Bitlis ili Mutki ilçesinde koyun keçi yetiştiren işletmelerin temel hayvan besleme bilgi düzeylerinin araştırılması

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 2, 48 - 56, 31.08.2021

Sinan Yıldırım , Halit İmik , Aytekin Günlü

https://doi.org/10.24880/maeuvfd.888022

Cited By: 1

Öz

Türkiye’de son zamanlarda yaşanan enflasyon ve buna gıda fiyatlarının yükselmesi bitkisel ve hayvansal üretimi en çok tartışılan konular arasına almıştır. Özellikle artan kırmız et fiyatları ile başa çıkmak için artan kırmızı et ve et ürünleri ithalatı önemli bir sorundur. Bu sorunun çözümünde özellikle Doğu Anadolu Bölgesi ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliği öncelikli bir alandır. Bu çalışmada Bitlis ili Mutki ilçesinde, koyun keçi yetiştiriciliği yapan yetiştiricilerin, sosyo ekonomik özellikleri ile hayvan besleme bilgi düzeyleri ortaya konularak rasyonel bir küçükbaş hayvan yetiştiriciliği için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın materyalini Bitlis ili Mutki ilçesinde koyun keçi yetiştiren işletmelerinden veri temin formları kullanılarak yüz yüze görüşme ile derlenen veriler kullanılmıştır. Elde edilen veriler bilgisayar ortamına aktarılarak SPSS.25 istatistik paket programı aracılığı ile analiz edilmiştir. Kategorik veriler Ki Kare testi ile analiz edilmiştir. Testin anlamlılık düzeyi için p<0,05 değeri kabul edilmiştir. İlçede koyun yetiştiricilerinin iş tecrübeleri 31 yıl ve üzeri (%48), ve asıl işlerinin koyun keçi yetiştiriciliği olduğu (%92,7) belirlenmiştir. Üretim biçimi olarak göçer karakter taşıdı anlaşılmıştır. Kaba yem üretiminin %68,7 oranında yapıldığı, hayvanların kışın %53,4 oranında dış ortamda yemlendiği anlaşılmıştır. Yetersiz beslemenin bir göstergesi olarak kabul edilebilecek olan pikanın %44,7 oranında bilindiği ve tespit edildiği anlaşılmıştır. Çalışmada eğitim düzeyi ile bilinçli yetiştiriciliğin göstergesi sayılabilecek uygulamaların önemli olduğu (p<0,01) ve işletme ölçeğinin büyümesinin bakım beslemenin iyileşmesine etkisinin önemli olduğu (p<0,01) tespit edilmiştir. İlçede koyun keçi yetiştiriciliğinin önemli oranda geleneksel yöntemlerle yapıldığı, bakım besleme konusunda önemli eksikliklerin olduğu anlaşılmıştır. Çalışmada alınacak önlemler ile karlı ve verimli üretimin yapılabileceği anlaşılmıştır. İşletmelerde ölçeğin büyümesinin koyun keçi yetiştiriciliğini rasyonel hale getirebileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

koyun, keçi, bakım, besleme, üretim özellikleri

Destekleyen Kurum

Atatürk Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Merkezi

Proje Numarası

TYL-2017-6011

Teşekkür

Atatürk Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Merkezine Desteklerinden Dolayı Teşekkür Ederiz.

Investigation of basic animal nutrition knowledge levels of sheep and goat farming enterprises in Mutki district of Bitlis province

Öz

The recent rise in inflation in Turkey resulting into increased prices of food products in crop and animal production is among the most hotly debated topics. Especially the increasing prices of red meat and the increased importation of red meat and meat products as a way of overcoming the increasing prices are a major problem. In solving this problem, especially the Eastern Anatolia Region and small ruminant farming is a priority area. This study was aimed at determining the measures to be taken for rational sheep and goat farming by revealing the socio-economic characteristics and animal nutrition knowledge levels of the sheep and goat farmers in the Mutki district of Bitlis province. The data for the study was collected using data collection forms by face-to-face interviews from sheep and goat farming enterprises in the Mutki district of Bitlis province. The data obtained was transferred to the computer and analysed using SPSS.25 statistical package program. Categorical data was analysed using the Chi-square test. A value of p <0.05 was accepted for the significance level of the test. It was determined that the work experience of sheep farmers in the district was 31 years and above (48%), and their main occupation was sheep and goat farming (92.7%). It was understood that they had a nomadic character as a mode of production. It has been found out that the production of roughage is 68.7% and that the animals are fed at a rate of 53.4% outdoors in winter. It has been understood that as an indicator of insufficient feeding, 44.7% of pica cases were known and detected. In the study, it was determined that education level and practices that can be considered as an indicator of conscious farming are important (p <0.01) and the growth of business scale has significant effect on the improvement of maintenance feeding (p <0.01). It has been understood that sheep and goat farming in the district is mostly carried out using traditional methods and there are important deficiencies in care and feeding. It is understood that profitable and efficient production can be made with the measures to be taken in the study. It has been concluded that increasing the scale in the enterprises can rationalize sheep and goat farming.

Anahtar Kelimeler

sheep, goat, maintenance, feeding, production characteristics

Proje Numarası

TYL-2017-6011

Kaynakça

• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). [İnternet]. [Erişim tarihi: 20 Haziran 2019] Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=1568
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). [İnternet]. [Erişim tarihi: 20 Haziran 2019] Erişim adresi: https://biruni.tuik.gov.tr/bolgeselistatistik/tabloOlustur.do
• Günlü A. Buzağı Kayıpları ve buzağı hastalıklarının ekonomik önemi, Buzağı sağlığı ve yetiştiriciliği, TC KOP idaresi Başkanlığı, Medisan, pp 139-144.
• Sümbüloğlu K, Sümbüloğlu V. Biyoistatistik, Ankara, pp53-59 Hatipoğlu Yayıncılık 2013.
• Gençyürek G. Bursa İli Uludağ Yöresinde Küçükbaş Hayvancılık Faaliyetleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Coğrafya Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale: Onsekiz Mart Üniversitesi. 2014.
• Örnek H. Gaziantep İlinde Küçükbaş Hayvan Yetiştiriciliğinin Yapısal Özellikleri. Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi, Hatay: Mustafa Kemal Üniversitesi. 2018.
• Acar M. Isparta İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Üyesi Keçicilik İşletmelerinin Mevcut Durumu ve Teknik Sorunları Üzerine Bir Araştırma. Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi, Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi. 2010.
• Yılmaz C. Hakkâri İli Yüksekova İlçesi Küçükbaş Hayvan Yetiştiriciliğinin Yapısal Durumu. . Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi, Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi. 2016.
• Yıldız A. Van İli Merkez İlçede Küçükbaş Hayvancılık Faaliyetleri ve Genel Sorunlar. Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi, Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi. 2011.
• Bilginturan S. Burdur ili Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Üyesi Keçicilik İşletmelerinin Yapısal Özellikleri ve Sorunları Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2008; p. 3(1):24-31.