TÜRKLERDE DEVLET - KİMLİK İLİŞKİSİ: DEVLET KİMLİĞİ

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 2, 78 - 102, 31.10.2019

Şafi Tekin

Öz

Türkler,
Orta Asya’dan başlayarak günümüze kadar gelen en eski ve en köklü
medeniyetlerden biri olup, devletin kutsal bir varlık olarak tanımlandığı bir
devlet felsefesine sahiptirler. Yaşadıkları coğrafya, bozkır kültürü, dini
inançları, göçebe hayat tarzları onları dünyanın farklı bölgelerinde yaşamaya
itmiş ve gittikleri bölgelerde birçok devlet kurmayı gerektirmiştir. Siyasal
kültür ve devlet geleneğinin etkisiyle, dünyaya hâkim olma ve Tanrı’nın
yeryüzünde kurduğu sarsılmaz düzenin devam ettirilebileceği düşüncesi Türkleri
dünyaya hâkim olma ideasına yönlendirmiştir. Bu bağlamda çalışmaya, Türklerde
devlet kavramının açıklanmasına yer verilerek konuya giriş yapılmıştır. Daha
sonra eski Türklerde devletin nasıl tanımlandığı ve devlete hangi özelliklerin
yüklendiği Orhun Yazıtları baz alınarak açıklanmaya çalışılmıştır. Türklerde
kutsal devlet düşüncesi, yaşanılan coğrafya, göçebe hayat, bozkır kültürü gibi
siyasi kültürü oluşturan unsurlar temel alınarak tanımlanmaya gayret
gösterilmiştir. Zira bu durum Türklerde siyasal kültür devletin devamlılığının
sağlanması gerektiği düşüncesini doğurmuştur ve bozkır coğrafyasında milletin
bağımsızlığı devletin var olması düşüncesine bağlanmıştır. Çalışmanın temel
varsayımı, Türklerde devletli olmak aynı zamanda kimlik sahibi olmanın
izdüşümüdür. Bu doğrultuda, devletli olmak ile milli kimlik bilinci arasındaki
ilişki ve Türk kimliğini oluşmasında “devlet” kavramının nasıl bir fonksiyona
sahip olduğu, bu çalışmanın konusu olmuştur. Bu nokta çalışmanın metodolojik
çerçevesin, tarihsel karşılaştırmalı literatür yöntemi oluşturmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

devlet kimliği, milli kimlik, Türklük

Kaynakça

• Arslan, Mahmut (1987), Kutadgu-Bilig’deki Toplum ve Devlet Anlayışı, İstanbul Üniversitesi Yayınları: İstanbul.
• Aslan, Seyfettin (2017), “Osmanlılarda Siyasal İktidarı Koruma Çabası ve Kardeş Katli”, Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C: 7, S:12, ss.1-11
• Ayata, Ali ve Yücel, Gökberk (2015), Yeni Küresel Düzende Türk Dış Politikasının Kimlik Arayışı, 1. Baskı, Nobel Yayınları: Ankara.
• Aybars, Pamir (2009), “Orta-Asya Türk Hukukunda ‘’Töre’’ Kavramı”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.58 S.2, ss. 359-375.
• Balcı, Cengiz (2018), Türk Devlet Töresi, (1. Baskı), Bilge Oğuz Yayınlar: İstanbul.
• Başer, Sait (2015), Kutadgu Bilig’de Kut ve Töre, (6. Baskı), İrfan Yayınları: İstanbul.
• Baykara ,Tuncer (2001), Türk Kültür Tarihine Bakışlar, (1. Baskı), Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları: Ankara .
• Bıçak, Ayhan (2013), Türk Düşüncesi 1 Kökenler, (2. Baskı), Dergah Yayınları: İstanbul.
• Coşkun, Özlem (2016),‘’Türk Yönetim Sistemi Üzerine Kısa Bir Değerlendirme’’, TheJournal of International Lingual, Socialand Educational Sciences, Cilt: 2, Sayı: 2, ss.126-135.
• Çandarlıoğlu, Gülçin (2003), İslam Öncesi Türk Tarihi ve Kültürü, Türk Dünyası Araştırmalar Vakfı Yayınları, İstanbul.
• Çoruhlu, Yaşar (2002), Türk Mitolojisinin Anahatları, 1. Baskı, KabalcıYayınevi: İstanbul.
• Dalbay, Ramazan Saim (2018), “Kimlik ve Toplumsal Kimlik kavramı” Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S:31, s. 161-176.
• Durgun, Şenol (2014), Ulus İnşası ve Milliyetçilik, 1. Baskı, Binyıl Yayınevi: Ankara.
• Ergin, Muharrem (2016), Orhun Abideleri, 50. Baskı, Boğaziçi Yayınları: İstanbul.
• Gökalp, Ziya (1977), Türk Töresi, 1. Baskı, Kültür Bakanlığı Ziya Gökalp Yayınları.
• Güngör, Erol (1997), Tarihte Türkler, 8. Basım, Ötüken Yayınları: Ankara.
• Hassan, Ümit (2015), Eski Türk Toplumu Üzerine İncelemeler, 5. Baskı, Doğubatı Yayınları: Ankara.
• Kafesoğlu, İbrahim (2016), Türk Milli Kültürü, 40. Baskı, Ötüken Yayınları: İstanbul.
• Köseoğlu, Nevzat (2015), Türk Kimliği ve Türk Dünyası, 3. Baskı, Ötüken Neşriyat: Ankara.
• Özdemir, Mehmet Niyazi (2017), Türk Devlet Felsefesi, (11. Baskı), Ötüken Yayınları: Ankara.
• Roux, Jean Paul (2004), Türklerin Tarihi, 5. Baskı, Kabalcı Yayınevi: İstanbul.
• Tatar, Taner, Tatar, Hüsniye Canbay (2005), “Türk Kültüründe Töre Müessesesi”, Dini Araştırmalar Dergisi, C: 8, S: 23, ss. 273-286.
• Togan, Zeki Veli, (1981), Umumi Türk Tarihine Giriş Cilt 1, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları: İstanbul.
• Turan, Osman (2016), Türk Cihan Hakimiyeti Mefkuresi Tarihi, 25. Basım, Ötüken Yayınları: İstanbul.
• Vatandaş, Celalettin (2010), Ulusal Kimlik; Türk Ulusçuluğunun Doğuşu, 2. Baskı, Açılım Kitap Yayınları: İstanbul.