Ankara Etimesgut Yıldırım Beyazıt Parkı Örneğinde Kurakçıl Peyzaj Tasarım Uygulaması

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: Ek (Suppl.) 1, 313 - 323, 29.12.2020

Meliha Zeynep Metin Nurhan Koçan

https://doi.org/10.29048/makufebed.805132

Cited By: 4

Öz

Çevre sorunları içerisinde önemli yer tutan kullanılabilir su kaynaklarının azalması sorunu 19. yüzyılda başlamış ve yaşadığımız yüzyılın en büyük sorunu haline gelmiştir. Artan su sıkıntısıyla beraber insanoğlu, tükenebilen bir doğal kaynak olan suyun sürdürülebilir ve etkin kullanımı için arayış içerisine girmiştir. Bu çalışmada, suyun etkin ve geri dönüştürülebilir kullanımının amaçlandığı kurakçıl peyzaj kavramı Ankara Etimesgut Yıldırım Beyazıt Parkı örneğinde değerlendirilmiştir. Çalışmada 1'er metrekarelik iki farklı deney alanı kurulmuş ve alanlardan birinde klasik peyzaj düzenlemesi diğerinde kurakçıl peyzaj düzenlemesi yapılmıştır. Haftalık çizelge takibi ile deneme alanlarının sulama miktarları çizelgelere işlenmiş ve kullanılan su miktarları 10 aylık sürede takip edilmiştir. Böylece kurakçıl peyzaj ile klasik peyzaj düzenlemesinde kullanılan su miktarının farkı açıkça ortaya konulmuştur. Çalışmanın sonucunda elde edilen veriler Ankara Etimesgut Yıldırım Beyazıt Parkı ile oranlanarak kurakçıl peyzaj düzenlemesi sonucu su kullanımının ve tasarrufunun ne kadar olacağı sayısal olarak tespit edilmiştir. Çalışma alanının eğimli topografyası ile heyelan bölgesinde bulunması bu tür alanlarda kurakçıl bitki türlerinin seçimi konusunda da fikir vermiştir. Kurakçıl bitki türleri ve az su kullanımı sayesinde toprak kayıplarının da azaltılabileceğini ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Ankara, Etimesgut, kent parkı, kurakçıl peyzaj, suyun etkin kullanımı

Teşekkür

Bu çalışma, Doç. Dr. Nurhan Koçan’ın danışmanlığında Meliha Zeynep Metin tarafından hazırlanan yüksek lisans tezinin verileri kullanılarak hazırlanmıştır.

Xeriscape Design Application in the Case Study of Ankara Etimesgut Yıldırım Beyazıt Park, Turkey

Öz

The problem of decreasing usable water resources which has an important problem in environmental problems started in the 19^th century and became the biggest problem of the century we live in. With the increasing water shortage, human beings have sought for the sustainable and effective use of water which is an exhaustible natural resource. In this study, the concept of xeriscape in which the efficient and recyclable use of water is aimed has been evaluated on the sample of Ankara Etimesgut Yıldırım Beyazıt Park. In the study, two different experimental areas of 1 square meter were established and classical landscaping was done in one of the areas and xeriscape in the other. With the weekly schedule tracking, the irrigation amounts of the test areas were written into the tables and the amount of water used was followed in 10 months. Therefore, the difference between the amount of water used in classical landscaping and xeriscape was clearly demonstrated. The data obtained as a result of the study were compared with the Ankara Etimesgut Yıldırım Beyazıt Park. The amount of water usage and water savings was determined numerically. The study area is located in the landslide zone with its sloping topography. The study gave an idea about the selection of xeriscape plant species in such areas. It has shown that soil losses can also be reduced thanks to the arid plant species and less water use.

Anahtar Kelimeler

Ankara, Etimesgut, urban park, xeriscape, efficient use of water

Kaynakça

• Aküzüm, T., Çakmak, B., Gökalp, Z. (2013). Türkiye’de Su Kaynakları Yönetiminin Değerlendirilmesi, Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi; 1: 67-74.
• Algedik, Ö., Duman Yüksel, Ü., Dilaver, Z., Barış, M.E. (2014). İklim Değişikliğine Yerel Çözümler: Doğal Bitki Örtüsüyle Sürdürülebilir Uygulamalar, Doğal Bitkilerle İklim Dostu Çankaya Parkları Projesi Eğitim Kitapçığı, Ankara.
• Barış, M.E. (2007). Kurakçıl Peyzaj. Bilim Teknik Dergisi, 478: 22-27.
• Boot ,T., Parchomchuk, J. (2009). Xeriscape Design Concepts Xeriscape Design Concepts for Large Lots for Large Lots Solutions to the Challenges of Solutions to the Challenges of Landscaping on the West Bench Landscaping on the West Bench, December, 40p.
• Burmill, S., Daniel, T.C., Hetherington, J.D. (1999). Human Valuesand Perceptions of Water in Arid Landscapes, Landscape and Urban Planning, vol. 44, No. 2-3, 99-109.
• Clark, A. (2008). Planning ForWater-Wise Development in the Sierra, California, 104p.
• Çorbacı, Ö.L., Özyavuz, M., Yazgan, M.E. (2011). Peyzaj Mimarlığında Suyun Akıllı Kullanımı: Xeriscape, Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 4(1), 25-31s.
• EEA (2005). European Environment Agency Report, European Environment Outlook, Report No:4, Copenhagen, 54p.
• Etimesgut Belediyesi (2006). Ankara İli Etimesgut İlçesi 45166 Ada 2 Parsele Ait Arazinin Zemin Araştırma Raporu, Ankara.
• Huang, Shu-Chun, L. (1998). A Study of People’s Perception of Waterscapes In Built Environments, Doctor of Philosophy, Texas A & M University, Texas.
• Kafafy, A.N, Haroon S. (2017). Xeriscaping: A Greening Approach for Facing Waters Carcity in Aridcities: The Case of Egypt, Faculty of Urban and Regional Planning, Cairo University.
• Keane, N. (1995). Water Wise Landscaping Guide For Water Management Planning, 103p.
• Kiper, T., Korkut, A., Topal, T. (2017). Kentsel Alanlarda Ekolojik Bahçe Tasarım Anlayışları, 5th International Symposium on İnnovative Technologies in Engineering and Science 29-30 September, Bakü, Azerbaijan.
• Özdemir, B. (2012). Kent Parklarının Kentsel Yaşam Kalitesine Katkıları. Yüksek Lisans Semineri, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Konya.
• Seçkin, Ö.B. (2003). Peyzaj Uygulama Tekniği, İ.Ü. Yayın No.4105, Orman Fakültesi Yayın No.453. İstanbul.
• Şahin, N. (2013). Kurakçıl Peyzaj Düzenlemesinde Suyun Etkin ve Akılcı Kullanımı- Xeriscape, Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
• URL-1 (2019). http://milgaivotasverdes.blogspot.com/2015/04/backyard-landscaping- ideas-arizona_18.html, (Erişim tarihi: 13.11.2019)
• URL-2 (2019). http://www.peyzajmimoda.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=1173&tipi=2 (Erişim tarihi: 13.11.2019)
• URL-3 (2019). http://www.turkiyeharitasi.gen.tr/wp-content/uploads/2016/04/ankara-semt-haritasi.png, (Erişim tarihi: 05/12/2019 )
• URL-4 (2019). https://tr.climate-data.org/asya/tuerkiye/ankara/etimesgut-53077/ (Erişim tarihi: 13.11.2019)
• URL-5 (2020). https://www.haberdenizli.com/ilceler/pamukkale-kurak-peysajla susleniyorh20591.html (Erişim tarihi: 12.05.2020)
• URL-6 (2020). https://www.plantdergisi.com/prof-dr-mustafa-var-elif-berna-var/adachi-sanat-muzesi-ve-bahcesi.html (Erişim tarihi: 12.05.2020)
• URL-7 (2020). https://en.wikipedia.org/wiki/Xeriscaping#/media/File:Xeriscape_ Demonstration_ Garden.JPG (Erişim tarihi: 12.05.2020)
• Wade, L.G., Midcap, T.J. (2007). Xeriscape a Guide To Developing A Water Wise Landscape, University of Georgia Environmental Landscape Department, 40p.
• Welsh, F.D. (2007). Xeriscape North Carolina. The University of North Carolina, USA, 28p.