ANLATIDA İNTERAKTİFLİK OLGUSU: FARKLI SÖYLEM BİÇİMLERİNDE ‘GERÇEK (ACTUAL) İNTERAKTİVİTE’ VE ‘ALGISAL (PERCEİVED) İNTERAKTİVİTE’ DÜZEYLERİNİN YANSIMALARI

Yıl 2022, Cilt: 15 Sayı: 39, 1010 - 1031, 15.09.2022

Neslihan Uçar Kartoğlu Ziyad Guliyev Emre Özerden

https://doi.org/10.12981/mahder.1137664

Öz

Bu araştırma ise anlatı geleneğindeki belirli alanların tarihsel gelişimlerle paralel dönüşümünü ve gelişimini ilgili örnekler üzerinden değerlendirerek kavramsal bir çerçeve sunmayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda çalışma interaktiflik olgusunu iki boyutlu bir bakış açısıyla değerlendirmektedir: “algısal interaktiflik”, “gerçek interaktiflik”. Çalışma kapsamında bu iki interaktiflik boyutu sinema, tiyatro ve sergileme alanlarında incelenmiş ve anlatı yöntemlerindeki dijitalleşme düzeylerinin de bu alanlardaki interaktiflik boyutlarına etkileri taranmıştır.
Bulgular her üç alanda da iki interaktif boyutun etkin olduğunu, ancak dijital yöntemlerin kullanımlarının yaygınlaşması ile bu iki boyutun farklı uygulamalarla kullanıldığını göstermiştir. Bununla birlikte dijitalleşme süreci ile kültür endüstrisinin temel alanları alan sinema, tiyatro ve sergileme alanlarının anlatı pratiklerinde “gerçek interaktiflik” boyutu daha etkin kullanmaya başladığı gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Anlatı, Sinema, Tiyatro, sahne sanatları, interaktivite, Sergileme

Kaynakça

• Acar, Ayşegül. (2017). Müze ve Sergilemelerde Etkileşimli Tasarım Çözümleriyle Bilgiyi Görselleştirmek. Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Yazıları, S. 36, ss. 139 – 155
• Ak, Kıymet G. (2014). “Bir Karşılaşma Anı Olarak Sanatta Etkileşim”. İDİL Sanat ve Dil Dergisi. 61 (2019 Eylül): ss. 1101–1110
• Antmen, Ahu. (2008). 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar. Sel Yayıncılık, İstanbul.
• Aristoteles, Poetika. "Çev: İsmail Tunalı, Remzi Kitabevi, 7." Basım, İstanbul (1998).
• Artun, Ali. (2006).“Sanat Hayali, Yönetim Dsiplini ve Sanat Yönetimi: Avangard ve Taylorşzm”, http://www.aliartun.com/yazilar/sanat-hayali-yonetim-disiplini-ve-sanat-yonetimi-avangard-ve-taylorizm/
• Artun, Ali. (2015).“Sanat Piyasası ve Galerilerin Örgütlenmesi”, e-skopdergi, Sayı. 8, Yayın tarihi: 02.09.2015 (https://www.e-skop.com/skopdergi/sanat-piyasasi-ve-galerilerin-orgutlenmesi/2602)
• Ayşe Aldemir Kilercik, kişisel görüşme, 15.04.2016 Benjamin, Walter. (2005). Parıltılar. Belge Yayınları, İstanbul
• Bal, M. (1997). Narratology: introduction to the theory of narrative. Toronto, Buffalo.
• Boal, A. (2008). Ezilenlerin Tiyatrosu. (N. Hasgül, Çev.) İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
• Brook, P. (2010). Boş Mekân. (Ü. İnce, Çev.) İstanbul: Hayalbaz Kitap.
• Chatman, S. (2021). Story and discourse. Cornell University Press.
• Crawford, C. (2012). Chris Crawford on interactive storytelling. New Riders