Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

İbn el-Ceyyab el-Gırnâtî’nin Şiirinde Medih

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 2, 353 - 376, 26.12.2022
https://doi.org/10.47425/marifetname.vi.1140510

Öz

Bu araştırma şair, edebiyatçı, vezir, yıllarca Gırnata’daki kâtipler heyeti başkanlığı yapmış ve Ben-î Ahmer sultanlarından dördüne refakat etmiş olan İbn el-Ceyyab el-Gırnâtî’nin şiirindeki methiyeleri ele almaktadır. Araştırma ağırlıklı olarak, gerek divanının çoğunu oluşturan ve Ben-î Ahmer sultanları için yazılan methiyeler olsun gerekse dönemin vezir, devlet adamı ve ihvan için yazılan methiyeler olsun, divanını veya şiir projesini medih (övgü) şiirlerine tahsis eden İbn el-Ceyyab’ın şiirinde methedilenin portresini incelemektedir. Bu çalışma şu soruları yanıtlamaya çalışmaktadır: Gırnata Emirliği dönemindeki sultanlara yakın olan şairin görevi nedir? Şairler dönemin yöneticilerini nasıl tasvir etti? Methiyeler o dönemde üslup değişikliğine uğradı mı veya daha önceki şairlerin keşfetmediği yeni anlamlar ortaya koydu mu? Bu methiyeler daha önceki dönemlerde yazılan methiyelerin devamı niteliğinde mi? Bütün bunlardan daha önemlisi de son dönemlerin şiiri neden methiyelerde boğuldu? Endülüs edebiyatının incelemesine önem vermek ve metinlerini analiz etmek, sanatsal ve tarihsel bir zorunluluktur. Edebi zevki ve şiir kavramının gelişimini ve ona Endülüslülerin bakış açısını anlamak için sanatsal bir gereklilik ve o dönemdeki siyasi, edebi ve sosyal yaşamın doğasını anlamak için tarihsel bir zorunluluktur.

Kaynakça

  • Bu Hassûn, Abdülkadir, el-Endelüs fi Ahdi Benî’l-Ahmer dirasatün Sekafiyyetün Tarihiyyeh, Doktora tezi, Ebu Bekir Belkâyid Üniversitesi, Tilmîsân, Cezayir.
  • El-Gırnâtî, ibnü’l-Ceyyab, ed-Divân, thk. Fevzi İsa, Mektebetü’l-Edâb, Kahire, 1. Baskı, 2016.
  • En-Nübâhî, Ebü’l-Hasen Alî b. Abdillâh b. Muhammed, Târîḫu ḳuḍâti’l-Endelüs: el-Merḳabetü’l-ʿulyâ fî men yesteḥiḳḳu’l-kadâʾ ve’l-fütyâ, thk. Levi, Provnsal, Daru’l-Kitabi’l-Masri, Kahire, 1. Baskı, 1948.
  • ez-Ziriklî, Hayreddin, el-A’lâm, Dâru’l-İlm lilmelâyîn, Beyrut, 15. Baskı, 2002.
  • İbn Kunfüz, Ebü’l-Abbâs Ahmed b. Hasen b. Alî el-Kustantînî, el-Vefeyât, thk. Adil Nuvayhid, Darü’l-âfâk el-Jadidah, Beyrut, 4. Baskı, 1983. thk. Me’mun bin Muhyiddim el-Cinan, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 1. Baksı, 1996.
  • İbn, Ferhûn, Burhâneddîn, İbrâhîm b. Alî b. Muhammed el-Ceyyânî el-Medenî, eD-Dîbâcü’l-müẕheb fî maʿrifeti aʿyâni ʿulemâʾi’l-meẕheb.
  • İbn’ül-Ahmar, Ebü’l-Velîd İsmâîl Aʿlâmü’l-Maġrib ve’l-Endelüs (thk. Muhammed Rıdvân ed-Dâye), Müessesetü’r-Risale, Şam, 1407/1987
  • İbnü’l-Ḫaṭîb, Lisâni’d-dîn, el-İhâta fî Ahbâri Gırnata. tkh. Muhammed Abdullah Anân, Mktebetü’l-Hannci, Kahire, 1. Baskı, 1977.
  • el-Ketîbetü’l-kâmine fî men laḳıynâhü bi’l-Endelüs min şuʿarâʾi’l-miʾeti’s̱-s̱âmine, thk. İhsân Abbâs, Daru’s-Sekâfe, Beyrut, 1. Baskı, 1983.
  • Makarî Ahmed b. Muhammed, Ebü’l-Abbâs et-Tilimsânî, Nefḥu’ṭ-ṭîb min ġuṣni’l-Endelüsi’r-raṭîb ve ẕikru vezîrihâ Lisâni’d-dîn İbni’l-Ḫaṭîb. thk. İhsân Abbâs, Dar Sadir, Beyrut, 1. Baskı, 1968.
Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 2, 353 - 376, 26.12.2022
https://doi.org/10.47425/marifetname.vi.1140510

Öz

Kaynakça

  • Bu Hassûn, Abdülkadir, el-Endelüs fi Ahdi Benî’l-Ahmer dirasatün Sekafiyyetün Tarihiyyeh, Doktora tezi, Ebu Bekir Belkâyid Üniversitesi, Tilmîsân, Cezayir.
  • El-Gırnâtî, ibnü’l-Ceyyab, ed-Divân, thk. Fevzi İsa, Mektebetü’l-Edâb, Kahire, 1. Baskı, 2016.
  • En-Nübâhî, Ebü’l-Hasen Alî b. Abdillâh b. Muhammed, Târîḫu ḳuḍâti’l-Endelüs: el-Merḳabetü’l-ʿulyâ fî men yesteḥiḳḳu’l-kadâʾ ve’l-fütyâ, thk. Levi, Provnsal, Daru’l-Kitabi’l-Masri, Kahire, 1. Baskı, 1948.
  • ez-Ziriklî, Hayreddin, el-A’lâm, Dâru’l-İlm lilmelâyîn, Beyrut, 15. Baskı, 2002.
  • İbn Kunfüz, Ebü’l-Abbâs Ahmed b. Hasen b. Alî el-Kustantînî, el-Vefeyât, thk. Adil Nuvayhid, Darü’l-âfâk el-Jadidah, Beyrut, 4. Baskı, 1983. thk. Me’mun bin Muhyiddim el-Cinan, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 1. Baksı, 1996.
  • İbn, Ferhûn, Burhâneddîn, İbrâhîm b. Alî b. Muhammed el-Ceyyânî el-Medenî, eD-Dîbâcü’l-müẕheb fî maʿrifeti aʿyâni ʿulemâʾi’l-meẕheb.
  • İbn’ül-Ahmar, Ebü’l-Velîd İsmâîl Aʿlâmü’l-Maġrib ve’l-Endelüs (thk. Muhammed Rıdvân ed-Dâye), Müessesetü’r-Risale, Şam, 1407/1987
  • İbnü’l-Ḫaṭîb, Lisâni’d-dîn, el-İhâta fî Ahbâri Gırnata. tkh. Muhammed Abdullah Anân, Mktebetü’l-Hannci, Kahire, 1. Baskı, 1977.
  • el-Ketîbetü’l-kâmine fî men laḳıynâhü bi’l-Endelüs min şuʿarâʾi’l-miʾeti’s̱-s̱âmine, thk. İhsân Abbâs, Daru’s-Sekâfe, Beyrut, 1. Baskı, 1983.
  • Makarî Ahmed b. Muhammed, Ebü’l-Abbâs et-Tilimsânî, Nefḥu’ṭ-ṭîb min ġuṣni’l-Endelüsi’r-raṭîb ve ẕikru vezîrihâ Lisâni’d-dîn İbni’l-Ḫaṭîb. thk. İhsân Abbâs, Dar Sadir, Beyrut, 1. Baskı, 1968.

The Praise Poem in Ibn al-Jayyab al-Gharnatī’s Poetry

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 2, 353 - 376, 26.12.2022
https://doi.org/10.47425/marifetname.vi.1140510

Öz

This study focuses on the praise poem that Ibn Al_Jiyab Al_Gharnati tackled in his poetry. Al_Gharnati was a poet ( laureate), a writer, a minister, and the head of the undersecretary office ( Diwan Al_Kuttab) in Granada for many years. Moreover, he was in a strong relation with four Sultans of Banu Al_Ahmar. The study often examines the image of praise in Ibn Al_ Jiyab's poetry who devoted his poetry collection or poetic project to praise poetry whether praising the Sultan of Banu Al_Ahmar, the ministers or some notables and companions. The study tries to answer some questions by analyzing the image of the praiseworthy in Ibn Al_Jiyab's poetry: What is the role of the poet who was close to the Sultan in the Grandian era? How did the poets portray the people in power at that time? Did stylistic changes take place in the praise poem or were new meanings introduced that were not preceded by poets before? was the poem a continuation of the praise poem in previous ages? Above all, why later ages were full of praise poems ( odes of praise)? The interest in studying the Andalusian literature and analysing its texts is an artistic and historical necessity. It is an artistic necessity to understand the literary influence, taste and the development of the concept of poetry and the Andalusian's view of it. In addition, it is a historical necessity to understand the nature of political, literary, and social life at that
time.

Kaynakça

  • Bu Hassûn, Abdülkadir, el-Endelüs fi Ahdi Benî’l-Ahmer dirasatün Sekafiyyetün Tarihiyyeh, Doktora tezi, Ebu Bekir Belkâyid Üniversitesi, Tilmîsân, Cezayir.
  • El-Gırnâtî, ibnü’l-Ceyyab, ed-Divân, thk. Fevzi İsa, Mektebetü’l-Edâb, Kahire, 1. Baskı, 2016.
  • En-Nübâhî, Ebü’l-Hasen Alî b. Abdillâh b. Muhammed, Târîḫu ḳuḍâti’l-Endelüs: el-Merḳabetü’l-ʿulyâ fî men yesteḥiḳḳu’l-kadâʾ ve’l-fütyâ, thk. Levi, Provnsal, Daru’l-Kitabi’l-Masri, Kahire, 1. Baskı, 1948.
  • ez-Ziriklî, Hayreddin, el-A’lâm, Dâru’l-İlm lilmelâyîn, Beyrut, 15. Baskı, 2002.
  • İbn Kunfüz, Ebü’l-Abbâs Ahmed b. Hasen b. Alî el-Kustantînî, el-Vefeyât, thk. Adil Nuvayhid, Darü’l-âfâk el-Jadidah, Beyrut, 4. Baskı, 1983. thk. Me’mun bin Muhyiddim el-Cinan, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 1. Baksı, 1996.
  • İbn, Ferhûn, Burhâneddîn, İbrâhîm b. Alî b. Muhammed el-Ceyyânî el-Medenî, eD-Dîbâcü’l-müẕheb fî maʿrifeti aʿyâni ʿulemâʾi’l-meẕheb.
  • İbn’ül-Ahmar, Ebü’l-Velîd İsmâîl Aʿlâmü’l-Maġrib ve’l-Endelüs (thk. Muhammed Rıdvân ed-Dâye), Müessesetü’r-Risale, Şam, 1407/1987
  • İbnü’l-Ḫaṭîb, Lisâni’d-dîn, el-İhâta fî Ahbâri Gırnata. tkh. Muhammed Abdullah Anân, Mktebetü’l-Hannci, Kahire, 1. Baskı, 1977.
  • el-Ketîbetü’l-kâmine fî men laḳıynâhü bi’l-Endelüs min şuʿarâʾi’l-miʾeti’s̱-s̱âmine, thk. İhsân Abbâs, Daru’s-Sekâfe, Beyrut, 1. Baskı, 1983.
  • Makarî Ahmed b. Muhammed, Ebü’l-Abbâs et-Tilimsânî, Nefḥu’ṭ-ṭîb min ġuṣni’l-Endelüsi’r-raṭîb ve ẕikru vezîrihâ Lisâni’d-dîn İbni’l-Ḫaṭîb. thk. İhsân Abbâs, Dar Sadir, Beyrut, 1. Baskı, 1968.

المِدْحة في شعر ابن الجيَّاب الغرناطي

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 2, 353 - 376, 26.12.2022
https://doi.org/10.47425/marifetname.vi.1140510

Öz

يدرس ھذا البحث قصيدة المدح في شعر ابن الجيَّاب الغرناطي؛ الشاعر والأديب والوزير ورئيس ديوان الكتَّاب في غرناطة لسنين عديدة،
والقريب من أربعة سلاطين من بني الأحمر، ويدقق البحث أكثر ما يدقق في صورة الممدوح في شعر ابن الجيَّاب الذي أوقف ديوانه أو
مشروعه الشعري على المدح؛ سواء مدح سلاطين بني الأحمر وھو أغلب الديوان، أو للوزراء وبعض الأعيان والإخوان. ويحاول البحث من
خلال تحليل صورة الممدوح في شعر الرجل الإجابة عن الأسئلة الآتية: ما وظيفة الشاعر القريب من السلاطين في العصر الغرناطي، وكيف
صوَّر الشعراء أھل السلطة في ذاك الزمان، وھل طرأ على قصيدة المدح عندھم تغييرات أسلوبية أو طُرحت معاني جديدة لم يسبقھم إليھا
الشعراء في زمن مضى، وھل كانت ھذه القصيدة استمراراً لقصيدة المدح في العصور السابقة. والأھم من ذلك كله: لماذا غرقت العصور
المتأخرة في قصائد المديح؟ إن الاھتمام بدراسة الأدب الأندلسي وتحليل نصوصه ضرورة فنية وتاريخية؛ ضرورةٌ فنيةٌ لفھم الذوق الأدبي
وتطور مفھوم الشعر ونظرة الأندلسيين له، وضرورةٌ تاريخيةٌ لفھم طبيعة الحياة السياسية والأدبية والاجتماعية في ذلك الزمان.

Kaynakça

  • Bu Hassûn, Abdülkadir, el-Endelüs fi Ahdi Benî’l-Ahmer dirasatün Sekafiyyetün Tarihiyyeh, Doktora tezi, Ebu Bekir Belkâyid Üniversitesi, Tilmîsân, Cezayir.
  • El-Gırnâtî, ibnü’l-Ceyyab, ed-Divân, thk. Fevzi İsa, Mektebetü’l-Edâb, Kahire, 1. Baskı, 2016.
  • En-Nübâhî, Ebü’l-Hasen Alî b. Abdillâh b. Muhammed, Târîḫu ḳuḍâti’l-Endelüs: el-Merḳabetü’l-ʿulyâ fî men yesteḥiḳḳu’l-kadâʾ ve’l-fütyâ, thk. Levi, Provnsal, Daru’l-Kitabi’l-Masri, Kahire, 1. Baskı, 1948.
  • ez-Ziriklî, Hayreddin, el-A’lâm, Dâru’l-İlm lilmelâyîn, Beyrut, 15. Baskı, 2002.
  • İbn Kunfüz, Ebü’l-Abbâs Ahmed b. Hasen b. Alî el-Kustantînî, el-Vefeyât, thk. Adil Nuvayhid, Darü’l-âfâk el-Jadidah, Beyrut, 4. Baskı, 1983. thk. Me’mun bin Muhyiddim el-Cinan, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 1. Baksı, 1996.
  • İbn, Ferhûn, Burhâneddîn, İbrâhîm b. Alî b. Muhammed el-Ceyyânî el-Medenî, eD-Dîbâcü’l-müẕheb fî maʿrifeti aʿyâni ʿulemâʾi’l-meẕheb.
  • İbn’ül-Ahmar, Ebü’l-Velîd İsmâîl Aʿlâmü’l-Maġrib ve’l-Endelüs (thk. Muhammed Rıdvân ed-Dâye), Müessesetü’r-Risale, Şam, 1407/1987
  • İbnü’l-Ḫaṭîb, Lisâni’d-dîn, el-İhâta fî Ahbâri Gırnata. tkh. Muhammed Abdullah Anân, Mktebetü’l-Hannci, Kahire, 1. Baskı, 1977.
  • el-Ketîbetü’l-kâmine fî men laḳıynâhü bi’l-Endelüs min şuʿarâʾi’l-miʾeti’s̱-s̱âmine, thk. İhsân Abbâs, Daru’s-Sekâfe, Beyrut, 1. Baskı, 1983.
  • Makarî Ahmed b. Muhammed, Ebü’l-Abbâs et-Tilimsânî, Nefḥu’ṭ-ṭîb min ġuṣni’l-Endelüsi’r-raṭîb ve ẕikru vezîrihâ Lisâni’d-dîn İbni’l-Ḫaṭîb. thk. İhsân Abbâs, Dar Sadir, Beyrut, 1. Baskı, 1968.
Toplam 10 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Arapça
Konular Din Araştırmaları
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Eyass Alrashed 0000-0001-7824-8952

Yayımlanma Tarihi 26 Aralık 2022
Gönderilme Tarihi 4 Temmuz 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 9 Sayı: 2

Kaynak Göster

ISNAD Alrashed, Eyass. “المِدْحة في شعر ابن الجيَّاب الغرناطي”. Marifetname 9/2 (Aralık 2022), 353-376. https://doi.org/10.47425/marifetname.vi.1140510.

Marifetname Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.