Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Türk Yemek Kültürünün Paylaşımı

Yıl 2022, Cilt: 15 Sayı: 38, 514 - 533, 12.06.2022

Asli Fişekcioğlu

https://doi.org/10.12981/mahder.1098836

Öz

Bu araştırmanın amacı, İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabında A1,A2,B1,B2,C1 ders kitaplarında bulunan sosyokültürel bilginin önemli bir bileşeni olan Türk yeme-içme kültürü paylaşımının niteliğini, beslenme ve mutfak kültürünün işlevsel özellikleri bağlamında araştırmaktır. Disiplinlerarası bir bakış açısıyla halkbilim verilerinden yararlanılarak nitel araştırma yöntemi kullanılarak yapılan araştırmada öncelikle bahsedilen kitaplarda geçen Türk yeme-içme kültürü paylaşımını hatırlatan sözcükler kullanıldıkları dil becerileri bağlamında tablolara aktarılmış ve yorumlanmıştır. Ardından yemekle ilgili ifadelerin geçtiği metinlerde yemek kültürünün işlevsel ve sembolik özellikler, davranış kalıpları bağlamında kullanılıp kullanılmadığını ve yemekle ilgili ifadelerde yemek kültürüne dair davranış kalıplarının bulunup bulunmadığı araştırılmıştır. Çünkü yemekle ilgili kültüre ait ifadelerin veya yemek isimlerinin yöntem kitaplarında sıralanması Türk mutfağının tanıtım boyutuna hizmet etse de yemek kültürünün işlevsel ve sembolik özelliklerine, davranış kalıplarına değinmek Türk toplumsal bilgisinin paylaşılması anlamına gelmektedir. Bu araştırmada aynı zamanda Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabında Türk yemek kültürünün çeşitli dil düzeylerinde kendi içinde paylaştırılarak yansıtılıp yansıtılmadığı ve hangi dil becerileri kapsamında yansıtıldığı da incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi, Türk Yeme İçme Kültürü, Türk Toplum Bilgisi

Kaynakça

• Abdurrezzak, A. O. (2014). İşlevsel Teori Bağlamında Yemek Kültürünün İletişimsel Yönü. Electronic Turkish Studies, 9(11).
• Aça, M. (2018). Türk Mitolojisinin Toprağı Yurt Kılan Simgeleri. Türk Kültürü, 2018/1, s. 109-114., (1).
• Aça, M. (2019).Toplumlaşma ve Toplumsallaşma Eşiğinde Kültür. ). (1-12) Ed Mustafa Aça. Halk Bilimi El Kitabı. Nobel Akademik Yayıncılık. 3. Basım. Ankara.
• Ağıldere S, Delibaş M. (2019). Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretilmesinde Eylem Odaklı Yaklaşım ve Öğrenenlerin Tutumlarına Yönelik Etkisi. International Journal of Languages’ Education and Teaching Volume 7, Issue 2, June 2019, p. 273-293
• Akkaya, A. (2013). Yabancılara Türkçe öğretimi kapsamında fıkralar: Nasreddin Hoca fıkraları. Millî Folklor, 25 (100), 171-181.
• Aktaş, E. (2021). Yabancı dil olarak Türkçe ders materyallerinde Türk ve Türkiye imajına ilişkin unsurlar. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (22), 232-257. DOI: 10.29000/rumelide.890442.
• Almalı, M. (2019). Yabancı Dil Olarak Türkçe Ders Kitaplarında Kültürel Unsurların Kullanımı: Yunus Emre Enstitüsü Yedi İklim Türkçe Öğretim Seti Örneği (C1 – C2 Seviyesi). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Tokat.
• Akkoyunlu, B. (2019). Yedi İklim Yabancı Dil Olarak Türkçe Setindeki Kültürel Varlığın İncelemesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türkiyat Araştırmaları Anabilim Dalı. Ankara.
• Beşirli, H., (2010). Yemek, Kültür ve Kimlik, Milli Folklor, 22,(87).
• Boylu, E. & Başkaya, K. (2020). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Kullanılan Ders Kitaplarındaki Şahsiyetler Üzerine Bir İnceleme. Turkish Studies - Education, 15(3), 1573-1605.https://dx.doi.org/10.29228/TurkishStudies.42648 Available from: https://www.researchgate.net/publication/342555427_Yabanci_Dil_Olarak_Turkce_Ogretiminde_Kullanilan_Ders_Kitaplarindaki_Sahsiyetler_Uzerine_Bir_Inceleme [accessed Apr 04 2022].
• D- AOÇM(2013) Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metni: Öğrenme, Öğretme ve Değerlendirme. TELC. 1680a52d54 (coe.int)
• D-AOÇM (2020) Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metni: Öğrenme, Öğretme ve Değerlendirme. Tamamlayıcı Cilt. MEB. 04144518_CEFR_TR.pdf (meb.gov.tr)
• Dinç, M. (2019). Halk Bilgisinin Beslenme ve Mutfak Kültürüne Dönük Temsilleri (287-314). Ed Mustafa Aça. Halk Bilimi El Kitabı. Nobel Akademik Yayıncılık. 3. Basım. Ankara.
• EKER, G. Ö. (2018). Farklı Görme Biçimiyle Modern Dünya Ritüeli Olarak Yemek Kültürü: Sınanma/Erginlenme ve İntikam Alma Gizli İşlevlerİ. Milli Folklor, 30(120).
• Erdal K, Dağdeviren İ, Gökhan O, Şen H, Şenay E (2018). Yabancılara Türkçe Öğretimi Ders Kitaplarında Kültürel Ögeler (A2 DÜZEYİ) Uluslararası Dil, Edebiyat ve Halkbilimi Araştırmaları Dergisi 2018, Yıl:6, Sayı:12 Geliş Tarihi: 28.12.2017 Kabul Tarihi: 09.03.2018 Sayfa: 11-23
• Karataş, Zeki (2015). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi Cilt 1, Sayı 1, Ocak 2015. Kıral, B. (2020). Nitel Bir Veri Analizi Yöntemi Olarak Doküman Analizi . Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 8 (15) , 170-189 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/susbid/issue/54983/727462
• Koparan, B. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde Türk Kültür Ögelerinin Aktarımına İlişkin Öğrenci ve Öğretim Elemanı Görüşleri ile Ders Kitaplarının İncelenmesi. Akdeniz Üniversitesi. Eğitim bilimleri Enstitüsü. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Ördek, Filiz (2019). Yabancılar için Türkçe İstanbul (İstanbul Turkısh for Foreİgners Course Book) ve Yedi İklim Orta Seviye Ders Kitaplarının Kültür Aktarımı Açısından İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Adana.
• Soner,F (2020). Uluslararası Halkla İlişkiler Çerçevesinde Oluşturulan Gastrodiplomasi Modeli: Türkiye İncelemesi ve Öneriler. Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• Sancak, K. (2016). Yumuşak Güç Kaynağı Olarak Kültür ve Türkiye’nin Yumuşak Gücünde Kültür Faktörü. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 2(4), 16-26. Paige, R., Jorstad, J., Paulson, L., Klein, F. ve Colby, J. (1999). Culture Learning in Language Education: A Review of the Literature. Paige, D. Lange, ve Y. Yershova (Editörler), Culture as the Core: Integrating Culture into the Language Curriculum (47-114). Minneapolis, MN: The Center for Advanced Research on Language Acquisition, University of Minnesota.