Kurtbağrı (Ligustrum lucidum) odununda bazı mekanik özelliklerinin araştırılması ve diğer bazı ağaç türleri ile karşılaştırılması

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 19 - 29, 28.06.2021

Vedat Çavuş

https://doi.org/10.33725/mamad.927822

Cited By: 1

Öz

Ağaç malzemenin kullanılacağı yere karar verilebilmesi ve kullanım amacına en uygun olarak seçilebilmesi için fiziksel, mekanik, kimyasal ve teknolojik özelliklerinin bilinmesi gereklidir. Bu özelliklerin bilinmesi; tasarımcılar, üreticiler, tüketiciler, mühendisler, mimarlar için oldukça önemlidir. Bu çalışmada, kurtbağrı (Ligustrum lucidum) odununun bazı önemli fiziksel ve mekanik özellikleri araştırılmıştır. Hava kurusu yoğunluk, eğilme direnci, elastikiyet modülü, statik sertlik değeri ve vida tutma kapasitesi belirlenmiştir. Elde edilen verilere göre; hava kurusu yoğunluk 791.53 kg/m³, eğilme direnci 98,66 N/mm², eğilmede elastikiyet modülü 6946.26 N/mm², statik sertlik direnci teğet, radyal ve enine yüzeyde sırasıyla 82.58, 83.97 ve 101.82 N/mm² olarak tespit edilmiştir. Vida tutma kapasitesi teğet, radyal ve enine yüzeyde sırasıyla 41.04, 43.93 ve 34.77 N/mm² olarak tespit edilmiştir. Tespit edilen değerler bazı diğer odun türleri ile karşılaştırılmıştır. Bu odun türünün önemli mekanik özelliklere sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu odun türü; yüksek derecede sertlik ve eğilme direnci istenen merdiven, döşeme, parke, ayakkabı kalıpları, müzik aletleri, alet yapımı, oyuncak ve ambalaj, her türlü ahşap tornalama ve mobilyalarda kullanılabilir.

Anahtar Kelimeler

Kurtbağrı, Ligustrum lucidum, Fiziksel özellikler, Mekanik özellikler

Teşekkür

Bu araştırmada; testlerin yapılması konusunda değerli katkı ve desteklerini gördüğüm Sayın Prof. Dr. Bekir Cihad BAL’a ve deney numunelerinin temini konusunda üstün çaba ve yardımlarını gördüğüm Nesimi KILIÇ Bey’e sonsuz teşekkür ederim.

Investigation of some mechanical properties of privet (Ligustrum lucidum) wood and comparison with some tree species

Öz

It is necessary to determine the physical, mechanical, chemical and technological properties of the wood material in order to decide where it will be used and to be selected in the most appropriate way for its intended use. To know these features; it is very important for designers, manufacturers, consumers, engineers and architects. In this study, some important physical and mechanical properties of Privet (Ligustrum lucidum) wood were investigated. Air-dried density, modulus of rupture, modulus of elasticity, static hardness and screw holding capacity were determined. According to the obtained data; air-dried density; 791.53 kg/m³, modulus of rupture; 98.66 N/mm², modulus of elasticity; 6946.26 N/mm², static hardness resistance; 82.58, 83.97 and 101.82 N/mm² at tangential, radial and transverse surface, were determined, respectively. Screw holding capacity were determined 41.04, 43.93 and 34.77 N/mm² on tangential, radial and transverse surface, respectively. The determined values were compared with some other wood species. It was concluded that this type of wood has important mechanical properties. Privet wood can be used in staircases, flooring, parquet, shoe molds, musical instruments, tool making, toy and packaging, all kinds of wood turning and furniture, where a high degree of hardness and bending resistance is required.

Anahtar Kelimeler

Privet, Ligustrum lucidum, Physical properties, Mechanical properties

Kaynakça

• Alioğulları, S., (2010), Süleymaniye plantasyonlarında uygulanan dikim aralığının dar yapraklı dişbudak (Fraxinus angustifolia Vahl.) odununun bazı mekanik özelliklerine etkisi, Düzce Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Ay, N., (2005), Duglas (Pseudotsuga menziesii (Mirb.) Franco) odununun janka sertlik değeri, Kafkas Üniversitesi Artvin Orman Fakültesi Dergisi, 6(1-2), 11-16.
• Ayata, Ü., (2019), İzmir yöresinde yetişen erik, karabiber ve tespih odunlarının statik sertliğinin belirlenmesi üzerine bir araştırma, Mobilya ve Ahşap Malzeme Araştırmaları Dergisi, 2(2), 94-102. DOI: 10.33725/mamad.571364.
• Ayata, Ü., (2020), Ayous odununun bazı teknolojik özelliklerinin belirlenmesi ve ısıl işlemden sonra renk ve parlaklık özellikleri, Mobilya ve Ahşap Malzeme Araştırmaları Dergisi, 3(1), 22-33. DOI: 10.33725/mamad.724596.
• Aytin, A., (2013), Yabani kiraz (Cerasus avium (L.) Monench) odununun fiziksel, mekanik ve teknolojik özellikleri üzerine yüksek sıcaklık uygulamasının etkisi, Düzce Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Bagi, E., Baseri, B., (2021), Pyrolysis of Ligustrum vulgare waste and the effects of various operating parameters on bio-oil upgrading, Biomass Conversion and Biorefinery, DOI: 10.1007/s13399-021-01374-4.
• Bailey, L.H., (1922), The Standard Cyclopedia of Horticulture, New York, NY: Macmillan, 1859 p.
• Bailey, L.H., (1963), The standard cyclopedia of horticulture, The MacMillan Co.: New York.
• Bal B.C., ve Bektaş İ., (2018), Odunun yoğunluğu ile bazı mekanik özellikleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi üzerine bir araştırma, Mobilya ve Ahşap Malzeme Araştırmaları Dergisi, 1(2), 51-61.
• Bal, B.C., (2016), The effect of moisture content on the screw holding capacity of birch and pine plywood, International Forestry Symposium-IFS2016, 7-10 December 2016, Procedings books P: 1020-1026, Kastamonu.
• Bektaş, İ., Alma, H., ve Fidan, S., (2005), Doğu Çınarı (Platanus Orientalis)’nın lambri yapımına uygunluğunun araştırılması, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Araştırma Projeleri Yönetim Birimi Başkanlığı, Proje No: 2003/1-5: 17.
• Bozkurt, Y., ve Erdin, N., (1995), Yoğunluk ile mekanik özellikler arasındaki ilişkiler. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 45(2): 11-34.
• Brosse, J., (1979), Atlas of shrubs and lianes; Bordas Editions: Paris.
• Cothran, J.R., (2003), Gardens and Historic Plants of the Antebellum South, The University of South Carolina Press, 217 p.
• Çalıova, Z., (2011), Kızılağaç ve doğu ladini odunlarının bazı fiziksel ve mekanik özellikleri üzerine ısıl işlemin etkisi, Karabük Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Çavuş, V., (2019a), İzmir’de yetişen gülibrişim (Albizia julibrissin) odununun bazı mekanik ve fiziksel özellikleri ile yüzey özelliklerinin belirlenmesi, Türkiye Ormancılık Dergisi, 20(4), 440-447. DOI: 10.18182/tjf.611994.
• Çavuş, V., (2019b), Manolya (Magnolia grandiflora L.) odununun bazı fiziksel ve mekanik özellikleri, MAS 10th International European Conference on Mathematics, Engineering, Natural & Medical Sciences, December 14-15, 2019, İzmir, Türkiye, 44-52.
• Çavuş, V., (2020a), Kayısı ağacı (Prunus armeniaca L.) odununun bazı fiziksel ve mekanik özelliklerinin belirlenmesi, Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 22(2), 457-464. DOI: 10.24011/barofd.729707.
• Çavuş, V., (2020b), Çitlembik (Celtis australis L.) odununun bazı fiziksel ve mekanik özelliklerinin belirlenmesi, 1st International Hazar Scientific Research Conference, 18-20 September 2020, Baku, Azerbaijan, 912-927.
• Çavuş, V., (2020c), Turunç odununun bazı mekanik özelliklerinin belirlenmesi ve diğer bazı ağaç odunları ile karşılaştırılması, Mobilya ve Ahşap Malzeme Araştırmaları Dergisi, 3(2), 101-109. DOI: 10.33725/mamad.828000.
• Çavuş, V., (2020d), Kokulu ardıç odununun bazı fiziksel ve mekanik özellikleri üzerine bir araştırma, Mobilya ve Ahşap Malzeme Araştırmaları Dergisi, 3(1), 1-9. DOI: 10.33725/mamad.717060.
• Çavuş, V., ve Ayata, Ü., (2018), Manolya ağacı, akçaağaç ve tespih ağacı odunlarında vida tutma direnci üzerine bir araştırma, Mobilya ve Ahşap Malzeme Araştırmaları Dergisi, 1(2), 94-102. DOI: 10.33725/mamad.496615.
• Dirr, M.A., (2009), Manual of Woody Landscape Plants: Their Identification, Ornamental Characteristics, Culture, Propagation and Uses, 6th ed. Champaign, IL: Stipes. 641 p.
• Efe, F.T., (2020), Japon akçaağaç odununun bazı fiziksel ve mekanik özelliklerinin belirlenmesi üzerine bir çalışma, Mobilya ve Ahşap Malzeme Araştırmaları Dergisi, 3(2), 110-118. DOI: 10.33725/mamad.837309.
• Efe, F.T., ve Bal, B.C., (2016), Yüksek sıcaklıkta ısıl işlem görmüş kızılçam (Pinus brutia Ten.) odununun sertlik değerlerinde meydana gelen değişmeler, Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, Özel Sayı, 79-86.
• Enescu, C.M., Loghin C.C., and Ştefan, V., (2015), Wild privet (Ligustrum vulgare L.): A Multipurpose Species with an important role in Forest Land Reclamation Journal of Horticulture, Forestry and Biotechnology, 19(1), 70-73.
• Göker, Y., As, N., ve Ünsal, Ö., (2001), Kasnak meşesi (Quercus vulcanica (Boiss. and Heldr.) Kotschy.) odununun bazı teknolojik özellikleri, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 51(1), 33-42.
• Gratani, L., and Foti, I., (1998), Estimating forest structure and shade tolerance of the species in a mixed deciduous broad-leaved forest in Abruzzo, Italy, Annales Botanici Fennici, 35(2): 75-83.
• Grubb, P.J., Lee, W.G., Kollmann, J., and Wilson, J.B., (1996), Interaction of irradiance and soil nutrient supply on growth of seedlings of ten European tall-shrub species and Fagus sylvatica. Journal of Ecology, 84(6), 827-840. DOI: 10.2307/2960555.
• Lieutaghi, P., (1975), The book of trees and shrubs; Rizzoli Editore: Milano, Italy.
• Mabey, R., (1979), Plants with a Purpose, Fontana, ISBN 0-00-635555-2.
• Malkoçoğlu, A., (1994), Doğu kayını (Fagus orientalis L.) odununun teknolojik özellikleri, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Mantanis, G.I., and Birbilis, D., (2010), Physical and mechanical properties of athel wood (Tamarix aphylla), Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 2: 82-87.
• Mogosanu, G.D., Buteică, S.A., Purcaru, S.O., Croitoru, O., Georgescu, A.M., Serban, F., Tătăranu, L.G., Alexandru, O., and Dricu, A., (2016), Rationale and in vitro efficacy of Ligustrum vulgare hydroalcoholic extract for the treatment of brain tumors, International Journal of Clinical and Experimental Pathology, 9(8), 8286-8296.
• Obeso, J.R., and Grubb, P.J., (1993), Fruit maturation the shrub Ligustrum vulgare (Oleaceae): lack of defoliation effects, Oikos, 68(2), 309-316. DOI: 10.2307/3544844. Örs, Y., ve Keskin, H., (2001), Ağaç Malzeme Bilgisi. KOSGEB. Kale Matbaacılık Ofset, Ankara, s. 89-92.
• Pieroni, A., and Pachaly, P., (2000), An ethnopharmacological study on common privet (Ligustrum vulgare) and phillyrea (Phillyrea latifolia), Fitoterapia, 71(1), S89-S94. DOI: 10.1016/S0367-326X(00)00182-9.
• Polunin, O., (1969), Flowers of Europe - A Field Guide, Oxford University Press, ISBN 0192176218.
• Qin, X.K., (2009), A new system of Ligustrum (Oleaceae), Acta Botanica Yunnanica, 31: 97-116.
• Şahin, H.İ., (2013), Isıl işlemin doğal ve plantasyon ormanlarında yetişen dişbudak (Fraxinus angustifolia Vahl.) odunlarının bazı teknolojik özelliklerine etkisi, Düzce Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Şanıvar, N., ve Zorlu, İ., (1980), Ağaç işleri gereç bilgisi temel ders kitabı, Mesleki Ve Teknik Öğretim Kitapları, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, Etüd ve Programlama Dairesi Yayınları No: 43, 472 sayfa.
• Şofletea, N., and Curtu, L., (2007), Dendrologie, Editura Universităţii Transilvania din Braşov, 540 p.
• TS 2470, (1976), Odunda fiziksel ve mekaniksel deneyler için numune alma metotları ve genel özellikler, Türkiye Standartlar Enstitüsü, Ankara, 30.
• TS 2472, (1976), Odunda, fiziksel ve mekaniksel deneyler için birim hacim ağırlığı tayini, Türkiye Standartlar Enstitüsü, Ankara, 31.
• TS 2474, (1976), Odunun statik eğilme dayanımının tayini, Türkiye Standartlar Enstitüsü, Ankara, 32.
• TS 2478, (1976), Odunun statik eğilmede elastikiyet modülünün tayini, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, 34.
• TS EN 13446, (2005), Ahşap esaslı levhalar-Bağlayıcıların geri çıkma kapasitesinin tayini, , Türkiye Standartlar Enstitüsü, Ankara.
• Tunçtaner, K., As, N., ve Özden, Ö., (2004), Bazı kavak klonlarının büyüme performansları, odunlarının bazı teknolojik özellikleri ve kâğıt üretimine uygunlukları üzerine araştırmalar, Çevre ve Orman Bakanlığı, Yayın No: 212, ISSN:1300-395X Müdürlük Yayın No: 239, Teknik Bülten No: 196: 29, Ankara
• Uphof, J.C.Th., (1959), Dictionary of Economic Plants, Weinheim.
• URL, 1. file:///C:/Users/DELL/Downloads/LigustrumPollenNewInsightsIntoAllergicDisease. Erişim tarihi: 24-04-2021.
• URL, 2. https://cdn.istanbul.edu.tr/statics/www.istanbul.edu.tr/wp-content/uploads/. Erişim tarihi: 24-04-2021
• URL, 3. file:///C:/Users/DELL/Downloads/ANG-5%20-%202016.pdf. Erişim tarihi: 24-04-2021
• URL, 4 https://www.izmir.bel.tr/YuklenenDosyalar/Yayinlar/0_08022018_061455_kulturpark Erişim tarihi: 24-04-2021.
• URL, 5https://www.healthbenefitstimes.com/wild-privet/ Erişim tarihi: 24-04-2021.
• Usher, G., (1974), A Dictionary of Plants Used by Man. Constable, ISBN 0094579202.
• Weber, E., (2003), Invasive Plant Species of the World: A Reference Guide to Environmental Weeds, Cambridge, MA: CBI. 239 p.