A COMPILATION STUDY ON VILLAGE THEATRICAL PLAY OF AZIZIYE VILLAGE, BURDUR CENTRAL

Yıl 2025, Sayı: 41, 248 - 260, 30.05.2025

İnci Irlayıcı

https://doi.org/10.20875/makusobed.1647034

Öz

Village theatrical plays hold a significant place in Turkish folk culture, particularly in rural areas, where they contribute to social solidarity, local identity, and the preservation of cultural memory. This study aims to document and analyze the traditional village theatrical plays performed in Aziziye, a village in Burdur’s central district, through a scholarly approach. The plays were compiled through oral narratives from local informants, along with audio and visual recordings. The collected data enabled an in-depth examination of their structure, content, social functions, and traditional elements. This study seeks to preserve this cultural heritage by systematically documenting it for future generations. Visual and auditory data were analyzed to interpret the ritualistic structure, performative characteristics, linguistic elements, and symbolic components of these plays. Additionally, the study explores how the local community perceives them, offering insights into their cultural significance and role in maintaining collective memory.

Anahtar Kelimeler

Village Theatrical Play , Cultural Heritage , Tradition , Theatre

BURDUR MERKEZ AZİZİYE KÖYÜ KÖY SEYİRLİK OYUNLARI ÜZERİNE BİR DERLEME ÇALIŞMASI

Öz

Köy seyirlik oyunları, Türk halk kültüründe önemli bir yere sahip olmakla birlikte özellikle kırsal kesimlerde toplumsal dayanışmayı, yerel kimliği, kültürel hafızayı canlı tutan unsurlar arasında yer almaktadır. Bu çalışma, Burdur il merkezine bağlı olan Aziziye köyünde icra edilen köy seyirlik oyunlarını belgelemeye ve bu geleneksel kültürel mirası bilimsel bir yaklaşımla ele almaya yönelik bir derleme çalışmasıdır. Araştırma sürecinde Aziziye köyünde oynanan köy seyirlik oyunları kaynak kişilerin anlatımıyla ses ve görüntü kaydı alınarak derlenmiştir. Bu kapsamda elde edilen veriler; köy seyirlik oyunlarının yapısını, içeriğini, toplumsal işlevini ve geleneksel unsurlarını belgeleyip analiz etme konusunda bizlere yardımcı olmuştur. Çalışma, bu kültürel mirasın kayıt altına alınarak gelecek nesillere aktarılmasına katkı sunmayı ve köy seyirlik oyunlarının korunmasını sağlamayı hedeflemektedir. Elde edilen görsel ve işitsel veriler, köy seyirlik oyunlarının ritüelistik yapısı, performatif özellikleri, kullanılan dil ve simgeler gibi unsurları anlamlandırmak amacıyla analiz edilmiş olup bu oyunların yöre insanı tarafından nasıl algılandığına dair unsurları içermektedir.

Anahtar Kelimeler

Köy Seyirlik Oyunu , Kültürel Miras , Gelenek , Tiyatro

Etik Beyan

Çalışmanın tüm süreçlerinin araştırma ve yayın etiğine uygun olduğunu, etik kurallara ve bilimsel atıf gösterme ilkelerine uyduğumu beyan ederim.

Destekleyen Kurum

Kahramanmaraş İstiklal Üniversitesi- Milli Eğitim Bakanlığı

Kaynakça

• Acar, H. (2023). Kültürel ve sosyal bağlamda Burdur törenleri. Palet Yayınları.
• Acar, H., & Göde, H. A. (2020). Burdur’da kadın merkezli ritüelistik bir uygulama köy seyirlik oyunu örneği “Dolma doldurma”. Oğuzhan Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 103-116. https://dergipark.org.tr/tr/pub/oguzhan/issue/55728/760300
• Alanka, D. (2024). Nitel bir araştırma yöntemi olarak içerik analizi: Teorik bir çerçeve. Kronotop İletişim Dergisi, 1(1), 64- 84.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3602435
• Atlı, S. (2017). Köy seyirlik oyunlarından “deve oyunu” üzerine bir değerlendirme ve Balıkesir-Pamukçu deve oyunu. Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature, 3(2), 16-40. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/307354
• Avcı, A. H. (1992). Halkbilimi konuları ve araştırma yöntemleri. Ankara.
• Aziziye, Burdur (2024, 22 Kasım). Wikipedia içinde. https://tr.wikipedia.org/wiki/Aziziye,_Burdur
• Burdur İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2024, 5 Kasım). Somut olmayan kültürel miras. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://burdur.ktb.gov.tr/TR-155612/somut-olmayan-kulturel- miras.html
• Gönen, S. (2011). Türk kültüründe kız kaçırarak evliliğin köy seyirlik oyunlarındaki izleri. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (29), 45-55. https://dergipark.org.tr/tr/pub/littera/issue/29462/304226
• İçyar, C. (2016). Köy seyirlik oyunlarının teknik özellikleri. Sanat Dergisi, (30), 68-72. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunigsfd/issue/29568/28143 6#article_cite
• Karadağ, N. (1978). Köy seyirlik oyunları (Vol. 5). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Mıhladız, N. (2015). Burdur yöresi halk oyunlarının incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
• Saygın Gemici, A., & Ünlü Aycıl, N. (2019). Isparta köy seyirlik oyunları. Art-E Sanat Dergisi, 12, 186-194. https://doi.org/10.21602/sduarte.665684