TRANSFORMATION IN REGIONAL DEVELOPMENT POLICIES AND REGIONAL DEVELOPMENT AGENCIES IN TURKEY

Yıl 2015, Cilt: 1 Sayı: 13, 64 - 83, 07.01.2016

Ahmet Özaslan Hidayet Ünlü

Öz

With the increasing importance of regional economics, development policies have changed their direction from national level to regional level and regarding development policies, critical transformations have been undergone not only in theory but in application as well. A regional development approach involving regional, national and international actors has been substituted for centralist regional development perception. Development Agencies arise as the basic institution of this new approach. The application of development agencies, which have existed for many years in the world, have recently begun in Turkey as a new field of regional development. Today, in Turkey, development agencies have come up across the whole 26 Level-2 regions. In this study, considering the globalization and changing paradigms, development agencies and the transformations in the regional development approach will be handled.

Anahtar Kelimeler

Regional Development, Regional Development Policies, Development Agencies

TÜRKİYE’DE BÖLGESEL KALKINMA POLİTİKALARINDA DEĞİŞİM VE KALKINMA AJANSLARI

Öz

Bölgesel ekonomilerin artan önemi ile kalkınma politikaları ulusal düzeyden bölgesel düzeye kaymakta ve bölgesel politika konusunda hem teoride hem de uygulamada ciddi dönüşümler yaşanmaktadır. Merkeziyetçi bölgesel kalkınma anlayışının yerini yerel, bölgesel, ulusal ve uluslararası aktörlerin katılımıyla gerçekleşen bir bölgesel kalkınma anlayışı almaktadır. Bu yeni yaklaşımın temel kurumu olarak da Kalkınma Ajansları ortaya çıkmaktadır. Dünyada uzun yıllardan beri uygulanmakta olan kalkınma ajansları uygulaması Türkiye’de çok fazla geçmişe sahip olmayan yeni bir uygulamadır. Türkiye’de şu anda 26 Düzey-2 bölgesinin tamamında kalkınma ajansları faaliyete geçmiştir. Bu çalışmada küreselleşme ile değişen paradigmalar ışığında bölgesel
kalkınma yaklaşımındaki değişimler ve kalkınma ajansları incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Bölgesel Kalkınma, Bölgesel Kalkınma Politikaları, Kalkınma Ajansları

Kaynakça

• Akın, N. (2006) “Bölgesel Kalkınma Araçları ile Kalkınma Ajanslarının Uyum, İşbirliği ve Koordinasyonu”, 1. Bölgesel Kalkınma ve Yönetişim Sempozyumu, ODTÜ-TEPAV.
• Akiş, E. (2011) “Küreselleşme Sürecinde Bölgesel Kalkınma Yaklaşımındaki Gelişmeler ve Bölgesel Kalkınma Ajansları”, Sosyoloji Konferansları Dergisi, Sayı.44, (237-256).
• Anıl, K.A., Malkoçlu, K. ve Pehlivan, Ö.S. (2010) “Türkiye’de Kalkınma Ajansları: Trakya Kalkınma Ajansı Örneği”, Uluslararası II. Trakya Bölgesi Kalkınma – Girişimcilik Sempozyumu, Kırklareli Üniversitesi.
• Arslan, E. (2010) “Kalkınma Ajansları ve Kalkınma Ajanslarının Türkiye Ekonomisine Beklenen Katkıları”, Kamu – İş Dergisi, Sayı.11, (85-108).
• Atay, M. ve Sugözü, İ.H. (2010) “Şırnak İli ve Çevresinin Gelişmesinde Dicle Kalkınma Ajansı’nın (DİKA) Muhtemel Etkileri”, Uluslararası Bölgesel Kalkınma Sempozyumu, Bozok Üniversitesi.
• Baykal, N. (2010) “Türkiye’de Bölgesel Kalkınma Açısından Kalkınma Ajanslarının Misyonu: Kayseri Örneği”, Karamanoğlu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karaman.
• Berber, M. ve Çelebi, E. (2005) “Türk Bölgesel Kalkınma Politikalarında Yeni Arayışlar: Kalkınma Ajansları ve Türkiye’de Uygulanabilirliği”, Doğu Karadeniz Bölgesel Kalkınma Sempozyumu, Karadeniz Teknik Üniversitesi, 13-14 Ekim, 146-155.
• Cankorkmaz, Z. (2011) “Türkiye’de Bölgesel Kalkınma Ajansları ve Bu Ajanslara Yönelik Eleştiriler”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt.1, Sayı26, (113-138).
• Cidecigiller, A. ve Eren, H. (2011) “Bölgesel Kalkınma Ajansları”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt.1-2, Sayı.69, (391-410).
• Çelik, M. (2005) “Bölgesel Kalkınma Ajansları”, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Dağdaş, S. (2010) “Kalkınma Ajansları: Türkiye’de Açılan Yeni Çığır”, III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, Artvin Çoruh Üniversitesi, 20-22 Mayıs, (165-182).
• Devlet Denetleme Kurumu (2014) “Türkiye’de Kalkınma Ajansları Uygulamasının Değerlendirilmesi”, Araştırma ve İnceleme Raporu, Ankara.
• DPT (1979) “Dördüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı (1979 – 1983)” , Ankara.
• DPT (1985) “Beşinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1985 – 1989)”, Ankara.
• Dura, Y.C. (2007) “Dünya Uygulamaları Bağlamında Kalkınma Ajanslarının Yapısal Analizi”, Türk İdare Dergisi, Sayı.455, (141-171).
• Eraydın, A. (2004) “Bölgesel Kalkınma Kavram, Kuram ve Politikalarında Yaşanan Değişimler”, Kentsel Ekonomik Araştırmalar Sempozyumu KEAS’04, Pamukkale Üniversitesi.
• Florida, R. (1995) “Towards the Learning Regions, Futures”, Sayı.27, Cilt.5, (527-536).
• Halkier, H., M. Danson ve C. Damborg (1998) “Regional Develeopment Agencies in Europe”, Regional Policy and Development Series 21, London: Jessica Kingsley Publishers.
• Kargı, N. (2009) “Bölgesel Kalkınma Yaklaşımlarındaki Gelişmeler ve AB Perspektif Altında Türkiye’nin Bölgesel Politika Analizi”, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, Sayı.3, Cilt.1, (19-40).
• Kaya, K. (2007) “Bölgesel Kalkınmada Yeni Bir Model; Kalkınma Ajansları ve Türkiye’de Uygulanabilirliği”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atılım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Kayasü, S. ve Yaşar, S.S. (2006) “Avrupa Birliği’ne Üyelik Sürecinde Kalkınma Politikaları: Yasal ve Kurumsal Dönüşümler”, Bölgesel Kalkınma Ve Yönetişim Sempozyumu, TEPAV.
• Keskin, H. ve Sungur, O. (2010) “Bölgesel Politika Ekseninde Yaşanan Dönüşüm: Türkiye’de Kalkınma Planlarında Bölgesel Politikaların Değişimi”, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı.21, (271-293).
• Kılınç E.C. ve Işık N. (2011) “Bölgesel Kalkınma’da Ar – Ge ve İnovasyonun Önemi: Karşılaştırmalı Bir Analiz”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Sayı.6, Cilt.2, (9 – 54).
• Korkmaz, H. ve Taşlıyan, M. (2012) “Kalkınma Ajanslarının Bölgesel Sorunların Çözümünde ve Kalkınmadaki Önemi ve Katkıları: DOĞAKA, İKA ve ZEKA Örneği”, II. Bölgesel Sorunlar ve Türkiye Sempozyumu, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi.
• Mountford, D.(2009) “Organizing for Local Development: The Role of Local Development Agencies”, Summary Report, Paris: OECD.
• Ohmae, K. (1995) “The End of the Nation-State: The Rise of Regional Economies”, New York: Free Press.
• Özen, P. (2005) “Avrupa’da Bölgesel Kalkınma Ajansları”, Ankara: TEPAV Yayınları.
• Özmen, F. (2004) “Yeni Bölgecilik ve Kalkınma Ajansları, Küreselleşme Sürecinde Dünya’da ve Türkiye’de Yeni Bölgecilik Anlayışı ve Kalkınma Ajansı Uygulamaları”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Sezgin, A. (2013) “Kalkınma Ajansı Uygulamasının Gelişmiş ve Az Gelişmiş Ülke Örnekleri Açısından Sonuçları”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hitit Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çorum.
• Tutar, F. ve Demirel, M. (2007) “Yerel Ekonomilerin Yerel Aktörleri: Bölgesel Kalkınma Ajansları”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Sayı.1, (65-83).
• Vatansever Deviren N. ve Yıldız O. (2014) “Bölgesel Kalkınma Teorileri ve Yeni Bölgeselcilik Yaklaşımının Türkiye’deki Bölgesel Kalkınma Politikalarına Etkileri”, Akademik Bakış Dergisi, Sayı.44, (1 – 35).
• Yardımcıoğlu, M., Kocamaz, H. ve Sezal, N. (2012) “Türkiye’de Günümüze Kadar İzlenen Bölgesel Kalkınma Politikaları ve Kalkınma”, II. Bölgesel Sorunlar ve Türkiye Sempozyumu, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi.