VAN GÖLÜ HAVZASININ YÖNETSEL SORUNLARI ÜZERİNE TEORİK BİR İNCELEME - A THEORITICAL STUDY ON ADMINISTRATIVE PROBLEMS OF VAN LAKE WATERSHED

Yıl 2019, Cilt: 11 Sayı: 27, 170 - 187, 15.03.2019

Burcu Koyuncu , Yusuf Karakılçık

https://doi.org/10.20875/makusobed.515600

Öz

Van Gölü Havzası, Türkiye’nin önemli bir jeostratejik değeridir. Buna rağmen, diğer havzalara nazaran daha az gelişmiştir. Havza’nın gelişmesi için yönetsel sorunların araştırılması ve bu sorunların ortaya konulması gerekmektedir. Dolayısıyla bu çalışma, Van Gölü Havzası’nın mevcut yönetsel sorunlarını ortaya koymayı amaçlamaktadır.


Çalışmanın konusunu Van Gölü Havzası’nın yönetimine dair sorunlar oluşturmaktadır. Sorunların tespit edilebilmesi için öncelikle diğer havzalardaki yönetsel sorunlar incelenmiştir. Bu inceleme ile Türkiye’deki mevcut kamu yönetimi sisteminden kaynaklanan ortak sorunlar ortaya konulmuştur. Ardından Van Gölü Havzası’nın kendine özgü yapısından kaynaklanan sorunlar açıklanmaktadır. Bu çerçevede Havza’nın yönetsel sorunları; idari sorunlar, hukuki sorunlar, güvenlik sorunları ve diğer sorunlar olmak üzere dört başlık altında incelenmektedir. Bu inceleme sonucunca Van Gölü Havzası’nın yönetsel sorunlarının, çok aktörlü yapı arasındaki koordinasyon eksikliğinden ve su çerçeve yasası gibi mevzuat eksikliğinden kaynaklandığı anlaşılmaktadır.


Çalışmada doküman analizi yapılarak nitel veri toplama yöntemi kullanılmaktadır. Teorik olarak yönetsel sorunların ortaya konulduğu çalışma, Van Gölü Havzası’nın yönetsel sorunlarını inceleyen ilk çalışma olması nedeniyle özgün olma özelliği taşımaktadır. Ayrıca diğer havzalara yönelik yönetim konusunda yapılan çalışmalar da az sayıdadır. Dolayısıyla bu çalışmanın, hem havza yönetimi araştırmalarına hem de Van Gölü Havzası araştırmalarına rehber olarak, bilime önemli bir katkı sağlaması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Havza Yönetimi, Van Gölü Havzası, Havza’nın Yönetsel Sorunları

A THEORITICAL STUDY ON ADMINISTRATIVE PROBLEMS OF VAN LAKE WATERSHED - VAN GÖLÜ HAVZASININ YÖNETSEL SORUNLARI ÜZERİNE TEORİK BİR İNCELEME

Öz

Van Lake Watershed is an important geo-strategic value of Turkey. However, it is less developed than other watershed. In order to development of watershed, administrative problems should be investigated and these problems should be revealed. Therefore, this study aims to present the available administration problems of Van Lake Watershed.
The topic of the study is the problems of Lake Van Watershed administration In order to determine the problems, firstl, in the other watersheds administrative problems were investigated. This examination arising from the available public administration system in Turkey has revealed common problems. Then the problems which are arising from the unique structure of the Van Lake Watershed are explained. In this context, the administrative problems of the Watershed; administrative issues, legal problems, security issues and other problems are examined under four headings. As a result of this study, it is understood that the administrative problems of the Van Lake Basin are due to the lack of coordination between the multi-actor structure and the lack of legislation such as water framework law.
In this study, qualitative data collection method is used by document analysis. The study of theoretically, administrative problems is unique because it is the first study that examines the administrative problems of the Van Lake Watershed. In addition, there are few studies on administration for other basins. Therefore, this study is expected to make a significant contribution to science as a guide to both watershed management research and Van Lake Watershed surveys.

Anahtar Kelimeler

Watershed Administration, Van Lake Administration, Administration Problems of Watershed

Kaynakça

• Aküzüm, T., Çakmak, B., & Gökalp, Z. (2010). Türkiye'de Su Kaynakları Yönetiminin Değerlendirilmesi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 1(3), 67-74.
• Alaeddinoğlu, F., Avşin, N., & Yılmaz, E. (2014). Van Gölü Güneydoğusunun Jeomorfolojik Özellikleri ve Ekoturizm. A. Ü. Merkezi (Dü.), VIII. Coğrafya Sempozyumu. içinde 8, s. 245-255. Ankara: Ankara Üniversitesi.
• Alp, İ. A. (2013). Terörün Ekonomik Etkileri. Uluslararası Güvenlik ve Terörizm Dergisi, 4(1), 1-19.
• Alpaslan, N., Ayşegül, T., & Dölgen, D. (2008). Türkiye'de Su Yönetimi: Sorunlar ve Öneriler (Cilt Yayın No: T/2008-09/469). (E. Matbaacılık, Dü.) İstanbul, Tepebaşı: TÜSİAD.
• Bakış, A., & Işık, E. (2012). Bitlis Ulaşım Analizi ve Ulaşım Sorunları Çözüm Önerileri. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 1(1), 19-33.
• Bilen, Ö. (2008). Türkiye'nin Su Gündemi Su Yönetimi ve AB Su Politikaları. Ankara: Umut Matbası.
• Bitlis İl Özel İdaresi. (2014). 2014-2018 Stratejik Plan. Bitlis: Bitlis İl Özel İdaresi.
• Can, G. (2015). Entegre Su Yönetiminde Yasal-Kurumsal Yapı ve İşleyiş. Uzmanlık Tezi, OSİB : Ankara
• Çevre ve Orman Bakanlığı. (2012). Atık Su Arıtım Eylem Planı 2008-2012. Çevre ve Orman Bakanlığı, Van Gölü Havzası. Ankara: Çevre ve Orman Bakanlığı.
• Çevre ve Orman Bakanlığı. (2008). Van Gölü Havzası Koruma Eylem Planı. Ankara: Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü.
• Çetinkaya, M. (2004). Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü ve Çevre. Y. Karakılçık, H. Erkul, & A. Usta içinde, Kurumlar ve Çevre (s. 285-301). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Daeghouth, S., Ward, C., Gambarelli, G., Styger, E., & Roux, J. (2008). Havza yönetim yaklaşımları, politikaları ve faaliyetleri: ölçek büyütmeye yönelik dersler Su Sektörü Kurulu Kararı Belge Serisi. 11 02, 2015 tarihinde Dünya Bankası: http://siteresources.worldbank.org/TURKEYEXTN/Resources/3617111216301653427/5218036-1267432900822/WatershedExperience-tr.pdf adresinden alındı
• Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı. (2009). Doğu Anadolu kalkınma Ajansı Ön Bölgesel Gelişme Planı (2009-2010). Van: DAKA.
• Ercan, E. M. (2007). Kentlerimizin İçinde Bulunduğu Planlama Planlama ve Yönetim Sorunları. Planlama, 2, 69-74
• Erol, A. (2006). Su Kaynaklarının Korunmasında Havza Yönetimi İlkelerinin Önemi. TMMOB Su Politikları Kongresi (s. 51-57). Ankara: Türk Mühendis ve Mimarlar Odası Birliği.
• Harmancıoğlu, N. B., Gül, A., & Fıstıkoğlu, O. (2002). Entegre Su Kaynakları Yönetimi. Türkiye Mühendislik Haberleri, 3(419), 29-39
• İzci, F., & Turan, M. (2013). Türkiye'de Büyükşehir Belediyesi Sistemi ve 6360 SAyılı Yasa İle Büyükşehir Belediyesi sisteminde Meydana Gelen Değişimler: Van Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 18(1), 117-152.
• Kaçakçılık Ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı. (2016). Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele 2015 Raporu. Ankara: Emniyet Genel Müdürlüğü.
• Köy İşleri Bakanlığı. (1971). Van Gölü Havzası Toprakları. Ankara: Toprak Su Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Mam, T. (2013). Havza Koruma Eylem Planlarının Projesi Van Gölü Havzası Nihai Raporu. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Marmara Araştırma Merkezi. Kocaeli: Orman ve Su İşleri Bakanlığı.
• Mazlum, S. C. (2004). Sürdürülebilirllik İçin Çevresel Bilgi Yönetimi. Y. karakılçık, H. Erkul, & A. Usta içinde, Kurumlar ve Çevre (s. 317-333). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Onur, A. K., Özgüler, H. & Fakıoğlu, S. (2010). Ulusal ve Sınıraşan Su Havzalarının Yönetiminde Temel Sorunlar ve Çözüm Önerileri. (TÜBA, Dü.) Günce (40), 14-16.
• Orman ve Su İşleri Bakanlığı (2013). Havza Yönetimi ve Su Bilgi Sistemi Çalışma Grubu Raporu. Ormancılık ve Su Şurası , Ankara.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi. (2012, 11 12). On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması İle Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelere Dair Kanun. 05 03, 2016 tarihinde https://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k6360.html adresinden alındı.
• Turan, T., & Bayhan, Y. K. (2009). Avrupa Birliği ve Türkiye'de Su Kaynaklarının Korunması Politikalarının Karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 331-340
• Karakalçık, Y., & Erkul, H. (2002). Sürdürülebilir Akarsu Yönetimi ve Tersine Akan Nehir Asi. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Milliyet. (2017, 03 08). Van Gölü Havzasının Afet Kodu 'nun Düşürülmesi. 06 02, 2017 tarihinde http://www.milliyet.com.tr/van-golu-havzasinin-afet-kotu-nun-dusurulmesi-van-yerelhaber-1893344/ adresinden alındı
• Özbilen, M. V. (2005). Su Sektöründeki Gelişmeler ve Bunun Karşısında Kent ve Bölge Plancılarının Duruşu. Planlama, 2(32), 53-61.
• Sarı, M. (2007). Van İli'nde Şehir Planlama ve Çevre Sorunları Çalışma Grubu Sonuç Raporu. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi
• Sayıştay Başkanlığı. (2016). Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2015 Yılı Sayıştay Denetim Raporu. Ankara: Sayıştay Başkanlığı.
• Sengün, M., & Boyraz, Z. (2008). Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinin Doğal Ortam Özelliklerinn Terör Faaliyetleri ve Sınır Güvenliği Açısından Değerlendirilmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, 13(20), 267-278.
• Şat, N. (2008). Demokrasi İçin Bir Araç : E-Belediye. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Tanık, A. (2010). Entegre Havza Yönetimi ve Türkiye'deki Uygulamalar. (TÜBA, Dü.) Günce (40), 17-22
• TÜİK. (2017). İbbs-Düzey1, İbbs-Düzey2, İl Ve İlçe Nüfusları. 03 24, 2018 tarihinde https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr adresinden alındı
• Yeşiltaş, M., Öztürk, İ., & Türkmen, F. (2008). Terör Faaliyetlerinin Turizm Sektörüne Etkilerinin Çözüm Önerileri Perspektifinde Değerlendirilmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 1(10), 176-189.
• Yıldız, D. (2011). Türkiye'de Su Yönetimi Nasıl Olmalı? İstanbul: USİAD.