Ekonomik (İktisadi) Kalkınma ve Kadın: Türkiye Örneği

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 1, 197 - 223, 24.03.2022

Ayten Nahide Korkmaz Serdar Budak

https://doi.org/10.31200/makuubd.1084496

Cited By: 2

Öz

Tarihin doğuşundan itibaren kadın ve erkek iki ayrı cins olarak birlikte varoluş savaşını vermektedir. Kadın ve erkeğin yaşamdaki konumlarının ne olduğu ise insanlığın başlangıcından beri tartışılan konulardan biridir. Geleneksel algı ve toplumlardaki cinsiyet farklılıkları algısı erkeği evin dışıyla kadını ise evin içiyle bağdaştırmışlardır. Her kesimde ve statüde kadın birincil görev olarak ev içi sorumlulukları ile öne çıkarılmış mesleği ve mesleki zorunlulukları ikincil plana atılmıştır. Bu fikirler ekonomide kadınları yedek işgücü olarak görülmelerine buna bağlı olarak da niteliksiz işlerde ve düşük şartlarda çalışmalarına neden olmaktadır. Bir ülkenin ekonomik (iktisadi) açından kalkınması kadının erkekle aynı konumda ve şartlarda çalışmasıyla mümkün olacağı düşünülmektedir. Türkiye nüfusunun neredeyse yarısını oluşturan kadınların her alanda özellikle de ekonomide aktif rol oynamaları büyümenin ve gelişmenin lokomotifi konumundadır. Bu çalışmada Türkiye’de kadın emeğinin ekonomik (iktisadi) kalkınmadaki yeri tartışılmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kalkınma, Kadın Emeği, Türkiye, Eşitlik, Hak

Kaynakça

• AKTAŞ, G., (2013). Feminist Söylemler Bağlamında Kadın Kimliği: Erkek Egemen Bir Kadın olmak, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Dergisi, 30 (1): 53-72.
• ARAT, N. (1986). Kadın sorunu. İstanbul: Say Yayınları.
• AREN, S. (1992). İstihdam para ve iktisadi politika.Ankara: Savaş Yayınları.
• AYTAÇ, S. (1991). Çalışma yerinde kadın erkek eşitsizliği. Tekstil ve Mühendis Dergisi, 5 (27).
• AYTEKİN, S. (2018), İktisat politikaları ve kadın emeği, Social and Human Scientific, 1(3): 503-510 .
• BAŞEL, H. (2006). İç göçün sonuçları ve işgücüne etkileri. Cumhuriyet Üniversitesi İ.İ.B.F., Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi.
• BEDÜK, A. (2005). Türkiye’de çalışan kadın ve kadın girişimciliği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 3(12).
• BERBER, M. (2006). İktisadi büyüme ve kalkınma. Trabzon: Derya Kitabevi.
• BİÇERLİ, M. K.. (2005). Çalışma ekonomisi. İstanbul: Beta.
• CAM, E. (2003). Türk İstihdam Politikasında Çalışan Kadınlar ve Uygulanan Politikalar 2: İstihdam Politikaları. Çelik İş Sendikası Aylık Yayın Organı, 3(13): 1-8.
• CHASE, Robert S. (1995). Womens labor force participation during and after communism: a study of the czech republic and slovakia. Yale University Economic Growth Center Discussion Paper.
• ÇAĞLAYAN, S. & KEMİK A. (2017). Kırdan kente iç göç süreciyle kadınların iş yaşamına katılımları ve sonuçları. SDÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi.43: (143-157).
• ÇAKIR, H., E. (2011). Kadın istihdamında yerel yönetimlerin rolü, görevleri ve sorun alanları, Tepav, Kadın Emeği Konferansı, Kadın İstihdamı ve Sorun Alanları, Ankara.3 Mayıs 2011.
• ÇİÇEK, B. & ÇOPUR, Z. (2018). Bireylerin kadınların çalışmasına ve toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları. International Journal of Eurasian. 3 (4) :1-21 .
• DALKIRANOĞLU, T. (2006), Çalışma yaşamında kadın işgücü ve cinsiyet ayrımcılığı:konaklama işletmelerinde bir uygulama, (Yüksek Lisans Tezi): Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• DEMİRBİLEK, S. (2007). Cinsiyet ayırımcılığının sosyolojik açıdan incelenmesi, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar. 44: (12-27).
• ECEVİT, Y. vd. (2008). Türkiye’de toplumsal cinsiyet eşitsizliği: sorunlar, öncelikler ve çözüm önerileri, Tüsiad & Kagider. 07:468.
• ERBAY, E., ÖZDEN, M. (2013). İktisadi kalkınmalarına uygun koşullar. Sosyal Bilimler Metinleri. 1: (81-27).
• GORDON, T. (1970). Parent effectiveness training. Peter H. Wyden. Inc., Publishers: New York.
• GÜÇLÜ, E. (2016). Türkiye’de kadın işgücünün sorunları, Gaziantep halı kilim İmalat Sektöründe Kadın İşgücü Örneği, (Yüksek Lisans Tezi): Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas.
• GÜNDOĞDU, A. (2018). Kadınların igücüne katılımının etkileyen faktörlerin belirlenmesi: Türkiye örneği. (Yüksek Lisans Tezi): Tekirdağ Üniversitesi, Tekirdağ.
• ILGIN, Y.(1999). Kayıtdışı Ekonomi ve Türkiye’deki Boyutları. (Uzmanlık Tezi) :Ankara. Devlet Planlama Teşkilatı, İktisadi Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü.
• IŞIK, E., SERDAROĞLU U. (2015). Kadın emeği, feminist iktisadın yol haritası üzerine bir okuma, Türk Tabipleri Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi., 6:14.
• İLKKARCAN, İ. (1998). Kentli kadınlar ve çalışma yaşamı. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
• KALKINMA BAKANLIĞI, Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi, Beşeri Kalkınma Sektörü Avrupa ve Orta Asya Bölgesi, Rapor No: 48508-TR, 2009.
• KARATAŞER, B. (2017). Sultan II. abdülhamid dönemi eğitim politikası hakkında bir değerlendirme. The Journal of Academic Social Science Studies.
• KESKİN, F., ULUSAN, A. (2016). Kadının toplumsal inşasına yönelik kuramsal yaklaşımlara dair bir değerlendirme. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (26), 47-68.
• KIZILGÖL,A., Ö.(2012). Kadınların işgücüne katılımının belirleyicileri: ekonometrik bir analiz. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 13(1).
• KOCACIK, F. ve Gökkaya, B. (2005). Türkiye’de çalışan kadınlar ve sorunları.Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 6(1).
• KORAY, M., (2000), Sosyal politika. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• LORDOĞLU, K. ve ÖZKAPLAN, N. (2003); Çalışma iktisadı, İstanbul: Der Yayınları.
• ÖNDER, İ. (2011). Kayıtdışı Ekonomi ve Vergileme. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi. (23-24): 241-254.
• ÖZAĞIR, A. (2010), İş yaşamında kadınların karşılaştıkları sorunların bireysel performansa etkileri: perakendecilik sektöründe bir uygulama.(Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
• PEKEL, E. (2019). Toplumsal cinsiyet rolleri ve kadının çalışma hayatındaki konumu. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1):30-39.
• ROBINSIN, J. (1984). İktisat felsefesi, (V, Savaş,Çev). İstanbul: Fatih Yayınevi Matbaası.
• ROTHBARD, N.M. (1995) Classical economics: an Austrian perspective on the history of economic thought, Edward elgar publishing company, Brookfield.
• Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), Erişim tarihi: 21.06.2021, http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/calisan/ kayitdisi_istihdam.
• SUSAM, R. T., (2013). Özel sektörde çalışan kadınların sorunları: Erzurum ili örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi: Erzurum.
• Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18 (2): 485-508.
• SÜRAL, N., (2013). Türkiye’de kadın istihdamı: fırsatlar, engeller ve hukuki çerçeve. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 15: 279-310.
• ŞAŞMAZ, M.Ü. ve YAYLA, Y.E. (2018). Ekonomik kalkınmanın belirleyicilerinin değerlendirilmesi: ekonomik faktörler,. International Journal of Public Finance, 3(2): 249-268.
• TARHAN, N. (2010). Kadın Psikolojisi. İstanbul: Nesil Yayınları.
• Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ulusal Eylem Planı (TCEUEP) (2008). Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ulusal Eylem Planı 2008-2013, 2008, Ankara.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Erişim tarihi: 26.08.2021, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Isgucu-Istatistikleri-I.-Ceyrek:-Ocak---Mart,-2021-37545).
• Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), (2000) Avrupa Birliğinde Kayıtdışı Çalışma. TİSK Yayını: Ankara.
• TÜİK, (2016). İşgücü İstatistikleri (Analitik Çerçeve, Kapsam, Tanımlar ve Sınıflamalar), Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni.
• TODARO, M.P.&SMİTH, S.C. (2011). Economic Development. Boston: Eleven Edition.
• TUTAR, F.ve YETİŞEN, H. (2009). Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(2):116-131.
• Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB). (1994) Ekonomik Rapor 1993. Ankara.
• WIRTH, L., (2001). Breaking Through The Glass Ceiling: Women İn Management Geneva, International Labour Office.
• YAĞCIOĞLU, S. (2018). Kadın İşgücü İstihdamı ve Sorunları: Konya Örneği, (Yüksek Lisans Tezi).Süleyman Demirel Üniversitesi. Isparta.
• YILDIZ, Z. (2011). Turizm Sektörünün Gelişimi ve İstihdam Üzerindeki Etkisi, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 3 (5):54-71.
• YILMAZ, F. (2010), Türkiye’de Kadın Çalışanların Mesleki Sağlık ve Güvenlik Koşulları, The Journal of International Social Research, 3(13): 268-284.
• YÜKSEL, N. (2020), Ekonomik büyüme ve kadın işgücü ilişkisi: Türkiye örneği, (Yüksek lisans tezi). Sivas Cumhuriyet Üniversitesi: Sivas.