TARİHSEL AÇIDAN ULUSLARARASI KURUM/KURULUŞLARDA “EKONOMİK KALKINMA” VE “KADIN” İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME - AN EVALUATION ON THE RELATIONSHIP BETWEEN “ECONOMIC DEVELOPMENT” AND “WOMEN” IN THE INTERNATIONAL INSTITUTIONS/ORGANISATIONS FROM HISTORICAL PERSPECTIVE

Yıl 2017, Cilt: 9 Sayı: 22, 375 - 388, 31.12.2017

Ruhan İşler , Canan Şentürk

https://doi.org/10.20875/makusobed.369435

Cited By: 3

Öz

Klasik iktisatçıların büyük bir kısmı, kadınların irrasyonel
ekonomik ajanlar olduğu iddiasındadır. Feminist iktisatçılar ise söz konusu
geleneksel iktisadi düşünceyi, kadınların bilgi ve deneyimlerinin ekonomiye yansıtılamaması
ve toplumsal cinsiyet ayrımcılığına imkan tanımasından dolayı eleştirmektedir.
Bu sebeple, feminist iktisatçılar ekonomiye kadın bakış açısını da dahil ederek
ekonominin ve ilişkili kuramların yeniden gözden geçirilmesi ve sorgulanmasının,
ekonominin ufkunu genişleteceği iddiasını taşımaktadır.

“Kalkınma ve kadın” konusuna yönelik teorik yaklaşımların
yanı sıra, “uluslararası kurum ve süreçlerde kalkınma ve kadın”a ilişkin
değerlendirmeler de oldukça önemlidir. Son yıllarda, Dünya Bankası’nda yapısal
uyumdan yoksulluğun azaltılmasına doğru bir paradigma kayması gözlenmektedir.
Toplumsal cinsiyet ve kadın sorunlarına artan ilgi bu değişim sürecinin önemli
bir parçasını oluşturmaktadır. Dolayısıyla kadınların, hükümet politikaları
vasıtasıyla ekonomik kalkınma plan, program ve projelerinin yanı sıra akademik
çalışmalarda da yer alması önem arz etmektedir. 
Bu bağlamda çalışmada, tarihsel perspektif içinde ekonomik kalkınmada
kadının rolünün incelenmesi amaçlamaktadır. Bu noktadan hareketle, çalışma
klasik yaklaşımdan bugüne kalkınma ve kadın değerlendirmelerini içeren
literatüre ait temel eserlerin incelenmesi ve söz konusu çalışmaların
toplulaştırılmış bir çerçevede ortaya koyulması temelinde şekillenmektedir. Bu
bağlamda çalışmada öncelikle “kalkınma ve kadın” konusuna yönelik teorik
yaklaşımlar tarihsel bir perspektifte değerlendirilmekte, daha sonra
“uluslararası kurum ve süreçlerde kalkınma ve kadın” başlığına yönelik
değerlendirmelere yer verilmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Feminist İktisat, Kadın, Ekonomik Kalkınma, Cinsiyet Eşitsizliği, Kadın Çalışmaları

Kaynakça

• Annan, K. A., (2000). We The Peoples: The Role Of The United Nations İn The 21st Century, The United Nations, New York.
• Barker, D., K.-Kuıper, E. (2006). Feminist Economics And The World Bank, (Ed.) E. Kuiper Ve D. K. Barker, Feminist Economics And The World Bank -History, Theory And Policy, Routledge, New York.
• Bodkın, R., G. (1999). Women’s Agency İn Classical Economic Thought: Adam Smith, (Ed.) H. T Mill Ve J. S. Mill, Feminist Economics, 5(1), 45-60.
• Connelly, M. P., Tania Murray-Macdonald, M., Parpart, J. L. (2000). Feminism And Development: Theoretical Perspectives, J. L. Parpart, M. P. Connelly, V. E. Barriteau (Eds.) Theoretical Perspectives On Gender And Development. Idrc Books, Ottawa.
• Ccıc, (1991). Two Halves Make A Whole: Gender Relations İn Development, Canadian Council For International Cooperation.
• De Groot, J. (1991). Conceptions And Misconceptions: The Historical And Cultural Context Of Discussion On Women And Development, (Ed.) Haleh A., Women, Development And Survival In The Third World, 107- 135, London And New York: Longman.
• Eroğlu, Ö., İşler, R. (2006). İktisat Düşüncesinde Farklı Bir Bakış: Feminist İktisat, Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
• Ertürk, Y. (1996). Alternatif Kalkınma Stratejileri: Toplumsal Cinsiyet, Kadın Ve Eşitlik. Odtü Gelişme Dergisi, 23(3), 341- 356.
• Ferber, M. A.-Nelson J. A. (1993). Beyond Economic Man – Feminist Theory And Economics. Chicago, The University Of Chicago Press.
• Forget, E. L. (1997). The Market For Virtue: Jean- Baptiste Say On Women İn The Economy And Society”, Feminist Economics, 3(1), 95-111.
• Forsythe, N., Korzenıewıcz, R. P.- Durrant, V. (2000). Gender Inequalities And Economic Growth: A Longitudinal Evaluation. Economic Development And Cultural Change, 48(3), 573-618.
• Jacobsen, J. P. (2007). The Economics Of Gender. Third Edition, Blackwell Publishing, Usa.
• Kuıper, E., Barker, D., K. (2006). Feminist Economics And The World Bank -History, Theory And Policy, Routledge, New York.
• Lansky, M. (2000). Gender, Women And All The Rest. International Labour Review, 139(4), 481-505.
• Memmedova, M. (2000). İktisadi Kalkınmada Kadının Rolü Ve Türkiye Ve Azerbaycan Karşılaştırması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Palaz, S. (2005). Toplumsal Cinsiyet Ve Kalkınma: Kalkınmada Kadının Yeri, (Ed.) M. Kar Ve S. Taban, İktisadi Kalkınmada Sosyal, Kültürel Ve Siyasal Faktörlerin Rolü. Ekin Kitabevi, Bursa.
• Parpart, J. L., Marchand, M. H. (1995), Feminism / Postmodernism / Development, Londra: Routledge.
• Pujol, M. A. (1992), Feminism And Anti-Feminism İn Early Economic Though, Aldershot, U.K. Elgar.
• Pujol, M. A. (1995). Into The Margin!, (Ed.) E. Kuiper Ve J. Sap, Out Of The Margin: Feminist Perspectives On Economic Theory, Routledge, New York.
• Serdaroğlu, U. (1999). Feminist İktisat’ın Bakışı (Postmodernist Mi?), Sarmal Yayınevi, İstanbul.
• Sınghal, R. (2003). Women Gender And Development: The Evolution Of Theories And Practise. Psychology And Developing Societies,15(2), 165-185.
• Smıth, A. (1985); Ulusların Zenginliği, Cilt 1, Alan Yayıncılık, Çeviren: Ayşe Yunus Ve Mehmet Bakırcı, İstanbul, (Eserin Orijinal Baskısı:1776).
• Smıth, A., (2002), Ulusların Zenginliği, Cilt 2, Alan Yayıncılık, Çeviren : M. Tanju Akad, (Eserin Orijinal Baskısı:1776).
• Strober, M. H. (1994). Rethinking Economics Through A Feminist Lens”, Papers And Proceedings Of The Hundred And Sixth Annual Meeting Of The American Economic Association (May, 1994), The American Economic Review, 84(2), 143-147.
• Tbmm, (1995), Birleşmiş Milletler Pekin Deklarasyonu Ve Eylem Planı, Dördüncü Dünya Kadın Konferansı, (Http://Www.Tbmm.Gov.Tr/Komisyon/Kefe/Docs/Pekin.Pdf).
• Tınker, I. (1997). The Making Of A Field: Advocates, Practitioners And Scholars”, (Ed.) N. Visvanathan, L. Duggan, L. Nisonoff, N. Wiegersma, The Women, Gender And Development Reader, Zed Books Ltd., London.
• Undp, (1995), Human Development Report, Oxford University Press, New York.
• Waterson, A. (1965). Development Planning: Lessons Of Experience, The John Hopkins University Press.
• Wıllıams, M. (2006). Why Feminist Economists Should Pay More Attention To The Coherence Between The World Bank And The Wto, (Ed.) E. Kuiper Ve D. K. Barker, Feminist Economics And The World Bank -History, Theory And Policy, Routledge, New York.
• Yavuz, G. ve Serdaroğlu, U. (2010), Kalkınma Ve Kadın (Veya Toplumsal Cinsiyet) İlişkilendirilişinin Değişimindeki Kavşaklar, (Ed.) U. Serdaroğlu, İktisat Ve Toplumsal Cinsiyet, Efil Yayınevi, Ankara.
• Young, K., (1993). Planning Development With Women: Making A World Of Difference, London: Macmillan.
• Yumuş, A. (2011). Kalkınma Planları Çerçevesinde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Anlayışının Ekonomik, Toplumsal Ve Siyasal Boyutları, T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.