RAP MÜZİKTE DEYİMLERİN KULLANIMININ SAGOPA KAJMER ÖRNEĞİ ÜZERİNDEN METİNLERARASILIK BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2019, Cilt: 12 Sayı: 26, 344 - 358, 17.06.2019

Nagihan Çetin

https://doi.org/10.12981/mahder.562657

Cited By: 1

Öz

Müzik,
yapım şekilleri, işlevleri ve insanlar üzerindeki etkileri düşünüldüğünde
tanımlanması oldukça zor olan bir sanattır. Müzik enstrümantal bir icraya sahip
olduğu gibi müziğin sözlü icrası da mümkündür. Müziğin yanı sıra ona eşlik eden
sözlü unsurlar da onu meydana getiren kişinin duygu, düşünce ve hayalleri kadar
o kişinin mensubu olduğu kültürden izler taşır. Metinlerarasılık açısından
düşünüldüğünde hiçbir metin, içinde oluşturulduğu kültürden bağımsız olarak
ortaya çıkmaz; metni oluşturan, bilinçli ya da bilinçsiz oluşturduğu metnine
kültürel unsurları taşır. Bu kültürel unsurlar inanç, inanış, değer yargısı ya
da bir söz kalıbı olabilir. Yapılan bu çalışma ile de Sagopa Kajmer’in şarkı
sözlerinden hareketle rap müzikte kültürün durağanlık yanında değişim ve
dönüşüm özelliklerini deyimler üzerinden gösterebilmek amaçlanmıştır.

Çalışmanın
giriş kısmında, kuramsal çerçevede, metinlerarasılık üzerinde durulmuştur. Kültürel
değerlerin varlığını devam ettirmesinin bir yolu olarak metinlerarası sürece dâhil
edilmeleri ve ihtiyaca göre yeni bağlamlarda kullanılmaları gerekliliğine
dikkat çekilmiştir. Çalışmanın devamında Türkçedeki deyimler ve bunların temel
özellikleri ana hatları ile açıklanmıştır. Deyimlerin kalıplaşmış söz grupları
olma özelliğinin bağlam içerisinde metinlerarasılığa uygun olarak değişebileceği
belirtilmiştir. Çalışmanın inceleme alanını oluşturan rap müzik türünün ne
olduğu ve bunun özellikleri ile Türkiye’de rap müziğin etkin olduğu alanlardan
bahsedilmiş; çalışma kapsamında şarkıları incelenen Sagopa Kajmer hakkında
bilgi verilmiştir.

Çalışmanın
inceleme ve değerlendirme bölümünde ise Sagopa Kajmer’in şarkılarında
deyimlerin oldukça sık kullanıldığı, tercih edilen deyimlerin bir kısmı
kalıplaşmış şekli ile kullanılırken bir kısmında deyimlerin bazen söz dizimi
bazen de kelime bazında değiştirilerek kullanıldığı saptanmıştır. Temelinde
eleştiri olduğu bilinen rap müzik örneklerinde deyimlerin genellikle olumsuz anlama
sahip olanlarının tercih edildiği, deyimler vasıtasıyla eleştirilerin yapıldığı
görülmüştür.  Tüm bu kullanım özelikleri ile
deyimlerin rap müzikte metinlerarası sürece dâhil edildiği saptanmış, bu durum kültürel
bir özellik taşıyan deyimlerin güncellenerek, yeni bağlamlarla varlıklarını
devam ettirmelerine bir katkı olarak değerlendirilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Kültür, rap müzik, metinlerarasılık, değişim, deyim

THE EVALUATION OF THE USE OF IDIOMS IN RAP MUSIC IN THE CONTEXT OF INTERTEXTUALITY ON SAGOPA KAJMER SAMPLE

Öz

Music, when considering the forms of performing it, its functions and
its effect on people, is a very difficult branch of art to define. As music can
be performed with instruments, it is also possible to perform it vocally. In
addition to the music itself, the verbal elements that accompany it carry the
traces of the culture, as well as the emotions, thoughts and dreams of the
person who makes it.  When considered
from the viewpoint of intertextuality, no text comes into existence independent
of the culture in which it is created; the one who creates the text, adds
cultural elements to the text consciously or unconsciously. These cultural
elements may be faith, belief, value judgment, or a phrase.

In the introduction of this study, intertextuality is emphasized in the
theoretical framework.It is pointed out that cultural values, as a way of
continuing their existence, should be included in the intertextual process and
they should be used in new contexts as needed. Later on in the study, the
idioms in Turkish and their basic characteristicsare outlined.It is stated that
the characteristic of idioms being established phrases can be changed within
the context in compliance with intertextuality.Definition and properties of rap
music, which constitutes the research area of the study, and the fields in
which the rap music is active in Turkey are mentioned; information about Sagopa
Kajmer, whose songs were analyzed within the scope of the study, is given.

In the review and evaluation section of the study, it was found that the
idioms were used quite frequently in the songs of Sagopa Kajmer, while some of
the preferred idioms were used in their established form, others had
theirsyntaxesor words modified. In the examples from rap music, which is known
tohave criticism on its basis, it is seen that the idioms which have a negative
meaning are generally preferred, and criticism is made through idioms. It was
determined that with all these usage characteristics, idioms are included in
the intertextual process in rap music, and this situation is considered as a
contribution to the updating of the idioms that have cultural qualities and to
continue their existence in new contexts.

Anahtar Kelimeler

Culture, rap music, intertextuality, change, idiom

Kaynakça

• AKSOY, Ömer Asım (1988), Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü 1, Ankara: İnkılap Yayınevi.
• AKTULUM, Kubilay (2013), Folklor ve Metinlerarasılık, Konya: Çizgi Kitabevi.
• AKTULUM, Kubilay (2017), Müzik ve Metinlerarasılık, Konya: Çizgi Kitabevi.
• ANGI, Eda Çiğdem (2013) “Müzik Kavramı ve Türkiye’de Dinlenen Bazı Müzik Türleri”, İdil Dergisi, Cilt 2, Sayı 10, s. 59- 81.
• COHEN, Droll (2008), The role of Rap/Hip Hop music in the meaning and maintenance of identity in South African youth, Faculty of Humanities University of the Witswatersrand Johannesburg, in partial fulfillment of the requirements of the Degree of Master of the Arts (Clinical Psychology).
• DAĞLI, Ahmet- ÖZDEMİR, Cafer (2015), “Halk Şairlerinin Diliyle Deyimler”, Dede Korkut Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, Cilt 4, Sayı 8, ss. 101-110.
• EROL, Lütfü (2001), Neden Klasik Müzik… Klasik Müziğe İlgi Duyanlar İçin Kılavuz Kitap, Ankara: Yurtrenkleri Yayınevi.
• SARPKAYA, Seçkin (2018), “Türk Dünyası Metal Müzik Gruplarının Şarkılarında Türk Halk Bilgisi Ürünlerinin Kullanımına Dair Karşılaştırmalı Bir İnceleme”, VII. Uluslararası Karşılaştırmalı Edebiyat Bilimi Kongresi Bildiri Kitabı, 10-12 Ekim 2018 Sivas, Edit. Bekir Zengin, Kriter Yayınları, s. 415-432.
• UĞUR ÇERİKAN, Fidan, (2018), “Türk Atasözlerinde Demirin Anlamı ve İşlevselliği”, Türük Uluslararası Dil, Edebiyat ve Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, Yıl 6, Sayı 13, s. 162-176.
• URL-1 : “Sagopa Kajmer” http://tr.wikipedia.org/wiki/Rap (Erişim tarihi: 11.03. 2012)
• URL-2: “İşte Bilinmeyen Hikâyesi Sagopa Kajmer Kimdir” https://www.haberler.com/iste-bilinmeyen-hikayesi-sagopa-kajmer-kimdir-11194260-haberi/ [Erişim tarihi: 19.01.2019]
• (URL-5): https://www.youtube.com/watch?v=01n1S9b7QUE (Erişim tarihi: 21.03.2019)
• (URL-8): https://www.youtube.com/watch?v=11S1ILBpPIU (Erişim tarihi: 21.03.2019)
• (URL-7): https://www.youtube.com/watch?v=a94uKQFCJFs (Erişim tarihi: 21.03.2019)
• (URL-3): https://www.youtube.com/watch?v=EEFuRA7vyXc (Erişim tarihi: 21.03.2019)
• (URL-9): https://www.youtube.com/watch?v=k1tokTG4CyI (Erişim tarihi: 21.03.2019)
• (URL-12): https://www.youtube.com/watch?v=NzM7kdKctyg (Erişim tarihi: 21.03.2019)
• (URL-11): https://www.youtube.com/watch?v=sRUHCUEAFes (Erişim tarihi: 21.03.2019)
• (URL-10): https://www.youtube.com/watch?v=TIR_13SdBss (Erişim tarihi: 21.03.2019)
• (URL-6): https://www.youtube.com/watch?v=U48R5jVxdGI (Erişim tarihi: 21.03.2019)
• (URL-4): https://www.youtube.com/watch?v=--x7JPe1SWs (Erişim tarihi: 21.03.019)