ÖĞRETMEN EĞİTİMİNDE EĞİTİCİ FİLMLERİN KULLANILMASINA İLİŞKİN SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ DENEYİMLERİ

Yıl 2021, Sayı: 58, 390 - 416, 03.05.2021

Emine Karasu Avcı , Melike Faiz

Öz

Eğitici filmler, eğitim içerikli olarak hazırlanan filmlerdir. Bu filmler eğitim ortamlarını, eğitim yöneticilerini, öğretmenleri, öğrencileri ve velileri çok yönlü olarak ele almaktadır. Eğitici filmlerin öğretmen eğitiminde yararlanılabilecek bir kaynak olduğu bilinmektedir. Bu yönüyle filmler henüz mesleğe başlamamış öğretmen adaylarına eğitim-öğretim ortamlarını tanıtacak ve adaylarda mesleğe yönelik tutum ve yaklaşımlar geliştirecektir. Bu araştırmanın amacı, öğretmen eğitiminde eğitici filmlerin kullanılmasına ilişkin Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının deneyimlerini ortaya koymaktır. Araştırma nitel araştırma modellerin fenomenoloji olarak tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 eğitim-öğretim yılı güz döneminde bir devlet üniversitesinin Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Lisans Programı’nda öğrenim görmekte olan ve araştırmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden 17 adet 2.sınıf öğretmen adayları oluşturmaktadır. Öğretim İlke ve Yöntemleri dersi kapsamında adaylara öğretmenlik mesleğine ilişkin tutum ve yaklaşımlar kazandırmak amacıyla 6 film izletilmiştir. Adaylardan öğretmen eğitiminde eğitici filmlerin kullanılmasına ilişkin anket yoluyla veriler elde edilmiştir. Eğitici filmlerin öğrenciye yaklaşım konusunda adaylara öğrencilerin bireysel farklılıklarının olduğunu fark etmeyi ve öğrencilerle doğru iletişim kurmayı sağladığını; çağdaş ve yenilikçi bir anlayışa sahip olmayı ve öğretmenin öğrenci ile etkili iletişim kurmayı sağladığını; öğretmenlik mesleğine ilişkin tutum ve davranış kazandırıcı olduğunu ve öğrenciye yaklaşım açısından katkı sağlayıcı olduğunu belirtmişlerdir. Sosyal Bilgiler derslerinde filmlerin kullanılmasının ise öğrencilerin öğrenmesini destekleyici olması yönüyle önemsemektedirler.     

Anahtar Kelimeler

: Film, eğitici film, sosyal bilgiler, öğretmen eğitimi

Kaynakça

• Aladağ, E. ve Karaman, B. (2018). Değer Eğitiminde Kısa Filmlerden Yararlanma: Örnek Bir Uygulama. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 360-377.
• Bektaş-Öztaşkın, Ö. (2013). Sosyal Bilgiler Derslerinde Belgesel Film Kullanımının Akademik Başarıya ve Bilinçli Farkındalık Düzeylerine Etkisi. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 3(2), 147-162.
• Birkok, M.C. (2008). Bir Toplumsallaştırma Aracı Olarak Eğitimde Alternatif Medya Kullanımı: Sinema Filmleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(2), 1-12.
• Blasco, P.G., Moreto, G., Blasco, M.G., Levites, M.R. ve Janaudis, M.A. (2015). Education Through Movies: Improving Teaching Skills and Fostering Reflection Among Students And Teachers. Journal for Learning through the Arts, 11(1), 1-18.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. (Geliştirilmiş 13. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Champoux, J. E. (1999). Films As A Teaching Resource. Journal of Management Inquiry, 8(2), 240-251.
• Cohen, L., Manion, L. ve Morrison, K. (2007). Research Methods in Education. London New York: Routledge Falmer.
• Çatal, B. (2011). Kurgunun gücü: Tarih öğretiminde tarihsel film kullanımı. M. Öz (Ed.). Cumhuriyet Döneminde Türkiye’de Tarihçilik ve Tarih Yayıncılığı Sempozyumu Bildiriler (18-20 Mart 2010). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 809-818.
• Çayıroğlu, D. (2014). Sosyolojide sinema filmlerinin eğitsel araç olarak kullanılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Çoban, Z. (2011). Tarih derslerinde tarihi film ve dizilerin kullanımına ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
• Derelioğlu, Y. ve Şar, E. (2010). The Use of Films on History Education in Primary Schools: Problems And Suggestions. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 9, 2017-2020.
• Demircioğlu, İ.H. (2007). Tarih Öğretiminde Filmlerin Yeri ve Önemi. Bilig, 42, 77-93.
• Fuchs, E. Bruchs, A. ve Annegarn-Gläß, M. (2016). Introduction: Educational Films: A Historical Review of Media Innovation in Schools. Journal of Educational Media, Memory and Society,8(1), 1-13.
• Gezici, M. ve Demir, S.B. (2018). Tarihi Dizi ve Filmlerin Sosyal Bilgiler Dersine Yansımaları. Turkish History Education Journal, 7(2), 392-413.
• Güven-Yıldırım, E. Köklükaya, A.N. ve Selvi, M. (2015). Öğretim Materyali Olarak 3 İdiot Filmi İle Öğretmen Adaylarının Günlük Hayatta Fenin Kullanımı ve Eğitimde Aile Rolü Üzerine Görüşlerinin Belirlenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 94-105.
• Hussain, S. ve Ahmad, N. (2016). The Impact of The Indian Movie, Three Idiots (2009) on Atitudes to Education. Research in Drama Education, 21(2), 242-246.
• İnce-Yakar, H.G. (2013). Sinema Filmlerinin Eğitim Amaçlı Kullanımı: Tarihsel Bir Değerlendirme. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi,19(1) 21-36.
• İşcan, A. (2011). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Filmlerin Yeri ve Önemi. Turkish Studies, 6(3), 939-948.
• Kaya, E. ve Çengelci, T. (2011). Öğretmen Adaylarının Sosyal Bilgiler Eğitiminde Filmlerden Yararlanılmasına İlişkin Görüşleri. Sosyal Bilgiler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2(1), 116-135.
• Kontaş, H. (2016). The Effect of An Education-Themed Movie Of Teacher Candidates and Their Attitude Towards Teaching Profession. Journal of Education and Training Studies, 4(6), 93-103.
• Korkmaz, M. (2017). Din Dersi Öğretmenlerinin Bir Öğretim Materyali Olarak Filmleri Kullanma Durumları. Bilimname, 13(30), 35-66.
• Lindgren, A.L., Sparrman, A. ve Barajas, K.E. (2012). From instruction to reflection: Film in education in Sweden. Chapter 8, In: Research in Media Education Editor: Chi-kim Cheung. 151-173.
• Mesleki Çalışma Dönemi ve Aday Öğretmen Yetiştirme Programı Örnek Film Listesi (2018).oygm.meb.gov.tr adresinden erişilmiştir.
• Nevil, S.A. (2012). Teachers’ perspectives on use of movies in the social studies classroom. Unpublished Master's Thesis, Ohio University, USA.
• Oruç, Ş. ve Sarıbudak, D. (2015). Okul Yöneticilerinin Ve Öğretmenlerin Eğitim İçerikli Filmlerin Eğitim Ortamlarına Etkisine İlişkin Görüşleri. International Journal of Field Education, 1(1), 19-41.
• Önen-Öztürk, F. (2017). Fen-Toplum Temelli Eğitsel Kısa Filmler Üzerine Bir Çalışma: Fen Bilgisi Öğretmenliği Örneği. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,13(2), 633-649.
• Öztaş, S. (2008). Tarih Öğretimi ve Filmler. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(2), 543-556.
• Öztaş, S. (2016). Sosyal Bilgiler Derslerinde Film Analizleri ve Filmler İle Uygulanabilecek Etkinlik Örnekleri. Dursun Dilek (Ed.). Sosyal Bilgiler Eğitimi (635-654). Ankara: Pegem Akademi.
• Öztaş, S. (2017). Ortaöğretim Tarih Derslerinde Tarihî Filmlerin Değer Eğitiminde Kullanımı. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(5), 3076-3099.
• Patton, M. (1990). Qualitative evaluation and research methods (pp. 169-186). Beverly Hills, CA: Sage.
• Russell, W.B. (2006). Secondary Social Studies teachers use of film: A comparison study. Doctor of Philosophy, The Florida State University College of Education. ABD: Florida.
• Sıvacı, S.Y. (2018). Öğretmen Eğitiminde Film: Öğretmen Adaylarının “Her Çocuk Özeldir” Filmini Değerlendirmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 495-506.
• Şahin, A. (2016). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Medya Okuryazarlığı. Şelçuk Şimşek (Ed.), Sosyal Bilgiler Öğretimi (171-220). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Tuncel, G. (2016). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Sinema Filmleri Aracılığıyla Felsefi Düşünme Edinimleri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(37), 327-347.
• Walker, T.R. (2006) Historical Literacy: Reading History Through Film. The Social Studies, 97(1), 30-34.
• Watts, R. (2007). Harnessing The Power of Film in The Primary Classroom. Literacy,41(2), 102- 109.
• Woelders, A. (2007). It Makes You Think More When You Watch Things: Scaffolding for Historical Inquiry Using Film in the Middle School Classroom. The Social Studies, 98(4), 145-152.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, N., Tüzel, E. ve Yar-Yıldırım, V. (2016). Aamir Khan Filmlerinin Eğitimsel Açıdan İncelenmesi: 3 Idiots (3 Aptal) ve Taare Zameen Par (Her Çocuk Özeldir) Üzerine Nitel Bir Değerlendirme. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 36, 210-244.
• Yılmaz, M. (2018). Filmlerin Öğretim Materyali Olarak Kullanılması ve Biyoloji Eğitimindeki Yansımaları. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 3(2), 24-37.
• Yurdigül, A. (2014). Eğitim Olgusunun Sinematografik Anlatıdaki Yeri Üzerine Bir Yaklaşım Denemesi (“Bal” Filmi Örneği). Ekev Akademi Dergisi, 18(60), 487- 502.