being can survive in terms of his/her
intellect. However, in order to have a good action and be successful via
intellectual life, he/she has to focus on the following three rules: logic,
goal, and self-respect. Logic becomes a means in the philosophy of objectivism
who aims to provide human life with guidance. In the basis of Rand’s
philosophy, there is the notion of “objective reality”. Objective reality
exists independently from emotions and expectations of human being. This
reality reveals itself regarding three axioms: existence, consciousness,
identity. These a priori and self-evident axioms remind the three principles of
classical logic: identity, contradiction, excluded middle (or third). Ayn Rand
accepts logic as a means for revealing the absolute power of the philosophy of
objectivism in terms of the above three principles.

Anahtar Kelimeler

Logic, Identity, Conscious, Life, Objectivism

Ayn Rand’ın Objektivizm Felsefesinde Araç Olarak Mantık ve Mantık İlkeleri

Öz

Objektivizm felsefesinin kurucusu Ayn Rand, insanın sahip
olduğu en değerli şeyin yaşam olduğu görüşündedir. İnsanlar yaşamlarını
sürdürmelerini sağlayacak olan bilgileri elde edebilmek için düşünmek
zorundadır. Düşünmek denilen şey akılla yapılır yani insanın sağ kalmasını
sağlayacak olan aracı aklıdır. İnsanın aklını kullanarak yaşamında iyi
eylemlerde bulunması ve başarılı olabilmesinin yolu; mantık, amaç ve özsaygıdan
oluşan üç ilkeye bağlı kalmasıyla mümkün olur. Burada insanlara yaşamında
rehber olma görevini üstlenen objektivizm felsefesinin dayandığı aracı güç,
mantıktır. Kendi aklını kullanma özgürlüğüne sahip bireyler, yaratıcı düşünme
biçimiyle ve mantıksal kurallara bağlı kalarak eserlerini üretir, iyi
eylemlerde bulunur ve mutlu bir yaşam sürerler. Onun objektivizm felsefesinin
temelinde, “objektif gerçeklik” kavramı bulunmaktadır. Objektif gerçeklik,
insanın duygularından, beklentilerinden bağımsız olarak var olan şeydir. Bu
gerçeklik ise varoluş, bilinçlilik ve özdeşlik şeklinde üç aksiyoma dayanır.
Aklın apaçık olarak kabul ettiği ve kanıtlanmaya ihtiyaç hissedilmeyen bu üç aksiyom,
klasik mantığın zemininde bulunan “özdeşlik, çelişmezlik ve üçüncü halin
imkansızlığı” ilkesini hatırlatmaktadır. Ayn Rand bu üç ilkeden hareketle
objektivizm felsefesinin mutlak gücünün aracı olarak “mantığı” göstermektedir.  

Anahtar Kelimeler

Mantık, Özdeşlik, Bilinç, Yaşam, Objektivizm

Kaynakça

• Akarsu, Bedia. Felsefe Terimleri Sözlüğü. İstanbul: İnkılap Kitabevi, 1998.
• Aristoteles. Kategoriler. Çev.: Saffet Babür. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları, 2002.
• Aristoteles. İkinci Çözümlemeler. Çev.: Ali Houshıary. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2005.
• Aristoteles. Metafizik. Çev.: Ahmet Arslan. İstanbul: Sosyal Yayınları, 2010.
• Beşe, Ahmet-Can, Nevzat. “Ayn Rand’ın Felsefesinde Sanatın Neliği ve Psiko-Epistemik İşlevi”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8/2,(2006): 60-80.
• Cevizci, Ahmet. Felsefe Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayınları, 2003.
• Cevizci, Ahmet. Felsefe Sözlüğü, İstanbul: Say Yayınları, 2015.
• Dykes, Nicholas. “Mrs. Logic And Law, A Critique of Ayn Rand’s View of Government”, Philosophical Notes: 50, Libertarian Allians, 1998. http://www.libertarian.co.uk/lapubs/philn/philn050.pdf (Erişim Tarihi: 25.04. 2019)
• Emiroğlu, İbrahim, Altunya, Hülya. Örnekleriyle Mantık Sözlüğü. İstanbul: Litera Yayıncılık, 2018.
• Gensler, Harry J. The A to Z of Logic. The Scarecrrow Press, Inc UK, 2010.
• Gündoğan, Ali Osman,. “Edebiyat ile Felsefe İlişkisi Üzerine”, AÜİFD. 40/1 1999, 195-203.
• İspir Naci. “Ayn Rand’ın Siyaset Felsefesinde Bireysel Hakların Mutlaklığı Sorunu”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10/2 2007, 509-521.
• Kant, Immanuel. Gelecekte Bilim Olarak Ortaya Çıkabilecek Her Metafiziğe Prolegomena. Çev.: İoanna Kuçuradi-Yusuf Örnek. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, 2002.
• Kant, Immanuel. Arı Usun Eleştirisi. Çev.: Aziz Yardımlı. İstanbul: İdea Yayınları, 2008.
• Rand, Ayn. Hayatın Kaynağı. Çev.: Belkıs Çorakçı Dişbudak. İstanbul: Plato Film Yayınları, 2003.
• Rand, Ayn. Kapitalizm Bilinmeyen İdeal. Çev.: Nejdet Kandemir. İstanbul: Plato Film Yayınları, 2004.
• Rand, Ayn. Atlas Silkindi, Çev.: Belkıs Dişbudak. İstanbul: Plato Film Yayınları, 2007.
• Rand, Ayn. Atlas Vazgeçti 1.Bölüm: İtirazsız, Çev.: Belkıs Dişbudak. İstanbul: Plato Film Yayınları, 2008.
• Rand, Ayn. Atlas Vazgeçti 2.Bölüm: Ya Öyle Ya Böyle, Çev.: Belkıs Dişbudak, İstanbul: Plato Film Yayınları, 2007.
• Rand, Ayn. Atlas Vazgeçti 3.Bölüm: Gerçek Gerçektir. Çev.: Belkıs Dişbudak, İstanbul: Plato Film Yayınları, 2008.
• Rand, Ayn. İşadamı İçin Felsefe. Çev.: Taylan Kızılöz. İstanbul: Plato Film Yayınları, 2009.
• Rand, Ayn. İhtiyacımız Olan Felsefe. Çev.: Nejdet Kandemir. İstanbul: Plato Film Yayınları, 2009.
• Rand, Ayn. Yeni Entelektüel İçin. Çev.: Orhan Düz-Belkıs Dişbudak. İstanbul: Plato Film Yayınları, 2009.
• Saral, Tuna, “Kapitalizmin Etik Temeli: Ayn Rand Ve Murray Rothbard’da Serbest Piyasa İdeali”, Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, 2014.
• Ulaş, Sarp Erk. Felsefe Sözlüğü, Ankara: Bilim Ve Sanat Yayınları, 2002.
• Yıldırım, Cemal. Ansiklopedik Çağdaş Felsefe Sözlüğü, İstanbul: Doruk Yayınları, 2004.
• Yılmaz, İlkay. “Ayn Rand”.http://yilmaz.mersin.edu.tr/derslerdir/materyaller/KIS/rand_iy3.pdf (8.11.2017).