ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE FEN EĞİTİMİNE YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN VE UYGULAMALARININ İNCELENMESİ

Yıl 2023, Sayı: 66, 502 - 543, 29.04.2023

Serkan Aslan , Vesile Uyulan

https://doi.org/10.21764/maeuefd.1138759

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmanın amacı, erken çocukluk döneminde fen eğitimine yönelik öğretmen görüşlerinin ve öğretmenlerin uygulamalarının gözlemlenerek derinlemesine incelemektir. Araştırma nitel bir çalışma olup durum çalışması desenine göre tasarlanmıştır. Araştırmanın katılımcılarını İç Anadolu Bölgesinin bir ilinde bulunan okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapan 10 okul öncesi öğretmeni ve 5 okul öncesi eğitim sınıfı oluşturmaktadır. Araştırmanın katılımcıları, amaçlı örnekleme yöntemlerinden tipik durum örnekleme yöntemine göre belirlenmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme ve gözlem formları kullanılmıştır. Verilerin analizinde, içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda erken çocukluk dönemi fen etkinlik uygulamalarında öğretmenlerin fen eğitiminin önemli ve gerekli gördüğü, fen eğitiminde kullanılan yöntem ve tekniklerin öğretmen merkezli olduğu öğretmenler tarafından ifade edilmiştir. Fen eğitiminde en sık kullanılan materyallerin ise doğal materyaller ve gıda malzemeleri olduğu sonucu elde edilmiştir. Yapılan gözlemler neticesinde, sınıflarda fen bilim merkezinin bulunmadığı ve güncellenmediği; fen bilim merkezi bulunan sınıflarda ise yeterli materyallerin bulunmadığı belirlenmiştir. Öğretmenler tarafından fen etkinliklerinde gözlem formu ve portfolyo gibi tamamlayıcı ölçme ve değerlendirme araçlarının kullanıldığı ifade edilmiştir, ancak yapılan gözlemlerde bu ölçme araçlarını sık kullanmadıkları ortaya çıkmıştır. Öğretmenler tarafından fen eğitiminde karşılaşılan sorunların başında malzeme ve materyal eksikliği, sınıf mevcudunun fazla olması ve sınıf fiziki şartlarının yetersiz olması ifade edilmiştir. Fen etkinlik uygulamalarının etkili ve verimli olması için geliştirilen önerilerin başında ise materyal ve malzeme desteği, öğretmenlere hizmet içi eğitim verilmesi, çocukların aktif katılımının sağlanması ve bütünleştirilmiş etkinlik olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Erken çocukluk eğitimi, okul öncesi, fen eğitimi, durum çalışması

Destekleyen Kurum

Destekleyen kurum yoktur.

AN INVESTIGATION OF TEACHERS' VIEWS AND PRACTICES ON SCIENCE EDUCATION IN EARLY CHILDHOOD

Öz

The purpose of this research is to examine in-depth by observing teachers' views and practices on science education in early childhood. The research is a qualitative study and was designed according to the case study design. The participants of the research consist of 10 preschool teachers and 5 preschool education classes working in pre-school education institutions in a province of the Central Anatolia Region. The participants of the study were determined according to the typical case sampling method, which is one of the purposive sampling methods. In the research, semi-structured interview and observation forms were used as data collection tools. Content analysis was used in the analysis of the data. As a result of the research, it was stated by the teachers that the teachers consider science education important and necessary in early childhood science activity practices, and that the methods and techniques used in science education are teacher-centered. It was concluded that the most frequently used materials in science education are natural materials and food materials. As a result of the observations made, it was determined that there was no science center in the classrooms and it was not updated; It was determined that there were not enough materials in the classrooms with a science center. It was stated by the teachers that complementary measurement and evaluation tools such as observation forms and portfolios were used in science activities, but it was revealed that they did not use these measurement tools frequently in the observations made. Teachers stated that the main problems encountered in science education are the lack of materials and materials, the large number of classrooms and the inadequate physical conditions of the classroom. Material and material support, in-service training for teachers, active participation of children, and integrated activity were found to be the leading suggestions developed for science activity practices to be effective and efficient.

Anahtar Kelimeler

Early childhood education, preschool, science education, case study

Kaynakça

• Akcanca, N., Gürler, S. A., & Alkan, H. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimi uygulamalarına yönelik görüşlerinin belirlenmesi. Caucasian Journal of Science, 4(1), 1-19.
• Aktaş Arnas, Y., Aslan, D., & Günay Bilaloğlu, R. (2014). Okul öncesi dönemde fen eğitimi (4. baskı). Ankara: Vize Basın Yayın.
• Akyol, N., & Birinci Konur, K. (2018). Okul öncesi dönemde fen eğitiminin uygulanabilirliğine yönelik öğretmen ve yönetici görüşlerinin incelenmesi. Kastamonu Education Journal, 26(2), 547-557.
• Alabay, E. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin fen etkinliklerine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. İstanbul Aydın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 1-25.
• Andaç, D. (2003). Fen eğitiminde güncel yaklaşımlar. Çoluk Çocuk, 22, 24- 25.
• Aydede, M., & Matyar, F. (2009). Aktif öğrenme yaklaşımının fen bilgisi dersindeki akademik başarı ve kalıcılığa etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), 137-152.
• Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,7(1), 231-274.
• Bartan, M., & Başal H. A. (2018). Okul öncesi eğitimi öğretmenlerinin bilimsel süreç becerilerine ilişkin görüşleri ve sınıf içi uygulamaları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(4), 1938-1959.
• Berg, L.B., & Howard, L. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (Çev. H. Aydın). Konya: Eğitim Yayınevi.
• Bilaloğlu, R.G., Aslan, D., & Arnas, Y. A. (2008). Okul öncesi öğretmenlerinin fen etkinliklerine ilişkin bilgi düzeylerinin incelemesi. Milli Eğitim Dergisi, 178, 88-104.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri (22. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Christensen, L.B., Johnson, R.B., & Turner, L.A. (2014). Research methods, design, and analysis. (20th ed.) New Jersy: Pearson.
• Cresswell, J.W. (2007). Qualitative inquiry & research design choosing amang five appproaches. London: SAGE.
• Demir, S., & Şahin, F. (2015). Okul öncesi öğretmen adaylarının 5e yöntemini kullanarak deney yapma ile ilgili görüşleri. The Journal of Academic Social Science Studies, 35, 385-397.
• Demiriz, S., & Ulutaş, İ. (2001). Okulöncesi eğitim kurumlarındaki fen ve doğa etkinlikleri ile ilgili uygulamaların belirlenmesi. IV.Fen Bilimleri Eğitimi kongresi, 86-91.
• Ekiz, D. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri (2. baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Elmas, H., & Kanmaz, A. (2015). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin fen eğitimine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 35-45.
• Erdoğan, N. I., Aydoğan, S., Kendüzler, S. E., Dülger, E., Aydın, A., & Dinler, H. (2021). Okul öncesi öğretmenlerinin çocukları değerlendirmedeki yeterlilik düzeyleri ve kullandıkları araçlar. Yaşadıkça Eğitim, 35(1), 1-19.
• Faulkner-Schneider, L.A. (2005). Child care teachers' attitudes, beliefs, and knowledge regarding science and theiımpact on early childhood learning opportunities. Unpublished master's thesis. Bachelor of Science University of Oklahoma, Norman, Oklahoma.
• Karaman Eflatun, H., & Kuloğlu A. (2021). Okul öncesi öğretmenlerinin fen öğretimine yönelik tutumları ile fen ve doğa etkinliklerine yönelik görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(3), 2078-2095.
• Merriam, S.B. (2009). Qualitative research and case study applications in education. San Fransisco: Jossey – Bass Publishers.
• Okur, E., & Okur Akçay, N. (2021). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitiminde kullanılan yöntem ve tekniklere ilişkin görüş ve yeterliklerinin incelenmesi. Uluslararası Eğitim Bilim ve Teknoloji Dergisi,7(2), 98-115.
• Özbek, S. (2009). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimine ilişkin görüşleri ve uygulamalarının incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Paker, T. (2020). Durum çalışması. Seggie, F.N. & Bayyurt, Y. (Ed.). Nitel araştırmalarda yöntem teknik analiz ve yaklaşımlar (ss. 124-139) (3. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Robson, C. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri (Çev. Ed. Ş. Çınkır & N. Demirkasımoğlu). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Samarapungavan, A., Patrick, H., & Mantzicopoulos, P. (2011). What kindergarten students learn in inquiry-based science classrooms. Cognition and Instruction, 29(4), 416-470.
• Simsar, A., & Doğan, Y. (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimi süreçleri üzerine görüşlerinin incelenmesi. E-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(2), 19-32.
• Şahin, E. (2005). Okulöncesi eğitimi öğretmen adayları ve öğretmenleri için uygulama kılavuzu. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Taşkın, Ö., & Şahin, B. (2008). “Çevre” kavramı ve altı yaş okul öncesi çocuklar. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(1), 1-12.
• T.C Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü Okul Öncesi Eğitim Programı (2013). Erişim Tarihi: 10 Haziran 2022 https://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/ooproram.pdf
• Turan, S. (2019). Eğitimde araştırma yöntemleri (1. Basım). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Wang, H. (2012). A new era of science education: science teachers‘ perceptions and classroom practices of science, technology, engineering, and mathematics (STEM) ıntegration. Unpublished doctoral dissertation. Unıversıty Of Mınnesota, USA.
• Yağar, F., & Dökme, S. (2018). Niteliksel araştırmaların planlanması: araştırma soruları, örneklem seçimi, geçerlik ve güvenirlik. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(3), 1-9
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Nitel araştırma yöntemleri (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yin, R.K. (2009). Case study research design and methods. London: Sage.