Traditional Cloth Dolls in Turkish Culture

Yıl 2016, Cilt: 9 Sayı: 18, 217 - 228, 01.12.2016

HACER NURGÜL Begiç

Öz

Considered that there are toys with human history is notable for the large number of functions. Children having fun, leisure, distraction, training, orientation to thinking, creativity aspects of development, such as socialization and future roles will prepare fulfills many functions . Integral part of the children's play toys, children culturing and maintaining the socio- cultural order is a tool to maintain. Receivables in the game are the tools they grow in nature social role rehearsal. Originally became toys used by the children in time for the purpose of worshiping objects. Toys before, reflecting the characteristics of the period to which it belongs Looking at the historical development of stone, clay, then wood from materials such as bone, textiles, ceramics, made from metal and plastic. Process begins to copy oneself is enhanced by the construction of more objects after the baby. Most of the world before the house later in the series produced in factories and workshops and industrialization toys are sitting on a significant part of the economy. Despite these developments are handmade toys for children in the family in Turkish society. Today, in many parts of Anatolia slightly annn they gland located under the hands of material for children continues to make a baby. This tradition has survived to modern times passing between generations. Tourism development and diversification of the local rag doll result of the introduction of interest in other cultures and revealed to be produced. In many parts of Anatolia are wearing local dress handmade baby began to be marketed as tourist souvenirs. On the one hand handmade dolls forgotten, is transformed into a hand, the livelihoods of women and marketed promote Turkish culture richness.

Anahtar Kelimeler

Culture, children, games , toys, rag dolls.

TÜRK KÜLTÜRÜNDE GELENEKSEL BEZ BEBEKLER

Öz

İnsanlık tarihi ile birlikte var olduğu düşünülen oyuncak, işlevlerinin çokluğu ile dikkat çekmektedir. Çocukları eğlenme, boş zamanları değerlendirme, oyalama, eğitme, düşünmeye yöneltme, yaratıcılık yönlerini geliştirme, sosyalleştirme ve gelecekte alacağı rollere hazırlama gibi birçok işlevi yerine getirmektedir. Çocuk oyunlarının ayrılmaz parçası olan oyuncaklar, çocukların kültürlenmesi ve sosyo-kültürel düzenin korunarak sürdürülmesi için birer araçtır. Büyüdüklerinde alacakları toplumsal role prova mahiyetindeki oyunlardaki araçlarıdır. Başlangıçta tapınma amacıyla yapılan objeler zaman içinde çocukların kullandığı oyuncaklar haline gelmiştir. Tarihsel gelişime bakıldığında ait olduğu dönemin özelliklerini yansıtan oyuncaklar önceleri taş, kil, kemik, boynuz gibi maddelerden daha sonra ahşap, tekstil, seramik, metal ve plastikten üretilmiştir. İnsanın kendisini kopya etmesiyle başlayan süreç daha sonra bebek objelerin yapılmasıyla geliştirilmiştir. Dünyanın birçok yerinde önceleri evlerde daha sonra atölyelerde ve sanayileşme ile fabrikalarda seri olarak üretilen oyuncaklar ekonominin içinde önemli bir yere oturmuştur. Bu gelişmelere rağmen Türk toplumunda aile içinde çocukların oyuncakları elde üretilmiştir. Günümüzde az da olsa Anadolu’nun birçok yerinde anneler çocukları için elinin altında bulunan malzemelerden bez bebek yapmayı sürdürmektedir. Bu gelenek kuşaklar arasında taşınarak günümüze kadar ulaşmıştır. Turizmin gelişmesi ve çeşitlenmesi ile birlikte farklı kültürlere olan ilgi yöresel bez bebeklerin üretilmesi ve tanıtılması gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Anadolu’nun birçok yerinde el yapımı bebekler yöresel giysiler giydirilerek hediyelik eşya olarak turistik amaçla pazarlanmaya başlanmıştır. Böylece bir taraftan el yapımı bebekler unutulmamış, bir taraftan da Türk kültür zenginliği tanıtılmıştır.

Anahtar Kelimeler

kültür, çocuk, oyun, oyuncak, bez bebek.