Aristoteles’in Biyoloji Çalışmaları ve Mantık İlişkisi

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 2, 73 - 92, 02.02.2020

Ahmet Gündüz Akıncı

Öz

 Aristoteles
( MÖ. 384-322)   bilim tarihinin bilinen
ilk sistematik biyoloğudur. Biyoloji eserlerinde yer alan gözlem, inceleme ve
deneye dayalı çalışmaları ve kuramsal yaklaşımları genellikle alanın ilk çalışmalarıdır.
Hiçbir bilimsel gelişme tarihsel arka planından soyutlanarak anlaşılamayacağı
gibi biyoloji bilimi de tarihsel arka planı aydınlatıldığında daha iyi
anlaşılabilir ve gelişebilir. Aristoteles’in mantığının işlevi, öncül olarak
tutunduklarımızdan zorunlu olarak neyin çıkarılacağını araştırmaktır. Onun
canlılar ile ilgili yaptığı sınıflandırma, ortaya koyduğu mantık ilkeleriyle
doğrudan ilişkilidir.

 Aristoteles'in yaşadığı döneminde ortaya
konulan zengin bir biyoloji mirasının olmadığı, deney-gözlem ve inceleme için
mikroskop gibi teknik araçların bile bulunmadığı ortam düşünüldüğünde,“Historia
Animalium” adını taşıyan hayvanların tarihi adlı eserini yazmıştır. Bu eserde
canlıların bir kısmının yaşayış ve sınıflandırılması gibi biyoloji ile ilgili
verdiği ilk sistematik bilgiler, onun mantık anlayışı ile örüntülü olarak değerlendirildiğinde
bu çalışmalarının önemi ve değeri daha iyi anlaşılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Aristotle, Mantık, Biyoloji, Canlı

Kaynakça

• Referans 1 Atademir, Hamdi R, “Aristoteles, Organon I, Kategoriler”, M.E.B. yay., İstanbul,1989, Önsöz, s.VIII.
• Referans 2 Berger, G, “Introduction. OECD-CERI interdisciplinarity – problems of teaching and research in universities.” Nice: CERI/French Ministry of Education, September,1970
• Referans 3 Bodenheimer, F, S,”The History of Biology an Introduction”, 1958,s. 18
• Referans 4 Cevizci, Ahmet, “Paradigma Felsefe Sözlüğü” Paradigma Yayınlarıı, İstanbul, 1999 s.154
• Referans 5 Çakan, Harun, “Aristoteles’in Zooloji Eserlerinin Ve Kemalüddin Demirî’nin Hayâtü’l-Hayevân Adlı Eserinin İçerik Ve Yöntem Açısından Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi.” (Yüksek Lisans Tezi), Ankara, 2011 s.41
• Referans 6 Çiçekdağı, Caner, “Aristoteles’te Mantık Kavramı ve Temel Akıl Yürütme Çeşitleri”, MSKU Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 3, Sayı 2016 (Nisan), s. 57.
• Referans 7 Denkel, Arda, “Demokritos-Aristoteles (Ilkçağda Doğa Felsefeleri)”, Istanbul, 1986, ss. 2, 87.
• Referans 8 Emiroğlu, İbrahim, “Klasik Mantığa Giriş,” Elis Yayınları, No:14,s.14
• Referans 9 Eroğlu, Gültekin, “Akıl Yürütme Formlarının Mantık ve Bilimlerde Yeri ve Değeri”, Hikmet Yurdu, Yıl: 5, C: 5, Sayı: 10, Temmuz – Aralık 2012/2, s. 184
• Referans 10 Hammalosmanoğlu, Mustafa, “Canlıların Çeşitliliği”, Genel Biyoloji, (Ed:.Bozkurt, Orçun), Pegem Akademi,2013,s.14
• Referans 11 Hızır, Nusret, "Çagdaş Di.işi.ince-Mantık Meselesi", tarihsiz, Yay. Haz. Efdal Emiroğlu, Fethi Baycm, s. 22-23.
• Referans 12 Kahya, Esin ve Öner, Murat, “Biyoloji Tarihi – İlk Uygarlıklardan 19. Yüzyıla”, Ankara 2007.s.104
• Referans 13 Krebs Robert E., Krebs Carolyn,“Groundbreaking Scientific Experiment Inventions and Discoveries of the Ancient World”,Greenwoods Press 2003, s. 69.
• Referans 14 Owen, G.E.L. ve diğerleri, “Aristotle”, Dictionary of Scientific Biography, Cilt 2, New York 1981,s. 262.
• Referans 15 Ogle, William, “Aristotle, On the Parts of Animals”, Oxford, 1912, 1. Kitap 4. Kısım.
• Referans 16 Peter, J. Bowler, “Doğanın Öyküsü”, Çev.: Meltem Mater, Cilt 1, İzdüşüm Yayınları 2001, s. 63.
• Referans 17 Rikap, Yüce, “Zooloji Terimleri Sözlüğü” Marmara Üniversitesi Yayını, No:651
• Referans 18 Ross David W, “Aristoteles”, Çev.: Prof. Dr. Ahmet Arslan, Ege Üniversitesi Yayınları, İzmir 1993, s. 15-16
• Referans 19 Singer, Charles, “A History of Biology”, London and New York 1962.s.43