THE IMPACT POWER OF THE GAME ON SOCIETY AND EXAMPLE ŞABAN PABUCU YARIM

Yıl 2019, Cilt: 12 Sayı: 27, 611 - 623, 20.09.2019

Uğur Başaran

https://doi.org/10.12981/mahder.591269

Cited By: 1

Öz

In spite of most of them are based on anthropology, many terms
have been put forward in the historical process to briefly describe human
beings based on the most distinctive features. Homo sapiens, homo erectus and
homo faber are the first to come to mind. “Homo ludens” is one of these terms
based on the idea that man is a playful creature. According to this view which
considers the game to be effective in every aspect of life, there is a very
close relationship between the game and culture and all kinds of cultural
elements have traces of the game. Such that, it is claimed that the game
emerged and shaped culture before culture. In this context, according to the
said opinion, the game has a visible power in society.

In this study, the film “Şaban Pabucu Yarım” which can be
defined as a kind of game and elements linked to the game in the orbit of the
film will be interpreted in the context of the impact power of the game from
the point of view of the person who defines “homo ludens”. Thus, not only in
1985 when it was released but also where a film that could find its audience
even today could get an idea about where this power came from and on one aspect
of folklore – media relations.

Anahtar Kelimeler

Game, culture, folklore, Homo Ludens, Şaban Pabucu Yarım movie

OYUNUN TOPLUM ÜZERİNDEKİ ETKİ GÜCÜ VE ŞABAN PABUCU YARIM ÖRNEĞİ

Öz

Pek çoğu antropoloji
çıkışlı olmakla birlikte tarihsel süreç içinde, gösterdiği en belirgin özelliklere
dayanarak insanoğlunu kısaca tanımlamak için birçok terim ortaya atılmıştır.
Homo sapiens, homo erectus ve homo faber bunlardan ilk akla gelenlerdir.
İnsanın oyun oynayan bir canlı olduğu görüşünden hareketle ortaya atılan “homo
ludens” de bu terimlerden biridir. Oyunu hayatın her alanında etkin gören bu
görüşe göre oyun ile kültür arasında da çok yakın bir ilişki bulunmaktadır ve
her türlü kültürel unsurda oyunun izi bulunur. Öyle ki oyunun kültürden önce
ortaya çıktığı ve kültürü biçimlendirdiği bile iddia edilmektedir. Bu bağlamda
da söz konusu görüşe göre oyunun toplum içinde gözle görülür bir gücü vardır.

Bu çalışmada, insanı “homo
ludens” olarak tanımlayan görüşün bakış açısıyla bir tür oyun olarak da
tanımlanabilecek “Şaban Pabucu Yarım” isimli film ve filmin yörüngesinde oyun
ile bağlantısı tespit edilen unsurlar oyunun etki gücü bağlamında yorumlanmaya
çalışılacaktır. Böylece, sadece yayınlandığı 1985 yılında değil, bugün bile
kendisine izleyici bulabilen bir filmin bu gücü nerelerden aldığı ve halk bilimi
medya ilişkisinin bir yönü üzerine de üzerine fikir yürütülebilecektir.

Anahtar Kelimeler

Oyun, Kültür, Halkbilimi, Homo Ludens, Şaban Pabucu Yarım

Kaynakça

• AKTAŞ, Fatma (2018). Kemal Sunal’ın Rol Aldığı Filmlerde Halk Kültürü Unsurlarının Kullanımı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.AND, Metin (2012). Oyun ve Bügü, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.BASCOM, William R. (2010). “Folklorun Dört İşlevi” (Çev. Ferya Çalış). Halkbilimde Kuramlar ve Yaklaşımlar-2, Ankara: Geleneksel Yayıncılık, 71-87.BAŞGÖZ, İlhan (1996). “Protesto: Folklorun Beşinci İşlevi (Fonksiyonu)”. Folkloristik, Prof.Dr. Umay Günay Armağanı, Ankara: Feryal Matbaacılık, 1-4.DİNÇ, Mustafa (2018). Kemal Sunal Filmlerinde Folklor ve Mizah. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.HUIZINGA, Johan (2006). Homo Ludens Oyunun Toplumsal İşlevi Üzerine Bir Deneme (Çev. Mehmet Ali Kılıçbay). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.MOLNAR, Ferenc (2009). Pal Sokağı Çocukları (Çev. Tarık Demirkan). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.SUNAL, Ali Kemal (1998). Tv ve Sinemada Kemal Sunal Güldürüsü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.Türkçe Sözlük (2011). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.ULU, Betül Berrin (2007). Televizyon Reklamlarında Star Kullanımının Tüketiciler Üzerine Etkisi: İzmir İlinde Üniversite Öğrencileri Arasında Bir Uygulama. Yayımlanmamış Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.Avatar (2009), Yönetmen: James Cameron, 20th Century Fox, ABD: Lightstorm Entertainment.Şaban Pabucu Yarım (1985), Yönetmen: Kartal Tibet, Türkiye: Cem Film.URL-1: “Ragga Oktay”. https://www.youtube.com/watch?v=f4iSyyYpoI8 (Erişim Tarihi: 11.07.2019)URL-2: “Omo Reklam”. http://www.youtube.com/watch?v=fhQj2gfFf20 (Erişim Tarihi: 05.10.2019)URL-3: “Şaban Pabucu Yarım”. http://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eaban_Pabucu_Yar%C4%B1m (Erişim Tarihi: 06.06.2014)URL-4: “Afiş-1”. https://urun.gittigidiyor.com/dvd-blu-ray/saban-pabucu-yarim-kemal-sunal-beta-201001435 (09.07.2019)URL-5: “Afiş-2”. http://www.tulumba.com/mmTULUMBA/Images/VI343878EE377_250.jpg (01.07.2019)URL-6: “Afiş-3”. https://urun.gittigidiyor.com/dvd-blu-ray/kemal-sunal-saban-pabucu-yarim-vcd-410361589 (10.07.2019)