GÖRSEL SANATLAR ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE YÖNELİK TUTUMLARI VE ÖĞRETMENLİK ÖZ YETERLİK İNANÇLARININ İNCELENMESİ

Yıl 2020, Sayı: 54, 49 - 73, 29.04.2020

Sema Kara

https://doi.org/10.21764/maeuefd.651393

Öz

Özet: Bu
çalışmada Eğitim ve Güzel Sanatlar Fakültelerinde öğrenim gören görsel sanatlar
öğrencilerin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ve öğretmenlik öz yeterlik
inançlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nedensel karşılaştırma
yöntemi temel alınarak; görsel sanatlar alanı öğretmen adaylarının öğretmenlik
mesleğine yönelik tutumları ve öz yeterlik inançları fakülte, cinsiyet, sınıf
ve algılanan akademik başarı düzeyi değişkenlerine göre karşılaştırılmıştır.
Araştırmanın örneklemini Selçuk, Necmettin Erbakan ve Gazi Üniversitelerinde
Eğitim ve Güzel Sanatlar Fakültelerinde görsel sanatlar eğitimi alan 307
öğrenci oluşturmaktadır.  Araştırma
verilerinin toplanmasında öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ve öğretmenlik öz
yeterlik inancı ölçekleri kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre görsel
sanatlar eğitimi alan öğrencilerin öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ve öz
yeterlik algıları fakülte türüne göre farklık göstermektedir. Eğitim
Fakültelerinde öğrenim gören görsel sanatlar alanı öğretmen adayları Güzel
Sanatlar Fakültelerindeki akranlarına kıyasla öğretmenlik mesleğine daha olumlu
tutumlara ve yüksek öğretmenlik yeterlik inancına sahip oldukları görülmüştür.
Ayrıca öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ve öz yeterlik
inançları cinsiyet, sınıf düzeyi ve başarı algısına göre farklıklar
göstermektedir. Görsel sanatlar öğretmen adaylarının öğretmenlik özyeterlik
algıları ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları arasında olumlu yönde
anlamlı ilişkiler bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Görsel Sanatlar Eğitimi, Öğretmen Adayı

Kaynakça

• Akar, Ö. (2011). İlköğretim okullarının başarı durumlarına göre yöneticilerin duygusal zekâları ile öğretmenlerin öz yeterlilikleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi (Ankara İli örneği). Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.Asimaki A., Vergidis K. D. (2013). Detecting the gender dimension of the choice of the teaching profession prior to the economic crisis and ımf (ınternational monetary fund) memorandum in greece – A case study. International Educational Studies, 6(4), 140–153.Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.Bassi M., Steca P., Delle Fave A.,and Caprara G. V. (2007). Academic self-efficacy beliefs and quality of experience in learning. Journal Youth Adolesc.,36, 301–312.Bıkmaz, F. (2006). Öz Yeterlik İnançları. Yıldız Kuzgun, Deniz Deryakulu (Ed.). Eğitimde Bireysel Farklılıklar. (291-294). Ankara: Nobel Yayınları.Bozdoğan, A. E., Aydın, D. ve Yıldırım, K. (2007). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 83-97.Bulut, H., Doğar, Ç. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine karşı tutumlarının incelenmesi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 13-27.Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Demirel, F., Karadeniz, Ş., ve Çakmak, E. K. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.Characteristics and Motivations Across Three Australian Universities. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 34(1), 27–56.Çapa Y. ve Çil, N. (2000). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 69–73. Çapri, B. & Çelikkaleli, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutum ve mesleki yeterlik inançlarının cinsiyet, programa ve fakültelere göre incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), 33-53.Çapri, B. ve Çelikkaleli, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının öğretmenliği ilişkin tutum ve mesleki yeterlik inançlarının cinsiyet, program ve fakültelerine göre incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (15), 33–53.Day, M. D., (1997). Preparing Teachers of Art. Reston, VA: National Art Education Association.Demircioğlu, E. & Özdemir, M. (2014). Fen ve edebiyat fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 110-122.EDB. (2018). Hong Kong Regional Education Arst Curriculum. Erişim: 05.08.2019 (https://www.edb.gov.hk/tc/curriculum-development/kla/arts-edu/references/ad006/arts-develop-2.html)Eggen, P., Kauchak, D. (2002). Strategies for teachers: Teaching content and thinking skills (4th ed.). Needham Heights: M.A. Allyn and Bacon.Galleguillos P., Olmedo E. (2017). Autoeficacia académica y rendimiento escolar: un estudio metodológico y correlacional en escolares.[Academic self-efficacy and academic performance: a methodological and correlational study in students). ReiDoCrea 6, 156–169.Goddard, R., O'Brien, P. (2003). Beginning teachers' perceptions of their work, well-being, and intention to leave. Asia Pacific Journal of Teacher Education and Development, 6 (2), 99-110.Gülebağlan, C. (2003). Öğretmenlerin işleri son ana erteleme eğilimlerinin, mesleki yeterlilik algıları, mesleki deneyimleri ve branşları bakımından karşılaştırılmasına yönelik bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.Kahramanoğlu, R., Yokuş, E., Cücük, E., Vural, S., and Şiraz, F. (2018). Öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ölçeği (ÖMYTÖ) geçerlik ve güvenirlik çalışması. Electronic Turkish Studies, 13(11), 1669-1686.Kartal, T., Afacan, Ö. (2013). Pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(1), 76-96.Kurt, T. (2012). Öğretmenlerin öz yeterlik ve kolektif yeterlik algıları. Journal of Turkish Educational Sciences, 10(2).National Art Education Association. (1999). Standards for Art Teacher Preparation. Reston, VA: National Art Education AssociationOral, B. (2004). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Eurasian Journal of Educational Research, 15, 88–98.Özdemir, M. Demircioğlu, E. (2016). Examination of attitudes towards profession and self-efficacy beliefs of pedagogical formation students. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 6(3), 326-333.Pektaş, M., & Kamer, S. T. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(4), 829-850.Ransford, C.R., Greenberg, M.T., Domitrovich, C.E., Small, M., and Jacobson, L. (2009). The Role of Teachers’ Psychological Experiences and Perceptions of curriculum supports on the implementation of a social and emotional learning curriculum. School Psychology Review, 38(4), 510-532.Richardson P. W., Watt H. M. G. (2006). Who Chooses Teaching and Why? Profiling Characteristics and Motivations Across Three Australian Universities. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 34(1), 27–56.Salanova M., Bresó E., and Schaufeli W. B. (2005). Towards a spiral model of efficacy beliefs in the study of burmout and engagement. Ansiedad Estrés. 11, 215–231.Say, M. (2005). Fen bilgisi öğretmenlerinin öz-yeterlik inanışları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.Schunk D. H., Pajares F. (2009). Self-efficacy theory, in Handbook of Motivation at School, eds Wentzel K. R, Miele D. B., editors. (New York, NY: Routledge; ), 35–53.Schunk, D. H. ve Pajares, F. (2009). Self-efficacy theory. In K. R. Wentzel ve A. Wigfi eld (Eds.), Handbook of motivation at school (pp. 35-53). New York: Routledge. Schunk, D. H. ve Zimmerman, B. J. (Eds.). (1998). Self-regulated learning: From teaching to self-reflective practice. Guilford Press.Schunk, D. H., Zimmerman, B.J., (2006). Competence and Control Beliefs: Distinguishing The Means and Ends, ed: Alexander P. A., Winne P. H., Handbook of Educational Psychology, Pp: 349-367, Lawrence Erlbaum Associates, Mahwah, New Jersey.Stankov, L., Morony, S., Kleitman, S.and Lee, Y.P. (2012). Confidence, Self-efficacy, anxiety and Self-concept as Predictors of Achievement in Confucian and European Countries. Unpublished Manuscript.Sünbül, A. M., Arslan, C. (2006). Öğretmen yeterlik ölçeğinin geliştirilmesi üzerine bir araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 1-16.Sünbül, A. M.(1996). Öğretmen niteliği ve geliştirilmesi. Eğitim Yönetimi Dergisi, 4, 597-608.Şen, B. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik tutumları ile öğrenme ve ders çalışma stratejileri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.Tašner, V., Žveglič, M., and Čeplak, M. M. (2017). Gender in the teaching profession: university students’ views of teaching as a career. Center for Educational Policy Studies Journal, 7(2), 47-69. Ünlü, H., Aydos, L. ve Sünbül, A.M. (2008). Beden eğitimi öğretmenleri yeterlilik ölçeği geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9, (2) 23-33.Ünlü, H. Sünbül; A.M. ve Aydos. L. (2009). Beden eğitimi öğretmenlerinin birlikte çalışma yeterlilikleri. Milli Eğitim Dergisi, 37, 195-203.Üstün, E., Erkan, S. & Akman, B. (2004). Türkiye’de okul öncesi öğretmenliği öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının incelenmesi. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10, 129-136.Visual Arts (2018). Visual Arts. Erişim: 10.1.2019. https://canada.k12.tr/visual-arts-2/Yates, S. M. (2007). Teachers’ perceptions of their professional learning activities. International Education Journal, 8(2), 213-221.Yeşilyurt, E. (2011). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğinin genel yeterliklerine yönelik yeterlik algıları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(1), 71-100Yılmaz, İ. (2010). Türkçe öğretmen adaylarının özel alan ve öz yeterlik algıları. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.Yurt, E. (2014). The Predictive Power of Self-Efficacy Sources for Mathematics Achievement. Education & Science/Egitim ve Bilim, 39(176), 159-169.Yurt, E., & Sünbül, A. M. (2014). Matematik öz-yeterlik kaynakları ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Eğitim ve Bilim, 39(176), 145-157.Zimmerman, E. (1994). Concerns of Pre-service Art Teachers and Those Who Prepare Them to Teach. Art Education, 47 (5):59–67.Zimmerman, B. J. (1995). Self-efficacy and educational development. Self-efficacy in Changing Societies, 202-258. New York: Cambridge University Press.