The Development of the City of Boyabat with its Effective Factors and the Problems Occurring due to the Development

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 3, 611 - 621, 31.12.2021

Murat Yıldız Yahya Kadıoğlu Aynur Aydın

https://doi.org/10.33712/mana.977483

Öz

In the study, the development process of the city of Boyabat from its foundation to the present, the factors that were effective in the development, the problems that emerged as a result of the development were examined. In Boyabat District Center, the population started to increase after the 1970s, depending on the developments in the industry and service sector, and the settlement entered a rapid growth process. As the urban functions began to become evident, the District Center gained the character of a city and the residential areas expanded. During these years, with the opening of Adnan Menderes Boulevard, which extends in the east-west direction, growth has been contentrated around this boulevard. Depending on the suitability of the topographical structure, the residential areas have expanded to the east, and the Saraydüzü (D030) and Durağan (D785) roads in this direction have had an impact on the growth. The data obtained from the relevant institutions and the images obtained from Google Maps were processed into the horizontal and vertical development of growth was analyzed in the light of the findings obtained. Due to the horizontal and vertical growth, air pollution, parking and transportation problems have arisen, especially concreting in agricultural areas.

Anahtar Kelimeler

City, Development, Urban Function, Settlement

Etkili Faktörleriyle Boyabat Şehrinin Gelişimi ve Gelişime Bağlı Olarak Ortaya Çıkan Sorunlar

Öz

Çalışmada Boyabat şehrinin kuruluşundan günümüze dek geçirmiş olduğu gelişim süreci, gelişimde etkili olan faktörler, gelişim sonucu ortaya çıkan sorunlar incelenmiştir. Boyabat İlçe Merkezi’nde 1970’li yıllardan sonra sanayi ve hizmet sektöründeki gelişmelere bağlı olarak nüfus artmaya başlamış ve yerleşme hızlı bir büyüme sürecine girmiştir. Şehirsel fonksiyonların belirginleşmeye başlamasıyla İlçe Merkezi şehir özelliği kazanmış ve yerleşim alanları genişlemiştir. Bu yıllarda doğu-batı yönünde uzanan Adnan Menderes Bulvarı’nın açılmasıyla büyüme bu bulvar çevresinde yoğunlaşmıştır. Topoğrafik yapının uygun olmasına bağlı olarak yerleşim alanları doğuya doğru genişlemiş bu yöndeki Saraydüzü (D030) ve Durağan (D785) yolları büyüme üzerinde etkili olmuştur. İlgili kurumlardan temin edilen veriler ve Google Maps üzerinden elde edilen görüntüler ArcGıs 10.8 programına işlenerek yerleşmenin gelişimi için dijital veri tabanı oluşturulmuş, elde edilen bulgular ışığında harita, tablo ve şekillerle büyümenin yatay ve dikey gelişimi analiz edilmiştir. Yatay ve dikey yöndeki büyümeye bağlı olarak başta tarım alanlarında betonlaşma olmak üzere hava kirliliği, otopark ve ulaşım sorunları ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Şehir, Gelişme, Şehirsel Fonksiyon, Yerleşme

Kaynakça

• AKENGİN, Hamza ve DİNÇ, Yücel (2018), “Şehirlerin Yatay Gelişimlerinde Coğrafi Faktörlerin Etkisi: Manavgat Örneği”, TÜCAUM 30. Yıl Uluslararası Coğrafya Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Tücaum Yayını, Ankara, ss.532-550.
• BAŞOĞLU, Bekir (1972), Boyabat ve Çevresi Tarihi, Doğuş Matbaası, Ankara.
• BAYAR, Murat ve YETKİN, Hulusi (2015), Boyabat (Sinop) İmar Planı Araştırma Raporu, UTEM Planlama Proje Yayını, Ankara.
• BAYAR, Murat ve YETKİN, Hulusi (2017), Boyabat (Sinop) (İlave-Revizyon) İmar Planı Açıklama Raporu, UTEM Planlama Proje Yayını, Ankara.
• BAYDİL, Emin (1994), “Gökırmak Havzasının Coğrafyası (Beşeri ve İktisadi Bakımdan)”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• BOYABAT BELEDİYESİ (2020), Boyabat Belediyesi Mahalle İstatistikleri (2012-2020), Boyabat Belediye Başkanlığı Yayını, Sinop.
• BULTAN, Uğur (2005), Boyabat (Sinop) İlave ve Revizyon İmar Planı Açıklama Raporu, Plantek Tasarım Mühendislik Mimarlık Yayını, Sinop.
• DOĞANAY, Hayati (1984), “Bölge Planlamasının Coğrafi Esasları”, Atatürk Üniversitesi Coğrafya Bölümü Ders Notları, Atatürk Üniversitesi Yayını, Erzurum.
• DİE – DEVLET İSTATİSTİK ENSTİTÜSÜ (1927), Genel Nüfus Sayımı, 28.10.1927, Devlet İstatistik Enstitüsü Yayını, Ankara.
• DİE – DEVLET İSTATİSTİK ENSTİTÜSÜ (1950), Genel Nüfus Sayımı, 22.10.1950, Devlet İstatistik Enstitüsü Yayını, Ankara.
• DPT – DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATI MÜSTEŞARLIĞI (2000), Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı Taş Toprağa Dayalı Ürünler Sanayi, Özel İhtisas Komisyon Raporu, DPT Yayını, Ankara.
• ERBEY, Seher (2019), “Anadolu Yerleşmelerinde Konut Alanlarının Yeni Gelişen Planlama Yaklaşımları Bağlamında Değerlendirilmesi: Boyabat Örneği”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• ESER, Erdal (2006), “Boyabat Kalesi”, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.30(2), ss.187-211.
• KİRENCİ ERUZUN, Zeyneb Ayla (2018), “Boyabat ve Geleneksel Ev Mimarisi - Çay Mahallesi Örneği”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• KURUCA, Nazım (2009), “Tahrir Defterlerine Göre Boyovası / Boyabat Kazasının 16. Yüzyıl Başlarında İktisadî ve Sosyal Durumu”, Atatürk Kültür Merkezi Dergisi, S.55, ss.117-144.
• S.S. BOYABAT KÜÇÜK SANAYİ SİTESİ (2018), 2018 Yılı Yapı Kooperatifi Başkanlığı Verileri, Boyabat Küçük Sanayi Sitesi Başkanlığı Yayını, Sinop.
• SEÇKİN, Nadide ve ÖZAKIN, Rabia ve ERDEM, Ayten (2003), “Sinop-Boyabat Kentsel Mimarlık Envanter Raporu 2002 Yılı Çalışması”, Türkiye Bilimler Akademisi Kültür Envanteri Dergisi, S.1, ss.90-128.
• SEÇKİN, Nadide ve ÖZAKIN, Rabia ve ERDEM, Ayten ve YERGÜN, Uzay ve MAŞALI, Dilek (2004), “Boyabat (Sinop) Kentsel Kültür Varlıkları Envanteri”, Türkiye Bilimler Akademisi Kültür Envanteri Dergisi, S.3, ss.3-30.
• SİNOP VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHRİCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ (2017), Sinop İli 2016 Yılı Çevre Durum Raporu, Sinop Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Yayını, Sinop.
• TÜİK - TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU (2019), Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (2007-2018), Türkiye İstatistik Kurumu Yayını, Ankara.
• TÜİK - TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU (2021), İstatistik Veri Portalı - Nüfus ve Demografi - Genel Nüfus Sayımları (1965-2000), Türkiye İstatistik Kurumu Yayını, Ankara.
• YILMAZ, Recep (2018), “852, 853, 854 Numaralı Nüfus Defterlerine Göre Boyabat Nüfusu”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sinop Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sinop.
• Ahmet KÜÇÜKBAŞ, Fotoğraf Arşivi (2021). Cihat YAMAN, Fotoğraf Arşivi (2021).