AZERBAYCAN VE ANADOLU KINA GECESİ

Yıl 2017, Cilt: 10 Sayı: 19, 149 - 159, 01.06.2017

Meleyke Mehmedova

Öz

Azerbaycan ve Anadolu yöresi Türkleri
çok zengin bir kültüre sahiptir. Bu iki yöre halkının önem verdiği örf ve
adetleri içinde geleneksel değerlerinden biri olan kına gecesi ve kına gecesi
oyunları da bu kültürün bir parçasıdır.

Bu makale, Azerbaycan ve Anadolu`da
oynanılan kına gecesi oyunlarının benzeyen ve benzemeyen yönlerini tesbit
etmeyi amaçlamaktadır. Bunun için de makalede Azerbaycan ve Anadolu`da yapılan
kına gecesi anlatılmış ve bu gecenin yapılışındakı benzer ve farklı yönler
gösterilmiştir. Aynı zamanda kına gecesi yapılan “Mani atışması”, “Hakuşka”,
“Kılık değiştirme” gibi oyunlar karşılaştırılarak onlar arasındaki benzerlikler
ve farklılıklar saptanarak ortaya konulmuştur.

Mizah, taklid, şarkı, dans, kelime
yeteneği ve kelime oyunlarına esaslanan, halk tefekkürünün bahabiçilmez ve
değerli örnekleri olan Azerbaycan ve Anadolu Türk halk oyun ve temaşalarının
eğlendirici yönü ile beraber öğreticilik yön de önemlidir. Ayrıca bu
uygulamalar arasındaki benzerlik ve paralellik, Azerbaycan ve Anadolu Türklüğü
arasındaki kültürel ortaklığın bir işareti olarak da değer kazanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kına gecesi, oyun, mani atışması, hakuşka

Kaynakça

• AYVERDİ İlhan. (2006). Misalli Büyük Türkçe Sözlük. İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı. ARTUN Erman. (1978). Tekirdağ Folklor Araştırmaları. İstanbul: Tem Ofset. ARTUN Erman. (1983). Tekirdağ Folkloru`ndan Örnekler. Tekirdağ: Taner Matbaası. Azerbaycan Folkloru Antologiyası. (2010). Nahçıvan Folkloru, I cild. Nahçıvan: Ecemi Yayınları. Azerbaycan Folkloru Antologiyası. (2012). Nahçıvan Folkloru, III cild. Nahçıvan: Ecemi Yayınları. Azerbaycan Folkloru Antologiyası. (2004). İrevan Çuhuru Folkloru, X.kitab. Bakı: Seda Neşriyatı. Azerbaycan Dilinin İzahlı Lüğeti. (2006). Dört ciltte, II Cild. Bakı: Şerq-Gerb Azerbaycan Nağılları. (2005). Beş cildde, V.Cild. Bakı: Şerg-Gerb. KALAFAT, Yaşar. (1998). Kuzey Azerbaycan-Doğu Anadolu ve Kuzey Irak Eski Türk Dini İzleri-Dini Folklorik Tabakalaşma. Ankara:T.C.Kültür Bakanlığı Yayınları. Kaynak Kişi: MEMMEDOVA Elfira, 1960 doğumlu, Öğretmen, Nahçivan. KAZIMOĞLU, Muhtar. (2011). Folklorda Obrazın İkileşmesi. Bakı: Elm Neşriyyatı. Şahsi Arşif: Nahçivan ve Ordubat Örnekleri.