Turkey's Geopolitics

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 2, 320 - 339, 31.08.2022

Mesut Doğan , Özlem Sertkaya Doğan

https://doi.org/10.33712/mana.1159064

Cited By: 9

Öz

Political and economic crises, terrorism and epidemics in the world, affect countries negatively. In these events, transit centers that act as bridges are more affected. In this context, Turkey suffers a lot from the events that may occur depending on its location. The Turks came to Anatolia in 1071, settled in these lands, and established politically powerful, ancient, virtuous states and empires. Geographical location and natural-human characteristics are at the forefront of the important factors that affect the establishment and development of states. Turkey, due to its strategic location, is a country that is affected by all the events that occur in its near and far regions, in addition it is a country that intervenes in the events as an important actor. Due to its location on important international transportation routes, Turkey connects the surrounding countries and forms the main axis of Asia and Europe, as it is at the meeting point of all roads. Due to this feature, Turkey has become one of the important centers of both international trade and global security. The best examples of this can be seen from the wars and events that occurred in the Balkans, the Caucasus and the Middle East. Turkey’s role draws attention in mediation efforts and food supply during the Russia-Ukraine War as well. The importance of Turkey's location; it has clearly emerged in the Crusades, Ottoman Period; 1st World, Independence and 2nd World Wars. Turkey that tries to show its power to the whole world through the proclamation of the Republic, that shows its effectiveness during the cold war and that stands out even more in the new world order, will always continue its existence with its geopolitical characteristics.

Anahtar Kelimeler

Turkey, Geopolitics, Geostrategy, Geography, Location

Türkiye’nin Jeopolitiği

Öz

Dünyada ortaya çıkan siyasi, ekonomik krizler; terör ve salgın olayları ülkeleri olumsuz etkilemektedir. Bu olaylarda köprü vazifesi gören transit geçiş merkezleri daha fazla etkilenirler. Bu bağlamda Türkiye, konumuna bağlı olarak meydana gelebilecek olaylardan çok fazla zarar görmektedir. Türkler; 1071 yılında Anadolu’ya gelmiş, bu topraklarda yerleşmiş, siyasi bakımdan güçlü, kadim, faziletli devletler ve imparatorluklar kurmuşlardır. Devletlerin kurulması ve gelişmesinde etkili olan önemli unsurların başında coğrafi konum ve doğal-beşeri özellikler gelmektedir. Türkiye, stratejik konumu nedeniyle yakın ve uzak bölgesinde meydana gelen tüm olaylardan etkilenen, diğer taraftan da önemli aktör olarak olaylara müdahil olan bir ülkedir. Türkiye, uluslararası önemli ulaşım yolları üzerinde bulunması ve çevre ülkeleri birbirine bağlayarak tüm yolların buluşma noktasında olması nedeniyle Asya ve Avrupa’nın ana eksenini de oluşturmaktadır. Bu özellik nedeniyle Türkiye, hem uluslararası ticaretin hem de küresel güvenliğin önemli merkezlerinden biri olmuştur. Bunun en güzel örnekleri Balkanlar, Kafkaslar ve Ortadoğu’da meydana gelen savaş ve olaylardan görülmektedir. Yine Rusya - Ukrayna Savaşı’nda arabuluculuk çalışmaları ve gıda tedariki noktasında da Türkiye’nin rolü dikkat çekmektedir. Türkiye’nin bulunduğu konumunun önemi; Haçlı Seferleri’nde, Osmanlı Dönemi’nde, 1. Dünya, Kurtuluş ve 2. Dünya Savaşları’nda açıkça ortaya çıkmıştır. Cumhuriyetin ilanıyla tüm dünyaya gücünü göstermeye çalışan, soğuk savaş döneminde etkinliğini gösteren ve yenidünya düzeninde daha da öne çıkan bir Türkiye, jeopolitik özellikleriyle varlığını her zaman devam ettirecektir.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Jeopolitik, Jeostrateji, Coğrafya, Konum

Kaynakça

• AKENGİN, Hamza (2019), “Siyasi Coğrafya: Jeopolitik ve Ortadoğu Jeopolitiği Üzerine Bir Değerlendirme”, Beşeri ve İktisadi Coğrafya Araştırmaları: Prof. Dr. Nuran Taşlıgil’e Armağan (Ed. Süheyla Üçışık Erbilen, Güven Şahin), Eski Babil Yayınları, İstanbul, ss.243-257.
• AKOVA, İsmet (2018), “Enerji Kaynakları”, Beşeri ve Ekonomik Coğrafya (Ed. Mesut Doğan, Özlem Sertkaya Doğan), Pegem Yayıncılık, Ankara, ss.285-330.
• BOTAŞ - BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA ANONİM ŞİRKETİ (2022), “Türkiye’den Geçen Transit Petrol ve Doğalgaz Boru Hatları”, Kurumsal Web Sayfası, https://www.botas.gov.tr/Sayfa/dogal-gaz-ve-petrol-boru-hatlari-haritasi/168 (Erişim Tarihi: 05.06.2022).
• CEYLAN, Mehmet Akif (2019), “Türkiye’nin Siyasi Coğrafyası”, Türkiye Beşeri ve İktisadi Coğrafyası (Ed. Nuran Taşlıgil, Güven Şahin), Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara, ss.149-192.
• DOĞAN, Mesut (2013), “Türkiye Sanayileşme Sürecine Genel Bir Bakış”, Marmara Coğrafya Dergisi, S.28, ss.211-231.
• DOĞAN, Mesut (2015), “Hydropolitics ‘The World and Turkey’", Indian Journal of Applied Research (IJAR), S.5(9), ss.364-366.
• DOĞAN, Mesut (2021), “Jeopolitik ve Türkiye”, International Scientific Conference, Global Challenges – Scientific Solutions II, 14 October 2020 – Antwerp (Belgium), ss.102-105.
• DOĞAN, Mesut (2022), Turizm ve Çevre, İstanbul Üniversitesi Yayını, İstanbul.
• DOĞAN SERTKAYA, Özlem (2018), “Nüfus Coğrafyası”, Beşeri ve Ekonomik Coğrafya (Ed. Mesut Doğan, Özlem Sertkaya Doğan), Pegem Yayıncılık, Ankara, ss.27-55.
• KAYA, Faruk (2017), “Coğrafi Potansiyelleri Temelinde Türkiye Jeopolitiği ve Dünya Siyasetindeki Yeri”, Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.3(2), ss.1-14.
• MECEK, Mehmet (2018), “Azerbaycan’ın Devlet Yapısı ve Taşra Yönetiminde Merkez – Yerel İlişkileri”, Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.7(1), ss.51-77.
• ÖZEY, Ramazan (2017), Türkiye’nin Jeopolitiği: Değişimler ve Öncelikler, Pegem Akademi Yayını, Ankara.
• SEVGİ, Cezmi (1988), “Jeopolitik ve Jeostratejinin Tarihsel Gelişimi Açısından Türkiye’nin Stratejik Konumu”, Ege Coğrafya Dergisi, S.4(1), ss.214-248.
• ŞEREFOĞLU, Coşkun ve YILMAZ, Mutlu (2019), “Sınıraşan Akarsuların Yönetimi Konusunda Çalışan Uzmanların Bakış Açısından Dicle ve Fırat Nehirleri”, International Journal of Human Sciences, S.19(1), ss.73-86.
• TÜRKİYE CUMHURİYETİ NAHÇIVAN BAŞKONSOLOSLUĞU (2022), “Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Hakkında Genel Bilgiler”, Türkiye Cumhuriyeti Nahçıvan Başkonsolosluğu Kurumsal Web Sayfası, http://naxcivan.cg.mfa.gov.tr/Mission/InfoNotes (Erişim Tarihi: 03.06.2022).