A Comparative Analysis of the Change in Organizational Commitment of Cabin and Cockpit Crews to Airline Companies after the Pandemic

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 102 - 123, 28.03.2025

Mustafa Kemal Yılmaz , Sadık Özkan

https://doi.org/10.33712/mana.1543838

Öz

The purpose of this study is to examine how cabin and cockpit crew members' organizational commitment (in the context of affective commitment, continuance commitment and normative commitment sub-dimensions) to the airline companies they work for during and after the pandemic period is affected and changed concerning demographic variables. Within the research framework, a field study was conducted with 341 cabin and cockpit employees working in Turkish-registered airline companies. The organizational commitment scale developed by Meyer, Allen, and Smith (1993) was used to measure the participants' organizational commitment level. The scale consists of 18 items and 3 sub-dimensions. The relationship between employees' demographic variables and their organizational commitment levels (affective, continuance, and normative commitment sub-dimensions) was analyzed using t-test or t-tests and ANOVA tests. As a result of the evaluations, post-pandemic organizational commitment levels of airline cabin and cockpit crews increased relatively compared to the pandemic period and differed in demographic variables.

Anahtar Kelimeler

Cabin Crews, Cockpit Crews, Airline Companies, Organizational Commitment, Aviation Industry

Etik Beyan

This paper complies with Research and Publication Ethics, has no conflict of interest to declare. This study was supported by TUBITAK 2209/A - University Students Research Projects Support Program. The article has been checked for spelling and plagiarism/similarity. The article was evaluated by "at least two external referees" and "double blinding" method. For the scale used in the article, it is declared by the authors that permission was obtained from the original owner of the scale. The author(s) sent a signed "Copyright Transfer Form" to the journal. Regarding the conduct of this research, an “Ethics Permission Certificate” dated 28/11/2022 and numbered 2022-101 was obtained from the Ethics Committee of the University of Samsun.

Destekleyen Kurum

This study was supported by TUBITAK 2209/A - University Students Research Projects Support Program.

Pandemi Sonrası Kabin ve Kokpit Ekiplerinin Havayolu Şirketlerine Yönelik Örgütsel Bağlılıklarındaki Değişimin Karşılaştırmalı Bir Analizi

Öz

Bu araştırmanın amacı, kabin ve kokpit ekiplerinin pandemi dönemi ve sonrasında çalıştıkları havayolu şirketlerine yönelik örgütsel bağlılık düzeylerinin (duygusal bağlılık, devam bağlılığı ve normatif bağlılık alt boyutları bağlamında) demografik değişkenleri özelinde nasıl etkilendiğini ve değiştiğini incelemektir. Araştırma kapsamında, Türkiye’deki havayolu şirketlerinde görev yapan 341 kabin ve kokpit çalışanı ile bir saha araştırması gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların örgütsel bağlılık düzeyini ölçmek için, Meyer, Allen ve Smith (1993) tarafından geliştirilen 18 madde ve 3 alt boyuttan oluşan örgütsel bağlılık ölçeği kullanılmıştır. Çalışanların demografik değişkenleri ile örgütsel bağlılık düzeyleri (duygusal bağlılık, devam bağlılığı ve normatif bağlılık alt boyutları) arasındaki ilişki Bağımsız T testi ve ANOVA testleri ile analiz edilmiştir. Yapılan değerlendirmeler neticesinde; Türkiye’deki havayolu şirketlerinde görev yapan kabin ve kokpit ekiplerinin pandemi dönemine nazaran pandemi sonrasında örgütsel bağlılık düzeylerinin görece arttığı ve demografik değişkenleri özelinde farklılaştığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kabin Ekipleri, Kokpit Ekipleri, Havayolu Şirketleri, Örgütsel Bağlılık, Havacılık Sektörü

Etik Beyan

Bu makale Araştırma ve Yayın Etiğine uygundur. Beyan edilecek herhangi bir çıkar çatışması yoktur. Bu çalışma, Tübitak 2209/A - Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destek Programı kapsamında desteklenmiştir. Makale yazım ve intihal/benzerlik açısından kontrol edilmiştir. Makale, “en az iki dış hakem” ve “çift taraflı körleme” yöntemi ile değerlendirilmiştir. Makalede kullanılan ölçek için yazar(lar) tarafından ölçeğin orjinal sahibinden izin alındığı beyan edilmiştir. Yazar(lar), dergiye imzalı “Telif Devir Formu” belgesi göndermişlerdir. Bu araştırmanın yapılması ile ilgili olarak Samsun Üniveritesi Etik Komisyonundan 28/11/2022 tarih ve 2022-101 sayılı “Etik İzni Belgesi” alınmıştır.

Destekleyen Kurum

Bu çalışma, Tübitak 2209/A - Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destek Programı kapsamında desteklenmiştir.

Kaynakça

• AKYOL, Aylin (2022), “Örgütsel Erdemliliğin Örgütsel Bağlılığa Etkisi Üzerine Bir Araştırma”, İşletme Araştırmaları Dergisi, S.14(1), ss.578-589.
• ALİ, Abubakar ve JAN, Mir Taleem (2012), “Relationship Between Organizational Commitment and Perceived Organizational Support in the Aviation İndustry”, International Journal of Business and Social Science, S.3(19), ss.302-309.
• BALTACI, Ali (2018), “Nitel Araştırmalarda Örnekleme Yöntemleri ve Örnek Hacmi”, Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.7(1), ss.231-374.
• ÇETİNKAYA, Koray (2014), “Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği”, Ankara Barosu Dergisi, S.4, ss.415-474.
• DAĞLI, Ali, ELÇİÇEK, Zeynep ve HAN, Burak (2018), “Örgütsel Bağlılık Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, S.17(68), ss.1788-1800.
• DALMIŞ, Ahmet Burhan (2019), “Örgütsel Bağlılığın İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisi: Havacılık Sektöründe Bir Araştırma”, Turkish Studies Social Sciences, S.14(4), ss.1399-1419.
• DEMİR, Mehmet (2021), “Pandemi Dönemi Kısa Çalışma ve Sonuçları”, İlke İlim Kültür Eğitim Vakfı Dergisi, S.19, ss.1-8.
• DORUK, Ömer Talha, KONUK, Süleyman ve ATICI, Ramazan (2021),“Short-Term Working Allowance and Firm Risk in the Post-COVID-19 Period: Novel Matching Evidence from an Emerging Market”, Finance Research Letters, S.43, ss.1-7.
• DÖNGELCİ, Cavidan Sena, BAYRAK KÖK, Sabahat ve SARIKAYA, Mehtap (2023), “Örgütsel Bağlılığın Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi: Özel Sektör Çalışanları Üzerine Bir Uygulama”, Pamukkale Üniversitesi İşletme Araştırmaları Dergisi, S.10(1), ss.171-190.
• EKMEKÇİ, Ömer (2009), “Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Uygulamasına İlişkin Sorular”, Sicil İş Hukuku Dergisi, S.14, ss.47-59.
• ELIYANA, Asih ve MUZAKKI, Ma'arif Syamsul (2019), “Job Satisfaction and Organizational Commitment Effect in the Transformational Leadership Towards Employee Performance”, European Research on Management and Business Economics, S.25(3), ss.144-150.
• ERGÜN, Selami (2021), “The Mediating Role of the Innovation Climate in the Relationship Between Corporate Social Responsibility and Organizational Commitment: Sample of a Public Sport Organization”, Doctorate Thesis, Middle East Technical University The Graduate School of Social Sciences, Ankara.
• KARABEY, Canan Nur (2019), “Örnekleme”, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (Ed. Sevtap Ünal), Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları, Erzurum, ss.99-131.
• KARABULUT, Şener (2020), “Kısa Çalışma Ödeneğinde Covid-19 (Koronavirüs) Pandemisi Nedeniyle Yapılan Düzenlemeler”, Çimento İşveren Dergisi, S.34(5), ss.8-19.
• KARATEPE, Osman ve KILIÇ, Hacı (2007), “Relationships of Supervisor Support and Conflicts in the Work-Family Interface with the Selected Job Outcomes of Frontline Employees”, Tourism Management, S.28(1), ss.238-252.
• KASSIM, Elias ve SANNI, Abdullateef (2014), “Leadership Styles and Organizational Commitment: A Study of Selected Airline Employees”, Journal of Aviation Research and Development, S.6(1), ss.10-25.
• LADELSKY, Mark ve CATANA, Gabriel (2013), “The Impact of Organizational Commitment on the Performance of Aviation Staff”, Scientific Bulletin: Series D, S.75(1), ss.45-54.
• LI, Yucheng, LIU, Zhenyu, QIN, Kun, CUI, Jia, ZENG, Xiangyi, JI, Mingchao ve LI, Yichen (2021), “Organizational Trust and Safety Operation Behavior in Airline Pilots: The Mediating Effects of Organizational Identification and Organizational Commitment”, Journal of Air Transport Management, S.92(6). ss.1-8.
• MERCURIO, Zachary (2015), “Affective Commitment as a Core Essence of Organizational Commitment an Integrative Literature Review”, Human Resource Development Review, S.14(4), ss.1-26.
• MEYER, John ve ALLEN, Natalie (1991), “A Three-Component Conceptualization of Organizational Commitment”, Human Resource Management Review, S.1(1), ss.61-89.
• MEYER, John ve PARFYONOVA, Natalia (2010), “Normative Commitment in the Workplace: A Theoretical Analysis and Re-Conceptualization”, Human Resource Management Review, S.20(4), ss.283-294.
• MEYER, John, ALLEN, Natalie ve SMITH, Catherine (1993), “Commitment to Organizations and Occupations: Extension and Test of a Three-Component Conceptualization”, Journal of Applied Psychology, S.78(4), ss.538–551.
• MOUSSA, Nour Ben ve ARBI, Rania El (2020), “The Impact of Human Resources Information Systems on Individual Innovation Capability in Tunisian Companies: The Moderating Role of Affective Commitment”, European Research on Management and Business Economics, S.26(1), ss.18-25.
• NYAMEKYE, Kwame (2012), “Transformational Leadership and Employee Commitment in the Aviation Industry”, International Journal of Business and Management, S.7(24), ss.1-8.
• ÖZCAN, Ferah (2020), “Hastane Çalışanlarının Demografik Özellikleri ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi Üzerine Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Kent Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• PADAVI, Prabhat, KANEKAR, Rohit ve CHANDE, Kiran (2021), “Emprical Study on Organisational Commitment of Employees in Indian Hotel Industry”, Turkish Journal of Physiotherapy and Rehabilitation, S.32(3), ss.2731-2737.
• PAŞAMEHMETOĞLU, Arda ve BAĞ, Serdar (2022), “Havacılık Sektöründe İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki”, Journal of Aviation Management, S.5(2), ss.45-60.
• SAYĞAN, Füsun (2011), “Relationship Between Affective Commitment and Organizational Silence: A Conceptual Discussion”, International Journal of Social Sciences And Humanity Studies, S.3(2), ss.219-227.
• SIMOSI, Maria (2012), “The Moderating Role of Self-Efficacy in the Organizational Culture-Employee Commitment Relationship”, Journal of Occupational and Organizational Psychology, S.85(3), ss.427-443.
• TABACHNICK, Barbara ve FIDELL, Linda (2015), Çok Değişkenli İstatistiklerin Kullanımı, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara, 6. Baskı.
• TREMBLAY, Michel (2021), “Understanding the Dynamic Relationship Between Career Plateauing, Organizational Affective Commitment And Citizenship Behavior”, Journal of Vocational Behavior, S.129(1), ss.1-7.
• TUTAŞ, Begüm (2023), “Sağlık Çalışanlarında Covid 19 Korkusunun Örgütsel Bağlılığa Etkisi: Bir Özel Hastane Araştırması”, Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• ÜSTÜN, Pınar (2018), “Örnekleme Yöntemleri”, Psikiyatri Hemşireleri Derneği Kurumsal Web Sayfası, https://www.Phdernegi.Org/Wp-Content/Uploads/2016/03/%C3%B6rnekleme_Yontemleri.pdf (Erişim Tarihi: 12.06.2024).
• WU, Chih-Min ve CHEN, Ting-Ju (2018), “Collective Psychological Capital: Linking Shared Leadership, Organizational Commitment, and Creativity”, International Journal of Hospitality Management, S.74, ss.75-84.
• YILMAZ, Kemal ve TEMİZKAN, Volkan (2021), “Demir-Çelik Sektörü Çalışanlarının Örgütsel Bağlılık Düzeylerinin İncelenmesi: Kardemir Örneği”, İşletme Araştırmaları Dergisi, S.13(2), ss.1538-1552.
• YÜCEL, İlhami, McMILLAN, Alex ve RICHARD, Orlando (2014), “Does CEO Transformational Leadership Influence Top Executive Normative Commitment?”, Journal of Business Research, S.67(6), ss.1170-1177.